تغییر مدیریت وابسته به چوب مهمترین هدف پروژه هیرکانی
معاون امور جنگل سازمان جنگل، مراتع و آبخیزداری کشور تغییر مدیریت وابسته به چوب و حفظ تنوع زیستی و پایداری خدمات اکوسیستمی را مهمترین اهداف اجرای پروژه هیرکانی دانست. مهندس بهزاد انگورج اظهار کرد: پروژه مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی با مشارکت برنامه عمران ملل متحد (UNDP) و صندوق تسهیلات جهانی محیطزیست (GEF) در 4 حوزه از استانهای گیلان، مازندران و گلستان در حال اجرا است.
وی ادامه داد: تا سال 1373 روند تخریب جنگل رو به افزایش بوده و برنامه صیانت تحت اجرا درآمد و روند کاهش برداشت از جنگل به جریان افتاد. در آن زمان پروژههای مشترکی در خارج از شمال توسط سازمانهای جهانی UNDP و GEF در حال اجرا بوده و برای جنگلهای هیرکانی برنامه مشترکی با سازمانهای فوق نداشتیم.
انگورج اذعان داشت: در راستای اجرای برنامههای جنگلکاری توسط مردم و دخیل بودن مردم در مدیریت جنگل هیچ پروژهیی در دستور کار نبود تا زمانی که سال 1392 پروژه مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی با مشارکت سازمانهای جهانیUNDP و GEF در جنگلهای شمال کشور آغاز شد که در واقع بهینهسازی مدیریت را نیز دنبال میکند.
معاون امور جنگل سازمان جنگل، مراتع و آبخیزداری کشور اظهار کرد: به موجب مصوبه سال92 دولت، طرح آسیبشناسی طرحهای جنگلداری در دستور کار قرار گرفت و نتیجه آن آسیبشناسی صنفی را در مدیریت عملی و علمی جنگل دیدیم و آن این موضوع بوده که طرحهای اجرایی ما در جنگلها در اجرا اجتماعمحور نبوده و در دوره انتقال نیز در یک زمان نمیتوانیم 110 قرارداد مجریان مختلف با عناوین گوناگون را لغو کنیم چون نباید دوران انتقال را با اختلال
پیش ببریم.
انگورج اذعان داشت: در سطح ادارات کل منابع طبیعی شاهد اجرای مدیریت واحد در زیرمجموعهها نیستیم و مسائل و موارد کارشناسی هر واحد به صورت اختصاصی برای آن واحد دیده میشود و در حوزههای دیگر کاربرد ندارد که اجرای مدیریت هماهنگ و مشترک و مدیریت یکپارچه کمک میکند تا در راستای حفاظت گامهای محکمتری برداشته شود.
وی تاکید کرد: در اجرای پروژه مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی به این نتیجه رسیدیم که جامعنگر باشیم و فقط به محصول چوب فکر نکنیم و در بخش جنگل و مرتع به ظرفیتهای متنوع آن پی ببریم و تحولی جدید در توسعه مدیریت اجرا کنیم و در چند پروژهیی که در خارج از شمال داریم از دل آنها الگویی مطلوب به دست آوریم که به اجرای این پروژه کمک کرده و یک مدل مدیریتی اجتماعمحور را اجرایی کنیم.
انگورج گفت: پروژه مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی در واقع هدف اصلی سازمان که حفظ جنگلهای هیرکانی است را دنبال میکند و این اقدام در راستای طرحهای علمی و عملی حفاظت از جنگل است. اجرای این طرح کمک میکند نگرش مدیریت وابسته به چوب تغییر کرده و از مدیریت تکمحصولی چوب خارج شده و با استفاده از کارکردهای مختلف جنگل مدیریت مطلوبی صورت بگیرد و موجب شود شاهد روند کاهش بهرهبرداری مستقیم باشیم و به بخش بهرهبرداری غیر مستقیم توجه بیشتری داشته باشیم.
وی اظهار داشت: با اجرای این طرح روند کاهش برداشت را در برخی مناطق تحت مدیریت علمی و عملی خود قرار میدهیم ضمن اینکه باید به این نکته نیز توجه کنیم محدوده حریم و مناطق تحت دسترسی روستاییان جنگلهای مخروبه زیادی داریم که در پی ارائه خدمات به آنها هستیم تا روند تخریب جنگل را کاهش دهیم که در حال حاضر به دنبال جایگزینی سوخت در این مناطق هستیم. اجرای پروژه هیرکانی قطعا به منزله قطع بهرهبرداری نیست و موثر نیز نخواهد بود. بطور مثال وقتی ما در جنگل با بیماریهای مختلفی از جمله بیماری «بلایت» شمشاد روبرو میشویم چارهیی جز قطع و پاکسازی نداریم.
انگورج تصریح کرد: پروژههای جنگلداری در بسیاری از سطح تودههای جوان نیاز به عملیات پرورش دارند و لذا نمیتوانیم عمل پرورش را رها کنیم. در برنامه طرحهای جنگلکاری به تاسی از جنگلها بهرهبرداری را هدف نمیبینیم بلکه یک پیامد میدانیم. وی با بیان اینکه پروژه مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی در چهار حوزه زیلکیرود-فریرود، بلیران، دوهزار- سه هزار و چهلچای اجرا میشود، ادامه داد: این پروژه که از دو سال قبل شروع شده، نگرش جدیدی در مدیریت جنگلهای هیرکانی است و خروجی آن جنگلداری اجتماعی- اقتصادی خواهد بود. در واقع توانمندسازی جوامع محلی مهمترین هدف اجرای این پروژه است که تاکنون روند اجرایی مطلوبی داشته و تا پایان سال آینده، آثار و برکات آن نمایان میشود.
معاون امور جنگل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری تغییر مدیریت وابسته به چوب را به مدیریت چند منظوره در راستای اجرای پروژه هیرکانی ضروری دانست. وی ادامه داد: این پروژه از سال 1392 در شمال کشور در چهار سایت آمل، تنکابن، رودبار-سیاهکل و مینودشت آغاز بهکار کرد و هدف آن حفظ تنوع زیستی، یکپارچگی اکوسیستم، پایداری اکوسیستم در پهنه جنگلهای هیرکانی است. وی گفت: در طول مدت دو سال اجرای «پروژه مدیریت چند منظوره جنگلهای هیرکانی» عملکرد اجرایی این پروژه پیشرفت نرمالی داشته و تا مدت پنج اجرا خواهد شد و عمده دستاوردهای این پروژه با توانمندسازی جوامع محلی، ارتقای ظرفیت سازمانی و پرسنلی، مدیریت جامع و چندمنظوره با رویکرد جنگلداری اجتماعمحور است.