جنجال بر سر انتشار محرمانه‌های خودرویی
فرانسوی‌ها همچنان در صدر کشورهای طرف قراردادهای خودرویی هستند
گروه صنعت
سال گذشته همزمان با اجرایی شدن برجام، سومین همایش بین‌المللی خودرو بیشتر با محور مذاکرات برای همکاری‌های مشترک و سرمایه‌گذاری برگزار شد؛ حالا اما با گذشت یک سال، چهارمین دوره این همایش، از مرحله انجام مذاکرات خودرویی برای عقد قراردادهای نهایی عبور کرده و با محور فروش و خدمات پس از فروش برگزار خواهد شد. این همایش درحالی برگزار می‌شود که مذاکرات و قراردادهای خودرو در یک سال گذشته خبرساز بوده و اکنون بعد از گذشت یک سال، توقع می‌رود این قراردادها به مرحله عملی برسند؛ به‌همین منظور همایش بین‌المللی امسال صنعت خودرو با تمرکز بر موضوعاتی چون «ارتقای برند»، «زنجیره ارزش»، «رضایتمندی و وفاداری مشتریان»، «مسائل اقتصادی و قوانین حاکم» و «الگوهای موفق» در خدمات فروش و پس از فروش برگزار خواهد شد. این در شرایطی است که ضعف در خدمات فروش و پس از فروش در ایران در سال‌های اخیر پررنگ‌تر شده است و به نظر می‌رسد تولیدکنندگان و واردکنندگان دیگر به این نتیجه رسیده‌اند که نباید از این مساله غافل بمانند. برای همین با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، در این همایش 400شرکت‌کننده خارجی از ٣٢کشور در همایش صنعت خودرو حضور خواهند داشت.
هرچند طبق معمول حضور شرکت‌های فرانسوی و چینی پررنگ‌تر است اما به گفته مدیران اجرایی این همایش، بزرگ‌ترین هیات تجاری آسیا از ژاپن در همایش بین‌المللی صنعت خودرو حضور خواهد داشت و البته نمایندگانی از 5 کشور ترکیه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و کره نیز به این گردهمایی خواهند آمد.
به گفته ساسان قربانی، خودروسازان درحال مذاکره با فولکس واگن، ولوو، اسکانیا، فیات، بی‌ام‌و و بنز هستند. البته دبیر همایش صنعت خودرو نیز بر این امر اذعان دارد که شریک تجاری و اصلی صنعت خودرو ایران فرانسوی‌ها هستند و به‌همین دلیل سهم آنها در تعاملات و قراردادها بیشتر از سایر شرکای خارجی است. وی در پاسخ به این پرسش که چرا صنعت خودرو همچنان حجم زیادی از همکاری‌های خود را با فرانسوی‌ها انجام می‌دهد و تمایلی به انتخاب شرکای دیگری ندارد، گفت: این موضوع به سیاست‌گذاری‌های وزارتخانه مرتبط است. آنها باید توضیح بدهند که چرا از میان شرکت‌های خارجی سهم زیادی را در همکاری‌های خود به فرانسوی‌ها داده‌اند.
مذاکرات قطعه‌سازان رسانه‌ای نمی‌شود
به گفته دبیر انجمن قطعه‌سازان، خبرهای مهمی در انتظار صنعت خودرو است و به‌طور قطع تا پایان سال برخی قراردادهای خودرویی به سرانجام خواهد رسید. دبیر چهارمین همایش صنعت خودرو ایران درخصوص نتایج مذاکرات سیتروئن با شرکت سایپا، گفت: این موضوع هنوز با جدیت در حال پیگیری است و امیدواریم به‌زودی نتایج آن اعلام شود. قربانی با تاکید بر اینکه قطعه‌سازان داخلی برای گسترش همکاری‌های خود با خودروسازی فرانسوی در حال مذاکره هستند، افزود: برخی از این قطعه‌سازان مذاکرات خود را نهایی کردند اما به دلایلی آن را رسانه‌یی نمی‌کنند ولی در مجموع به اعتقاد من روند مذاکرات قطعه‌سازان با شرکای فرانسوی با سرعت بیشتری همراه است و در آینده نتایج خوبی خواهد داشت. قربانی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر چه میزان سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعت خودرو اتفاق افتاده است، اظهار داشت: بنده اطلاع خاصی از میزان سرمایه‌گذاری‌ها ندارم فقط به‌صورت کلی می‌دانم که مذاکرات در حال انجام است و به‌زودی به نتیجه خواهد رسید.
از سوی دیگر، مجتبی نظری رییس شورای هماهنگی چهارمین همایش صنعت خودرو نیز درخصوص مذاکرات قطعه‌سازان با فرانسوی‌ها در چارچوب همکاری مشترک با پژو گفت: امروز قطعه‌سازان در حال مذاکره با شرکای فرانسوی خود هستند و حتی تعدادی از آنها به تصمیم‌گیری نهایی نیز رسیدند که جزییات آن را قرار است در چهارمین همایش صنعت خودرو اعلام کنیم. وی افزود: به عنوان نمونه فردا پروژه ساخت گیربکس اتوماتیک با همکاری شرکت پانچ بلژیک آغاز می‌شود و قرار است این گیربکس‌های اتوماتیک در محصولات دنا و ساینا تست و در این خودروها مورد استفاده قرار گیرد. مجتبی نظری مدیر ارتباطات ایدرو نیز با اشاره به انعقاد قرارداد با گیربکس‌ساز بلژیکی گفت: این قرارداد از همه جهات یکی از بهترین قراردادهای منعقد شده تاکنون خواهد بود. چهارمین همایش بین‌المللی صنعت خودرو طی روزهای 24 و 25 آبان ماه سال جاری با محور «فروش و خدمات پس از فروش» برگزار خواهد شد. باتوجه به اینکه برخی قراردادها در صنعت خودرو منعقد شده و تعدادی نیز در جریان مذاکره قرار دارد، پیش‌بینی می‌شود در جریان برگزاری همایش یا حداقل تا پایان امسال این مذاکرات نهایی شوند و انتظار می‌رود با برگزاری
چهارمین همایش صنعت خودرو شاهد نتایج و اثرات مثبت در جریان همکاری‌های اخیر و امضای تفاهمنامه‌های بیشتری در صنعت خودرو ایران باشیم.
فرانسوی‌ها؛ عامل انحصار یا توسعه‌دهنده؟
به گزارش «تعادل»، روز گذشته درحالی از فرانسوی‌ها به‌عنوان شریک اول خودرویی ایران حمایت و بر ادامه مذاکرات جدید خودرویی با این کشور تاکید شد که قرارداد مستقیم سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با این شریک خودرویی از همان زمان طرح موضوع در رسانه‌ها، با واکنش‌های جدی فعالان صنعت خودرو مواجه شد؛ چراکه به اعتقاد آنها، این قرارداد نه تنها موجب تشدید انحصار برای دولت در انعقاد خودرویی است و دست خودروسازان را از مذاکرات جدید پسابرجام کوتاه نگه داشته، بلکه موجب تشدید انحصار در حوزه شرکای خودرویی برای کشوری مثل فرانسه نیز هست. در این زمینه، یک عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با بیان اینکه شرکت پژو-سیتروئن همزمان با دو خودروساز ایران وارد مشارکت شده که این مساله تشدیدکننده انحصار است، گفت: قرارداد منتشر شده محرمانه تلقی شده و آن را منتشر نکرده‌اند که این امر بسیار مبهم و مشکوک است. محمدعلی پورمختار درخصوص گزارش منتشره توسط وزارت صنعت و اعلام رقم 150میلیون یورو (168میلیارد تومان) برای سرمایه‌گذاری و واگذاری 50درصد از سهام سایپا کاشان به پژو-سیتروئن، اظهار داشت: براساس اخباری که به من رسیده قیمت واقعی سایپا کاشان بسیار
بیشتر از این رقم است اما به کمتر از نصف قیمت به پژو-سیتروئن واگذار شده است. وی با اعلام اینکه این واگذاری محل ایراد بوده و حتما این موضوع را در مجلس پیگیری خواهیم کرد، افزود: سوابق اروپایی‌ها و به‌ویژه فرانسوی‌ها نشان می‌دهد آنها هیچ‌گاه حاضر به دادن دانش و تکنولوژی در بخش خودرو یا سایر حوزه‌ها نبوده‌اند. به همین دلیل نگرانی ما این است که سایپا کاشان را به یک مرکز مونتاژ خودروهای فرانسوی تبدیل کنند و درنهایت برای کشور چیزی از جهت علمی و توانمندی‌هایی که باید استفاده کنیم از آن باقی نماند. پورمختار در پاسخ به این پرسش که شرکت پژو-سیتروئن همزمان با دو خودروساز ایران وارد مشارکت شده و محصولات هر دو قرار است که در یک بازه قیمتی
(50-90میلیون) عرضه شود، این از نظر شما انحصار را تشدید نمی‌کند؟ به تسنیم اظهار داشت: بله این مساله تشدیدکننده انحصار است. پژو و سیتروئن به ظاهر دو شرکت مختلف هستند ولی درواقع سال‌هاست که یک شرکت واحد ایجاد کرده‌اند و هر دو خودروسازان ما با یک شرکت وارد قرارداد شده‌اند و این نوعی دور زدن مقررات و تشدید انحصار است و باید برداشته شود. این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، تصریح کرد: پژو جزو نخستین شرکت‌هایی بود که با اعمال تحریم‌ها از ایران خارج شد و ایران خودرو را تنها گذاشت. ما به تجربه دیدیم که فرانسوی‌ها به‌دنبال فروش کالاهای خود در بازار ایران هستند و بنا ندارند تکنولوژی و دستاوردهای خود را دراختیار ما قرار دهند. البته امیدوارم این‌گونه نباشد و مسوولان در مقابل امتیازات خوبی که به فرانسوی‌ها واگذار شده امتیازات مثبتی را هم برای صنعت خودرو کشور کسب کرده باشند.
نمایندگان متن قراردادها با فرانسه را دیدند
حالا اما در واکنش به این اظهارات، ایدرو اعلام کرده است که متن تفاهمنامه و قرارداد رنو-سیتروئن به رویت اعضای کمیسیون صنایع مجلس رسیده است. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در پاسخ به ابهامات مطرح شده درخصوص قرارداد با فرانسوی‌ها، تصریح کرد: قیمت واگذاری سهام سایپا کاشان براساس محاسبات کارشناسی انجام گرفته و اسناد آن در شرکت سایپا موجود است و بدیهی است اظهارنظر در این خصوص باید متقن و مستدل باشد. همچنین جزییات قراردادها و تفاهمنامه مزبور به‌وسیله وزیر صنعت در کمیسیون تخصصی مجلس ارائه شد و مورد کنکاش، اظهارنظر و بحث و بررسی نمایندگان معزز کمیسیون قرار گرفت و بارها مسوولان ذی‌ربط در وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجموعه تعهدات دوطرف را در گفت‌وگو با رسانه‌های گروهی تشریح کردند.
متن قرارداد با فرانسه قابل انتشار نیست
در ادامه پاسخ سازمان گسترش به ابهامات مطرح شده درخصوص قرارداد با رنو آمده است: این قرارداد نهایی شده و اسناد آن موجود است و نمایندگانی که از شرکت‌های ایران خودرو و سایپا دیدن کردند آن را رویت کرده و از مفاد آن مطلع شدند. افزون بر آن باید خاطرنشان کنیم معمولا محتوای این‌گونه قراردادها و تفاهمنامه‌ها که هنوز درباره جزییات آن، مذاکراتی بین طرفین در حال انجام است و ماهیت تجاری دارد، قابل انتشار نیست تا احیانا از سوی رقبا مورد بهره‌برداری قرار نگیرد و درعین حال هر بنگاهی برای عدم اطلاع رقبا از فعالیتش، مذاکرات را در فضای غیرعلنی پیش می‌برد و به همین دلیل انتشار علنی مفاد این‌گونه قراردادها و تفاهمنامه‌ها تا قبل از دستیابی به توافق نهایی به مصلحت ملی و منافع تجاری طرفین نیست. با این حال، متن تفاهمنامه و قرارداد به رویت اعضای کمیسیون مربوطه (صنایع و معادن) در مجلس شورای اسلامی قرار گرفته و آنان در هر مرحله‌یی از پیشرفت مذاکرات مطلع شدند و البته هیچ مانعی متصور نیست که این متن به رویت هر نماینده معززی که چنین درخواستی را بنماید، قرار گیرد و ضمنا وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت با حضور در کمیسیون صنایع و معادن،
نمایندگان را در جریان مذاکرات منجر به دستیابی به این تفاهمنامه و قراردادها قرار دادند و لذا از این لحاظ این وزارتخانه و همچنین ایدرو پاسخگوی هرگونه پیگیری پرسش‌های مطروحه از سوی نمایندگان محترم بوده و هستند.
در عین حال، اینکه با توجه به فضای پسابرجام و فراهم شدن فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی، سیاست وزارت صنعت، معدن و تجارت بر پایه استقبال از شرکت‌های خارجی قرار گرفته که مایلند در کشور به سرمایه‌گذاری مستقیم مبادرت ورزند و در این خصوص شرکت‌های متعدد بین‌المللی صاحبنام، معتبر و فعال در حوزه خودرویی برای سرمایه‌گذاری اعلام آمادگی کردند و طبعا هرگونه همکاری با آنها براساس قوانین مطرح داخلی و مقررات بین‌المللی خواهد بود. نکته پایانی هم اینکه استفاده حداکثر از توان داخلی و همچنین داخلی‌سازی و صادرات 30درصد محصولات تولیدی، اتصال به زنجیره جهانی تامین قطعات خودرو و خدمات پس از فروش و ایجاد مرکز تحقیق و توسعه، اقدام به سرمایه‌گذاری مستقیم در داخل کشور به همراه انتقال دانش فنی و استفاده از فناوری‌های پیشرفته در ایجاد خطوط تولید جزو بندهای تفاهمنامه و قرارداد است که می‌تواند در خدمت ارتقای صنایع خودرویی کشور قرار گیرد و طبعا این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها مورد حمایت قانون و مقررات مصوب مجلس محترم در حوزه جذب سرمایه‌گذاری خارجی قرار دارد.
