صف‌آرایی نظامی پاکستان در نواحی مرزی
عبدالله: کابل آماده پاسخ متقابل به حملات پاکستان است
گروه جهان|
تنش‌های پاکستان و افغانستان رنگ و بوی نظامی گرفته است. پاکستان تمام مرزهای خود را با افغانستان بسته، نیروهای نظامی و توپخانه‌یی خود را در مرز دو کشور افزایش داده و با وجود هشدارهای کابل به راکت‌پراکنی در خاک افغانستان ادامه می‌دهد. رسانه‌های افغانستان در مقابل به نقل از عبدالله عبدالله، رییس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان نوشته‌اند که کابل آماده پاسخ متقابل به حملات راکتی پاکستان است.
گفته شده، اگر پاکستان به راکت‌پراکنی خود ادامه دهد، کابل ناگزیر خواهد بود به شورای امنیت سازمان ملل متحد شکایت کند.
پاکستان در هفته گذشته شاهد حملات خونین تروریستی بود. در یکی از این حملات که در آرامگاه صوفیان در ایالت سند صورت گرفت دست‌کم 70 نفر کشته شدند. این حمله توسط یک حمله‌کننده انتحاری صورت گرفت و داعش مسوولیت آن را پذیرفت.
وقوع این رویداد تنش‌های جدیدی در روابط کابل و اسلام‌آباد به وجود آورد. مقام‌های امنیتی و سیاسی پاکستان، دولت افغانستان را متهم می‌کنند در برابر حملاتی که از خاک افغانستان علیه پاکستان صورت می‌گیرد، اقدامات لازم را انجام نمی‌دهند. اتهام مشابهی که دولت افغانستان به پاکستان وارد می‌کند و مدت‌هاست از حمایت آن کشور از گروه‌های تروریستی و پناه دادن به سران طالبان، شبکه حقانی و دیگر گروه‌های تروریستی شکایت دارد.
واکنش‌های تند متقابل
این حمله خشم مقام‌های پاکستان را بیشتر برانگیخته است. به دنبال این رویداد، دیپلمات‌های افغان از سوی وزارت خارجه پاکستان احضار شدند و فراتر از آن ارتش پاکستان برخلاف تمامی عرف‌های دیپلماتیک نیز این کار را انجام داد. دولت پاکستان دستور بستن مرزهای خود با افغانستان را صادر و ده‌ها مهاجر افغان را در گوشه و کنار آن کشور بازداشت کرد. دولت پاکستان به این هم اکتفا نکرد و از دولت افغانستان خواست تا ۷۶تروریستی که به زعم مقام‌های پاکستانی در خاک افغانستان پنهان شده‌اند باید به آن کشور تحویل داده شود.
کابل نیز واکنش شدیدی به اقدامات پاکستان نشان داده است. وزارت خارجه، سفیر پاکستان را احضار کرد و مقام‌های امنیتی هم هشدار دادند که آمادگی‌های لازم را برای دفاع از کشور و مقابله با پاکستان دارند. رییس‌جمهور غنی در کنفرانس امنیتی مونیخ آشکارا حمایت دولتی از تروریسم را تقبیح کرد و خواهان آن شد تا کشورهای جهان بر دولت‌های حامی تروریسم فشار بیشتری وارد کنند. هر چند او به طور مشخص از پاکستان نام نبرد اما افغانستان بارها دولت پاکستان را به حمایت از تروریسم متهم کرده و بدون شک منظور غنی از حمایت دولتی از تروریسم، اقدامات پاکستان از تروریسم و فشار بیشتر بین‌المللی بر این کشور
است.
به اعتقاد ناظران، روابط افغانستان و پاکستان به دنبال شکست تلاش‌های چهار جانبه با حضور امریکا، چین، افغانستان و پاکستان به سردی گرایید. تعلل پاکستان برای کشاندن رهبران طالبان به میز مذاکره خلاف تعهداتی بود که آن کشور در نشست‌های چهار جانبه متعهد شده بود. به دنبال آن تشدید حملات طالبان در افغانستان باعث شد، رییس‌جمهور غنی سیاست نزدیکی با پاکستان را کنار گذاشته و تلاش‌های خود را برای انزوای بیشتر آن کشور و اعمال فشارهای جهانی بر آن متمرکز کند. پیش از این بارها مقام‌های افغان تاکید کرده بودند که کلید صلح افغانستان در دست پاکستان است و آن کشور باید در جهت آوردن صلح در افغانستان همکاری کند. اما رییس‌جمهور غنی در نشست فوق‌العاده خود با اعضای پارلمان در اردیبهشت سال جاری اعلام کرد که دیگر از دولت پاکستان خواهان صلح نیست و همین که آن کشور دست از حمایت طالبان و تروریسم بردارد، کافی است.
پس از سخنرانی رییس‌جمهور غنی در نشست فوق‌العاده با اعضای پارلمان، روابط دو کشور سرد بود. هر چند مقام‌های پاکستانی ازجمله سرتاج عزیز، مشاور بین‌المللی نخست‌وزیر پاکستان بارها برای از سرگیری مذاکرات میان کابل و اسلام‌آباد برای آغاز گفت‌وگوهای صلح با طالبان چراغ سبز نشان داد اما کابل وقع چندانی به آن نگذاشت و سیاست منطقه‌یی کابل به سمت نزدیکی با هند گرایش یافت. در طول این مدت، مقام‌های افغانستان از هیچ فرصتی برای محکومیت اقدامات پاکستان در جهت حمایت از تروریسم غفلت نکردند و انتقادات صریح خود را در هر فرصتی به استماع جامعه بین‌المللی رساندند.
پیچیده‌تر شدن شرایط
روزنامه «اطلاعات روز» افغانستان می‌نویسد: اقدامات اخیر روسیه برای حل مساله صلح در افغانستان شرایط جدیدی در منطقه به وجود آورد. روسیه در طول یک ماه گذشته دو نشست سه جانبه و چند جانبه را در ارتباط با مساله افغانستان برگزار کرده است. یک بار این نشست با حضور چین، پاکستان و روسیه در مسکو برگزار شد و نشست بعدی آن با مشارکت 6 کشور مهم منطقه- روسیه، هند، چین، ایران، پاکستان و افغانستان- برگزار گردید تا اجماع منطقه‌یی برای مساله افغانستان پیدا شود.
موضع روسیه در این نشست‌ها این بود تا با ادغام طالبان به روند صلح، جبهه مشترک منطقه‌یی برای نابودی داعش در افغانستان شکل بگیرد. روسیه پیش از این بارها اعلام کرده بود که با طالبان در ارتباط است و طرح اصلی آن نیز آن است تا از پیوستن طالبان میانه‌رو به روند صلح حمایت کند. بدون شک هر اقدامی جهت دستیابی به این هدف، نیازمند بهبودی روابط میان کابل و اسلام‌آباد است تا آن کشور طالبان را وادار کند به روند صلح بپیوندند.
بهبود روابط میان کابل و اسلام‌آباد در دستور کار روسیه است. سردی روابط میان امریکا و پاکستان، اسلام‌آباد را بیشتر به سمت روسیه متمایل کرده است. سیاست روسیه این است تاکنون با محوریت پاکستان نقش جدیدی را در منطقه به عهده بگیرد و این نقش بیش از هر جای دیگر می‌تواند در افغانستان ایفا شود. برای همین نشست‌های متعدد از سوی روسیه برگزار شد تا این کشور به نو به خود وارد بازی پیچیده منطقه‌یی شده و راه را برای حضور فعالانه خود در مناسبات بین‌المللی و نقش‌آفرینی در این حوزه هموار کند.
حالا به نظر می‌رسد، تحولاتی که در چند روز گذشته در روابط میان کابل و اسلام‌آباد رخ داده است، اوضاع را اندکی پیچیده‌تر کرده است. دست‌کم این تنش‌ها می‌تواند برای مدت‌های بیشتری امکان گرمی رابطه میان اسلام‌آباد و کابل را منتفی کند. با این سردی رابطه، طرح روسیه برای نزدیکی کابل- اسلام‌آباد نیز در حالت تعلیق قرار می‌گیرد و امکان تشدید جبهه‌گیری‌های منطقه‌یی و جهانی در افغانستان بیش از پیش برجسته می‌شود.
ترفند تازه اسلام آباد
روزنامه ماندگار نیز با اشاره به نگرانی از تشدید تنش میان دو همسایه می‌نویسد:«اسلام‌آباد با اعلام اینکه تروریست‌ها در خاک افغانستان پنهان شده‌اند، می‌خواهد بار این اتهام که گروه‌های تروریستی در پاکستان حضور دارند را کاهش دهد. مقام‌های پاکستانی فکر می‌کنند که با مظلوم‌نمایی و این ادعا که کشورشان قربانی تروریسم است همچنان می‌توانند به امتیازگیری از دولت‌های غربی ادامه دهند؛ به ویژه اینکه کاخ سفیدنشینان دیگر آن نگاه دوستانه گذشته را به اسلام‌آباد و برنامه‌های آن ندارند. از سوی دیگر پاکستان با چنین فرافکنی‌هایی می‌خواهد، افکار عمومی در داخل افغانستان را نیز دچار تردید کند اما مردم افغانستان در 15سال اخیر دریافته‌اند هر خونی که در این کشور ریخته شده و ریخته می‌شود از کدام منابع سرچشمه گرفته است.»
