پشت مساله گورخوابی تسویه حسابهای سیاسی است
گروه اقتصاد اجتماعی
مجید رضازاده، رییس مرکز پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با اشاره به انتشار تصاویر گورخوابهای گورستان نصیرآباد شهریار، گورخوابی را مساله جدیدی ندانست و گفت: «این موضوع به دلایل متعدد بیش از حد رسانهیی شد. البته تسویه حسابهای سیاسی پشت سر آن وجود داشت. این در حالی است که سیاسی کردن مسائل اجتماعی بیشترین آسیب را به همان گروه آسیب دیده وارد میکند.» او ادامه داد: «حدود 45 نفر توسط نیروی انتظامی از گورستان نصیرآباد شهریار جمعآوری و به مرکز اخوان معرفی شدند.» او افزود: «هشت نفر از 45 نفر یاد شده یا خانواده داشتند و به خانواده ارجاع داده شدند یا معتاد نبودند. 37 نفر باقی مانده که همگی مرد هستند نیز به مرکز اخوان منتقل شدند.»
به گزارش ایسنا، رضازاده گفت: «نمیتوان مدعی شد تمام این افراد گورخواب بودند یا نه، زیرا نیروی انتظامی تمامی افراد بیخانمان و کارتنخواب منطقه را جمعآوری کرده و به مرکز اخوان معرفی کرد که در نهایت 37 نفر آنها در این مرکز پذیرش شدند.» او ادامه داد: «مرکز اخوان تحت نظارت شورای مبارزه با موادمخدر استان تهران است. افراد پیش از ورود به مراکز ترک اعتیاد غربالگری میشوند تا در صورت تشخیص عدم اعتیاد یا دارا بودن سن پایینتر از 18 سال به مرکز وارد نشوند که در این صورت عموم آنها در صورت داشتن خانواده، به خانواده و در غیر اینصورت وارد مراکز شبه خانواده بهزیستی میشوند.» او افزود: «در میان افرادی که نیروی انتظامی آنها را دستگیر و به مراکز اخوان معرفی کرده هیچ زنی وجود نداشت. همچنین ارجاعشدگان به مرکز همگی بالای 18 سال دارند.» رییس مرکز پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: «تامین و ارائه خدمات مددکاری به افراد حاضر در مرکز اخوان توسط بهزیستی ارائه میشود و درمان آنان توسط دانشگاه علوم پزشکی انجام خواهد شد.» او ادامه داد: «برای حمایتهای پس از ترخیص این افراد اقدامات متفاوتی را میتوان ارائه کرد اما آنها
سه ماه و در صورت تمدید تا شش ماه در اخوان حضور خواهند داشت و سپس در صورت شناسایی خانواده، این افراد توسط تیم مددکاری با ارائه آموزش رفتار مناسب به خانوادههای آنان، به خانواده ارجاع میشوند و علاوه بر آن خدماتی همچون ارائه آموزشهای فنی و حرفهیی نیز به آنها ارائه میشود؛ اما در صورت عدم حضور خانواده این افراد پس از طی دوران اقامتی در اخوان به مراکز بهاران شهرداری تهران ارجاع داده خواهند شد. چنانچه این افراد معتاد نباشند و بیخانمان باشند، رسیدگی به آنها در حیطه کاری بهزیستی قرار نمیگیرد و به عهده شهرداری است.» او ادامه داد: «در حال حاضر بیش از 2500 مرکز اقامتی بهزیستی در سطح کشور وجود دارد که افراد معتاد بیخانمان میتوانند به این مراکز مراجعه کنند. علاوه بر آن 50 سرپناه شبانه و حدود 150 مرکز گذری بهزیستی در سراسر کشور فعال است و هر فردی میتواند بدون هیچ اوراق هویتی به این مراکز مراجعه کند. پذیرش در این مراکز در هر سه الگوی یاد شده کاملا رایگان است. در ایام سرد سال نیز به تمامی مراکز ابلاغ شده است که پذیرش بیش از حد ظرفیت داشته باشند تا هیچکس در شبهای سرد زمستان در خیابان نباشد.»
مجید رضازاده گفت: «در چنین شرایطی اگر این افراد باز هم به مراکز مراجعه نمیکنند و رفتارهایی چون گورخوابی را ترجیح میدهند ناشی از رفتارهای اعتیادی است. بعضی از این افراد در فصل تابستان با وجود آنکه در کنار پارک محل اقامتشان مرکز گذری یا سرپناه وجود دارد اما به این مراکز مراجعه نمیکنند و ترجیح میدهند در پارک بمانند؛ زیرا در مراکز و سرپناهها نمیتوانند مواد مصرف کنند و رفتارهای پرخطرشان را ادامه دهند.» او ادامه داد: «البته در این میان با توجه به آنکه در برخی مواقع افراد در صورت مراجعه به مراکز دستگیر میشوند، ترس از دستگیر شدن یکی دیگر از علل عدم مراجعه این افراد به مراکز است.» رییس مرکز پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: «اینکه برخی مدعی میشوند دولت برای کارتن خوابها هیچ کاری نمیکند، بیانصافی و نادیده گرفتن اقدامات دولتی در این حوزه است؛ زیرا در حال حاضر بهزیستی به تنهایی بیش از 2500 مرکز برای ساماندهی این افراد در سراسر کشور دارد که خدمات بسیاری از آنها رایگان است.»
او ادامه داد: «هرچند باید تعداد مراکز، درمان ارزان قیمت، بیمه اعتیاد و خدمات حمایتی گسترش یابد اما این مساله که هیچ کس به فکر این قشر نیست و اینها یکدفعه از قبر بیرون آمدند نیز ادعای منصفانهیی نیست.» او افزود: «منطقه شهریار نسبت به کل کشور دارای بیشترین آمار مراکز اقامتی میان مدت است، اما اینکه گروهی حاضرند در قبر بخوانند و به این مراکز مراجعه نکنند، مساله دیگری است.» او در پایان گفت: «البته وظیفه دولت و حاکمیت است که به این قشر رسیدگی کند زیرا همین که فردی معتاد و کارتن خواب میشود باید بپذیریم نحوه بودجهریزی، برنامهریزیها، سیاستگذاریها و... نیز در آن نقش داشته اما قطعا خانواده و فرد نیز در این میان موثر هستند.»
8 معتاد ارجاع شدند
با وجود اینکه مجید رضازاده، رییس مرکز پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، در تشریح اقدامهای صورت گرفته برای ساماندهی گورخوابهای نصیرآباد، تعداد افراد جمعآوری و ارجاع شده توسط نیروی انتظامی از گورستان نصیرآباد شهریار را حدود 45 نفر اعلام کرد و گفت هشت نفر از 45 نفر یاد شده یا خانواده داشتند و به خانواده ارجاع داده شدند یا معتاد نبودند و 37 نفر باقی مانده همگی مرد هستند و به مرکز اخوان منتقل شدند، با این حال، بنابر اظهارات دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران، در مجموع چهار کارتن خواب گورستان نصیرآباد به مرکز اخوان تحویل شدند که از این تعداد، سه تن معتاد نبوده و در مرکز یاد شده بسر نمیبرند بنابراین تنها یک معتاد متجاهر از گورستان مذکور در مرکز اخوان نگهداری میشود.
در همین حال الیاس حضرتی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به معضل وجود گورخوابها در گورستانی در شهریار گفت که راهحل مقابله با این معضلات اجتماعی سرپوش گذاشتن بر آنها نیست. او گفت: «در اینکه ما در شهر تهران با برخی معضلات اجتماعی روبرو هستیم هیچ شک و شبههیی وجود ندارد و این معضلات حتی گاهی مصیبتبار شده و از خط قرمز عبور میکنند.» او ادامه داد: «معضلات اجتماعی لایههای مختلفی دارد از جمله کارتنخوابها، کودکان و زنان خیابانی و زنان بیسرپرست و معتادان. در روزهای گذشته هم در گورستان شهریار بخشی از این معضل اجتماعی دیده شد اما پنهان کردن و سرپوش گذاشتن بر آن راهحل قضیه نیست بلکه باید به استقبال موضوع رفت، وارد داستان شد و آن را ریشهیابی کرد. » او افزود: «متاسفانه ما خیلی علاقهیی به حل ریشهیی اینگونه معضلات نداریم و بیشتر علاقه داریم ظاهر قضیه را ولو به قیمت ماستمالی کردن آن حفظ کنیم.»
همچنن محمدرضا آذرنیا، در مورد وضعیت معتادان متجاهر جمعآوری شده از گورستان نصیرآباد شهریار گفت: «در مجموع چهار کارتن خواب در قبرستان بودند که به مرکز اخوان تحویل شدند. از این تعداد سه تن معتاد نبودند که اکنون در اخوان بسر نمیبرند و تنها یک معتاد متجاهر از گورستان نصیرآباد در مرکز اخوان نگه داری میشود.»
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران در واکنش به اظهاراتی مبنی بر عملکرد ضعیف ستاد مبارزه با مواد مخدر در قبال ساماندهی گورخوابهای معتاد گفت: «اقدامات لازم صورت پذیرفته است و در شب چهارشنبه وزیر و رییس دفتر رییسجمهور به همراه مسوولان ستاد مبارزه با مواد مخدر بازدیدهایی داشتند و از نزدیک با مردم صحبت و قرار شده مرکز گذری کاهش آسیب یا سرپناه شبانه دایر شود و مرکز اخوان برای ساماندهی معتادان متجاهر غرب تهران مورد استفاده قرار بگیرد.»