حقوق مردم نباید دستخوش تمایلات سیاسی شود
گروه ایران
نجاتالله ابراهیمیان، یکی از معدود اعضای شورای نگهبان است که از مدتها پیش موضوع آسیبشناسی مقررات انتخاباتی کشور را مطرح و دنبال میکند؛ مواضعی که گاه انتقادهایی را متوجه وی میکند، اما کماکان معتقد است برای استعلای نظام انتخاباتی همچنین تثبیت جایگاه شورای نگهبان چارهیی غیر از بازنگری قوانین و روندهای اجرایی نیست. مردی که در ماجرای ابطال آرای مینو خالقی اعلام کرد که با این حذف مخالف است و بعد از پایان رایگیری این مجلس است که صلاحیت بررسی اعتبارنامه خالقی را دارد. عضو شورای نگهبان در جریان یک گفتوگوی تحلیلی درباره آسیبشناسی بخشهای مختلف فرآیند انتخابات میگوید: «مردم در جریان انتخابات اگر نمیخواهند حقشان دستخوش سلایق شود، باید به آنها حق داد و سازوکارهای مناسب قانونی را برای آنها فراهم کرد.»
بررسی مساله خرید و فروش آرا در انتخابات
ابراهیمیان با اشاره به برخی اظهارات درباره نگاه سیاسی گزینشهای انتخاباتی در ایران به این نکته اشاره میکند: «ممکن است ادعا شود در برخی بررسیها نگاه سیاسی در داوری دخالت داشته است؛ اما دقت داشته باشید اگر نامزدی با این بیان کلی که «آدم خوبی نیست» رد صلاحیت شود، کمتر از این حساسیت به وجود میآورد که گفته شود وی به شرع التزام ندارد. از سوی دیگر مردم بعد از پیروزی انقلاب این توقع را دارند که به همه حقوقی که در قانون اساسی پیشبینی شده دست پیدا کنند. بر این اساس داوطلب شدن را یک حق اساسی و قانونی میدانند و اگر نمیخواهند حقشان دستخوش سلایق شود، باید به آنها حق داد و سازوکارهای مناسب قانونی را برای آنها فراهم کرد.»
عضو شورای نگهبان درباره اظهارات ابتدای هفته آیتالله جنتی دبیر شورای نگهبان درباره خرید و فروش رای میگوید: «در انتخابات اخیر تعداد زیادی شکایت و استشهادیه درباره خرید و فروش آرا در حوزههای انتخابیه مطرح شده که اثباتش در مهلت چند روزه شورای نگهبان برای تایید انتخابات دشوار بود. اما حجم این شکایات به اندازهیی بود که نمیتوان گفت، اتفاقی نیفتاده است. بنابراین به نظر میآید، بهترین راه این است که یک مطالعه تطبیقی انجام و ساز و کارهایی اندیشیده شود که از نظر فنی این امکان را به حداقل برساند. امروز ساز و کار دستی انتخابات این امکان را به برخی افراد میدهد که بتوانند آرایی که روی تعرفهها نوشته میشود را کنترل کنند و ببینند فردی که در ازای فروش رایش به یک نامزد 50 یا 100 هزار تومان دریافت کرده، به همان فرد رای میدهد یا نه. اما اگر انتخابات الکترونیک شود، امکان چنین کنترلی وجود ندارد.»
با ابطال آرای مینو خالقی مخالف بودم
ابراهیمیان درباره سرنوشت مینو خالقی منتخب اصفهان میگوید: «در موضوع رد صلاحیت خانم مینو خالقی یک سوال حقوقی مطرح است مبنی بر اینکه آیا امکان دارد بعد از ریخته شدن آرا به صندوق و اعلام نتایج کشف کنیم که در فرآیند احراز صلاحیتها اشتباه کردیم و انتخابات را نسبت به یک فرد باطل کنیم؟ این بحث در شورای نگهبان مطرح شد و تفسیر من به عنوان یک عضو این بود که نمیشود. نظر اکثریت اعضای شورای محترم نگهبان قانونی و لازمالاجراست. بعدا با بگومگوهایی که پیش آمد، موضوع در هیات رسیدگی به اختلافات قوا مطرح و نظر اکثریت شورای نگهبان تایید شد.» عضو شورای نگهبان در ادامه به این نکته اشاره میکند: «به اعتقاد من اگر چنین مسالهیی پذیرفته شود، باید لوازم آن نیز لحاظ شود. قوانین انتخاباتی ما میگوید باید به کاندیدای رد صلاحیت شده فرصت دفاع داده شود، اما زمانی که صلاحیت یک فرد بعد از اتمام فرآیند رایگیری رد میشود، از این امکان و حق قانونی برخوردار نمیشود؛ برخی مشکلات اینچنینی مرا واداشت در رایگیری نظرم با نظر اکثریت همراه نباشد.»
ابراهیمیان درباره انتقاداتی که درباره جهتگیریهای سیاسی در شورای نگهبان میشود، گفت: «باید در داوریمان انصاف را رعایت کنیم؛ نباید تصویر خیلی سیاهی ارائه داد. به نظر من در دو انتخابات اخیر ریاستجمهوری و مجلس مجریان و ناظران- با وجود اشکالاتی که ممکن است به آنها وارد شود- زمینه حضور جریانهای سیاسی در عرصه را فراهم کردند؛ نتیجه انتخابات یادشده نیز این را نشان میدهد. البته ممکن است، شما بگویید بیشتر از اینها ممکن است، اما این داوری که یک جناح امکان حضور در انتخابات ندارد، منصفانه نیست.»