سنت‌شکنی بورس در روزهای پایانی سال
گروه بورس|
روند معاملاتی بازار سهام در این روزها چندان با انتظارها و همچنین با دوره‌های مشابه هماهنگ نیست. بورس، در هفته‌های اخیر، با وجود صورت‌های مالی امیدوارکننده، چندان روی خوشی به سرمایه‌گذاران خود نشان نداده و کاهش ارزش سهام شرکت‌ها و دارایی‌های سهامداران همچنان ادامه دارد. روند معاملات در روزهای اخیر به خوبی نشان می‌دهد که بازار سهام ایران علاوه بر اینکه قابل پیش‌بینی نیست، سنت‌شکن نیز هست چراکه دامنه رشد شاخص بازار در همه دوره‌های منتهی به روزهای پایانی سال، پررونق و پربازده بود اما در این دوره، رکود در بازار سرمایه عمیق‌تر از هفته‌های گذشته شده است.
به گزارش «تعادل»، شرایط بازار سهام در هفته‌یی که گذشت چندان تفاوت اساسی با هفته‌های قبل خود نداشت. هر چند صورت‌های مالی شرکت‌ها یکی پس از دیگری خبر از تعدیل‌های مثبت در سال 96 نسبت به سال 95 می‌دهد اما این تعدیل‌ها عاجزتر از آن هستند تا بتوانند به محرکی قوی برای پیشبرد شاخص کل بورس تهران تبدیل شوند. با این حال بازار سهام در این هفته شاهد دو رویداد بسیار مهم بود؛ بازگشایی تعدادی از نمادهای بانکی و افزایش سرمایه برخی شرکت‌های خودرویی ازجمله عناوینی تلقی می‌شوند که حال‌وهوای روزهای آخر هفته گذشته بازار را تا حدود ناچیزی تغییر داده‌اند.
انتظارها برای بازگشت وبصادر
طی روزهای هفته گذشته، سه نماد بانکی وپست، ونوین و وسینا به تالار معاملاتی بازگشتند اما هنوز گروه بانکی غایبان زیادی دارد. یکی از مهم‌ترین نمادهای بانکی که سهامداران منتظر بازگشایی آن هستند، نماد بانک صادرات است که البته پیش‌درآمدی نیز برای بازگشایی آن به گوش نمی‌رسد. اگرچه تجربه بازگشایی نمادهای بانکی در هفته‌های اخیر به کابوس وحشتناکی برای فعالان بازار تبدیل شده و بازگشت این نمادها، مصادف با کاهش چشمگیر شاخص کل بازار بود اما رفتارهای هیجانی سهامداران در زمان بازگشایی سه بانک اقتصاد نوین، پست‌بانک و سینا، نسبت به دیگر بازگشایی‌های بانکی، کنترل شده و منطقی‌تر بود. هرچند وجود این عامل موجب نشد تا ارزش بازار این نمادها کاهش نیابد. با این حال به نظر می‌رسد با بازگشایی نمادهای بانکی به تدریج دارایی‌های منجمد شده در حال ذوب شدن است.
خودروسازها در مسیر صعود
صورت‌های مالی اخیر شرکت‌های خودروسازی نشان می‌دهد که صنعت خودروسازی در حال تقلا زدن برای بهبود وضعیت خود در بازار سهام است. انتشار صورت‌های مالی فروش و تولید خودرویی‌ها در حالی رنگ و بوی بهبود به خود گرفته که گمان می‌رود در سال آینده این صنعت با خبرهای امیدوار‌کننده‌یی همراه باشد. از سوی دیگر در روزهای اخیر، خبر افزایش سرمایه چند شرکت خودروسازی مهر تاییدی بر بهبود وضعیت خودروسازها بود. با این حال به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بازار سهام، خودروسازها برای بازپس گرفتن جایگاه لیدری خود در بازار، راه طولانی در پیش دارند که انتظار می‌رود این مهم، تا نیمه اول سال آینده محقق نشود اما بی‌تردید وضعیتی بهتر از سال جاری را تجربه خواهند کرد.
کاهش 1.5هزار میلیاردی ارزش بازار بورس
شاخص بورس در هفته‌یی که گذشت با ۳۷۲ واحد کاهش، افت 0.5درصدی را به ثبت رساند. درحالی که به روزهای پایانی سال ۱۳۹۵ نزدیک می‌شویم رکود بازار سهام را در برگرفته و حتی ارزش بازار در ۵روز گذشته نزدیک به 2 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
در این هفته شاخص کل (TEDPIX) در بالاترین رقم به 77هزار و 924واحد رسید اما درنهایت طی روز چهارشنبه همزمان با افزایش عرضه در برابر تقاضای سهام، ریزش 372واحدی را در پایان این هفته نسبت به رقم شاخص در نخستین روز معاملاتی این هفته تجربه کرد و به رقم ۷۷هزار و ۴۷۵واحدی رسید.
در این مدت شاخص آزاد شناور از تراز ۸۵هزار و ۲۷۲واحدی به عدد ۸۴هزار و ۹۶۲واحدی رسید و با این حساب ۳۱۰واحد افت را تجربه کرد. همچنین شاخص بازار اول از کانال ۵۵هزار و ۱۰۹واحدی تا رقم ۵۵هزار و ۲۹واحدی کاهش یافت و شاخص بازار دوم نیز با افت یک‌هزار و ۸۱۷واحدی در تراز ۱۶۴هزار و ۶۸۳ نشستند که به ترتیب با 0.1 و 1.09درصد کاهش روبه‌رو
شدند.
در روزهای اخیر روند رکودی بیش از پیش بر بازار سهام سایه افکنده و حجم و ارزش معاملات روند دلگرم‌کننده‌یی را نشان نمی‌دهد. به‌طوری که ارزش بازار در 5 روز گذشته از ۳۲۶هزار میلیارد تومان تا ۳۲۴هزار میلیارد تومان پایین آمده و در نتیجه نزدیک به 1.5هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است. این شرایط برای واپسین روزهای سال رضایت‌بخش نیست. در حالی که نزدیک شدن به سال جدید شمسی و انتخابات ریاست‌جمهوری می‌توانست به‌طور سنتی خبر از رونق بیشتر در بازار سرمایه و مخصوصا بازار سهام دهد شرایط در هفته‌های گذشته عکس این موضوع را نشان می‌دهد.
از طرفی دیگر چندی پیش اعلام شد که تا پایان سال جاری عرضه اولیه‌یی انجام نمی‌شود، عده‌یی معتقد بودند که این تصمیم ناشی از ناموفق بودن عرضه اولیه شرکت دارویی برکت است و این موضوع را چندان خوشایند نمی‌دانستند و به نحوی آن را پاک کردن صورت مساله قلمداد می‌کردند. این اقدام نیز می‌تواند از عواملی باشد که رکود را در روزهای پایانی سال ۱۳۹۵ در بورس تهران دامنه‌دارتر کرده است.
در هفته دوم اسفندماه تعداد 4012میلیون انواع اوراق بهادار به ارزش 950میلیارد تومان در بیش از 280هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت که به ترتیب 30 و 18درصد کاهش و 2درصد افزایش را نشان می‌دهد.
همچنین تعداد یک‌میلیون برگه اوراق بدهی به ارزش 77میلیارد تومان در این مدت معامله شد که به ترتیب 58 و 59درصد کاهش را به ثبت رساند. این درحالی است که تعداد 22میلیون واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران هم به ارزش کل بیش از 251میلیارد ریال در هفته گذشته مورد معامله قرار گرفت که به ترتیب با 29 و 43درصد افزایش همراه شد.
وضعیت معاملات آخرین روز هفته
در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته شاخص بازار با افت 127 واحدی، زنجیره ناکامی‌های اخیر بازار سهام را کامل کرد. در معاملات این روز نماد ملی صنایع مس ایران بیشترین نقش را در نوسانات شاخص کل ایجاد کرد. در این نماد بیش از ۹۳درصد از خریدها مربوط به سهامداران حقوقی و مابقی مربوط به حقیقی‌ها بود. پس از این نماد صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس و نفت و گاز پتروشیمی تامین بیشترین نقش کاهنده را در شاخص ایفا کردند.
در طرف مقابل سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی ۱۸ واحد تاثیر مثبت در شاخص داشت. در این نماد ۹۶درصد از خریدها مربوط به سهامداران حقوقی و مابقی مربوط به حقیقی‌ها بود. بانک انصار و سرمایه‌گذاری ملی ایران نیز نقش بالابرنده‌یی در شاخص کل ایفا کردند. در گروه محصولات دارویی نیز بیشتر نمادها شرایط کاهشی را تجربه کردند، اما تک‌سهم‌هایی همچون داروسازی کوثر و لابراتور داروسازی دکتر عبیدی شاهد رشد حدود ۳درصدی بودند. در گروه فلزات اساسی اما تعداد زیادی از نمادها روند افزایشی در آخرین قیمت و قیمت پایانی معامله را تجربه کردند هرچند که نمادهایی همچون مس شهید باهنر و ملی صنایع مس ایران، بیش از ۲ درصد کاهش در قیمت پایانی را تجربه کردند. البته نماد مس شهید باهنر نزدیک به ۵درصد در آخرین معامله افت در قیمت داشت.
در گروه خودرویی‌ها وضع چندان مناسب نبود و از بین سهم‌های شاخص‌ساز تنها سایپا حدود یک درصد رشد در قیمت پایانی را تجربه کرد. اما در گروه قند و شکر مخالف جریان بازار شاهد رشد اکثریت قریب به اتفاق نمادها بودیم. به‌طوری که در این گروه تنها ۲ نماد شرایط کاهشی را در آخرین قیمت معامله شاهد بودند و مابقی هم در آخرین قیمت معامله و هم قیمت پایانی شرایط افزایشی را تجربه کردند.
در گروه محصولات شیمیایی نیز اکثر نمادها شرایط کاهشی را تجربه کردند تنها نمادهایی همچون بین‌المللی محصولات پارس، کربن ایران و گلتاش توانستند حدود ۳درصد افزایش در قیمت پایانی را تجربه کنند.
با این حال ارزش معاملات بورس تهران در این روز به رقم ۲۲۱میلیارد و ۸۶میلیون و ۱۰۰هزار تومان رسید که این مبلغ ناشی از دست به دست شدن ۹۳۲میلیون و ۳۳۵هزار سهم و اوراق مالی قابل معامله طی ۵۱هزار و ۷۴۵نوبت داد و ستد بود. از جمله معاملات درون‌گروهی امروز می‌توان به داد و ستدهایی در نمادهای بیمه ملت، گسترش نفت و گاز پارسیان، سرمایه‌گذاری سایپا، فولاد آلیاشی ایران، معدنی و صنعتی گل‌گهر و بانک سینا اشاره کرد.
رشد حجم و ارزش معاملات فرابورس
شاخص کل فرابورس ایران در روز انتهایی هفته گذشته نسبت به مدت مشابه هفته گذشته 3.2 واحد معادل 0.4درصد رشد را تجربه کرد و در نهایت با ایستادن در ارتفاع 870 واحدی معاملات این هفته را به پایان رساند. حجم و ارزش معاملات فرابورس ایران در هفته منتهی به 13 اسفندماه نیز با رشد چشمگیر 79 و 83درصدی مواجه شد؛ بدین‌ترتیب در این هفته در بازارهای شش‌گانه فرابورس ایران شاهد دادوستد یک هزار و 638میلیون ورقه به ارزش بالغ بر 1.2هزار میلیارد تومان بودیم که این حجم از معاملات در 121 هزار نوبت دادوستدی صورت گرفت.
در 5 روز معاملاتی این هفته در بازار سهام (مجموع بازارهای اول، دوم، پایه و شرکت‌های کوچک و متوسط) یک‌میلیون و 588میلیون سهم به ارزش 444میلیارد تومان دست به دست شد که بازار دوم 46درصد از حجم و 75درصد از ارزش این معاملات را در اختیار خود گرفت تا با نقل‌وانتقال 732میلیون سهمی به ارزش 333میلیارد تومان، رشد 232 درصدی در حجم و 45درصدی در ارزش معاملات را نسبت به هفته پیش تجربه کند. در مقابل بازار اول با افت حجم و ارزش همراه شد به گونه‌یی که حجم و ارزش آن به ترتیب با کاهش 41 و 34 درصدی همراه شد.
در بازار ابزارهای نوین مالی نیز 50میلیون ورقه به ارزش 765میلیارد تومان در 27هزار نوبت دادوستدی معامله شد و در حالی که رشد چشمگیر حجم و ارزش را در این بازار شاهد بودیم در تعداد معاملات شاهد کاهش بودیم.
در بازار این هفته اوراق بدهی در صدر ایستاد و صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق گواهی تسهیلات مسکن به ترتیب رتبه‌های بعدی را در اختیار گرفتند. در همین حال تعداد، حجم و ارزش دادوستدهای اوراق تسهیلات مسکن در مقایسه با هفته منتهی به 30 اسفند به ترتیب 17 و 18درصد افت داشت.
صنایع پیشرو فرابورس
با نگاهی به ارزش معاملات خرد بازار سهام، نام پیمانکاری صنعتی را در میان 10صنعت برتر نمی‌بینیم. درحالی که این گروه در دو هفته گذشته بیشترین سهم از ارزش کل را به خود اختصاص داده بود. این هفته گروه محصولات شیمیایی سهم 21 درصدی ارزش معاملات و رتبه نخست را در میان صنایع فرابورسی در اختیار گرفت. در ادامه جایگاه‌های دوم تا ششم به ترتیب به گروه‌های اطلاعات و ارتباطات؛ فلزات اساسی؛ حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات؛ بانک‌ها و موسسات اعتباری و محصولات غذایی و آشامیدنی جز قند و شکر تعلق گرفت.
در هفته دوم اسفندماه رویدادهای متنوعی رخ داد که مهم‌ترین آنها گشایش نماد بورس کالای ایران (سهامی عام) در نمادهای «کالا11، کالا21، کالا31 و کالا41» در تابلو الف بازار پایه فرابورس بود.
گفتنی است که سرمایه بورس کالا که در گروه صنعت (فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط) قرار می‌گیرد یک‌هزار و 118میلیارد ریال است. از سوی دیگر معامله عرضه عمده 18.87درصد از سهام مدیریتی غیرکنترلی شرکت گروه صنایع کاغذ پارس در نماد «چکاپا4» در روز 9 اسفند قطعیت یافت در حالی که تاریخ عرضه سهام این شرکت 4 اسفندماه بود. همچنین می‌توان از قطعیت معامله عرضه عمده 20درصد از سهام مدیریتی غیرکنترلی شرکت ریل سیر کوثر در بازار دوم به عنوان یکی دیگر از رویدادهای این هفته نام برد.
