درآمدهای نفتی صرف اشتغالزایی کارگران خارجی میشود
در حال حاضر اقتصاد ایران شرایط دشواری را تجربه میکند از یک سو تحریمها و کاهش قیمت جهانی هر بشکه نفت و همچنین کاهش فروش نفت و ازسوی دیگر رکود تورمی سبب شده تا مسوولان کشور به فکر فروش بیشتر نفت به شیوههای مختلف باشند. بهعنوان مثال تهاتر نفت با کالا یا انجام پروژههای مختلف ازجمله آن است. بهدنبال این موضوع شاهد افزایش واردات به کشور و تعطیلی واحدهای تولیدی و افزایش تعداد بیکاران در جامعه هستیم. در چنین اوضاع و احوالی شاهد انجام پروژههای مختلف عمرانی توسط کشورهای مختلف ازجمله چین، ژاپن، هند و دیگر کشورها هستیم که کارگران این کشورها برای انجام پروژه از شمال کشور تا جنوب حضور دارند، این درحالی است که بیش از دو میلیون بیکار در کشور وجود دارد؛ ضمن اینکه اکنون اعزام نیروی کار ایرانی به خارج از کشور نیز طبق گفته کارشناسان این حوزه متوقف شده است.
رییس کانون انجمنهای صنفی دفاتر مشاوره شغلی و کاریابیهای سراسر کشور در گفتوگو با «تعادل» از توقف اعزام نیروی کار ایرانی به خارج از کشور بهعلت تحریمها خبر داد. بابک هاشمیپور، با بیان اینکه نیروی کار ایرانی رقابت حضور در بازار کار سایر کشورها را از دست داده، اعلام کرد: در حال حاضر نیروهای کار هندی، چینی و بنگلادشی بهدلیل ارزان بودن و تسلط به زبان انگلیسی از شرایط حضور مناسبتری در بازار کار کشورهای نیروپذیر برخوردارند و توانستهاند جای نیروی کار ایرانی را بگیرند. هر چند میزان اعزام نیروهای این کشورها در مقایسه با ایران بسیار بیشتر است. رییس کانون انجمنهای صنفی دفاتر مشاوره شغلی و کاریابیهای سراسر کشور، از تشکیل هلدینگهایی در کشور آفریقایجنوبی برای اعزام نیروی کار به سایر کشورها خبر داد و گفت: این هلدینگها نیرویهای ارزان را به کشورهای نیروپذیر اعزام میکنند. هاشمیپور همچنین به برنامهریزی برای فراهم شدن امکان تبادل کارجو و نیروی کار بیناستانی در کشور و در بخش اشتغال داخلی خبر داد و گفت: با نظارت بر عملکرد کاریابیهای داخلی و خارجی در استانها، سعی میکنیم از طریق انجمنهای استانی فرصتهای شغلی
استانها را شناسایی کنیم و در این زمینه نیروی کار موردنیاز بخشها را در حد توان و در سراسر کشور تامین کنیم. وی در ادامه افزود: بسیاری از تفاهمنامههایی که در دولت گذشته درخصوص اعزام نیروی کار با کشورهای اروپایی منعقد شد شکل اجرایی به خود نگرفت.
درآمدهای نفتی نباید صرف اشتغالزایی کارگران چینی شوند
معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس با ارایه راهکارهایی برای اداره کشور با قیمت نفت پایین، گفت: درآمدهای نفتی را نباید صرف اشتغالزایی کارگران چینی و ژاپنی کنیم. محمد قاسمی درمورد راهکارهای مقابله با کاهش قیمت جهانی نفت افزود: آن بخشی که میتواند جایگزین نفت شود و ارزش افزوده خوبی تولید کند، بخش صنعت و بهویژه صنایع کوچک هستند. در طول چهار دهه اخیر کشور نرخ رشد پایینی را تجربه کرد، هر زمان درآمد نفت به اقتصاد تزریق نمیشد عملا رشد اقتصادی هم منفی و بسیار کاهش پیدا میکرد، البته ناگفته نماند این نرخ رشد اقتصادی نیز اشتغالزایی ایجاد نکرده است.
این اقتصاددان تصریح کرد: طی دهههای اخیر با پدیده رشد وابسته به نفت غیراشتغالزا در کشور روبهرو بودیم. با کاهش درآمدهای نفتی و تحریمهای ظالمانه علیه کشور بحث بین مردم و مسوولان بوده که در غیاب نفت باید چه کاری انجام دهیم.
وی گفت: وجود درآمدهای سهلالوصول نفتی، فرهنگی را میان سیاستگذاران، تولیدکنندگان و مردم حاکم کرده که تغییر آن بسیار سخت است، البته بحث زیرساختی هم داریم که این درآمد نفتی موجب شکلگیری اقتصادی متکی به نفت شده بود. معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس تصریح کرد: انگار که احساس کاذب حضور در میهمانی بزرگ بهوجود آمده است. واقعا همه مردم در این میهمانی شرکت نداشتند و بعضی مردم همواره پرداختکننده عوارض این تزریق درآمد نفتی از طریق افزایش تورم و دشواری پیدا کردن شغل بهدلیل واردات گسترده بودند.
قاسمی افزود: هنگامی که مردم عادی این اطلاعات را دریافت میکنند، بیشتر تاثیر منفی میگرفتند و ازسوی دیگر امکانات موجود در کشور نسبت به دورههای قبلی در حال افزایش است و دامنه توقعات نیز در حال گسترش هستند. وی گفت: وقتی درمورد قیمتهای کلیدی اقتصاد مانند نرخ ارز و سود بانکی صحبت میکنیم، تعیین این قیمتها در اقتصاد نفت تاثیر چندانی روی تولید مولد نداشته و در عمل تولید مولد ضربه میخورد.
این اقتصاددان ادامه داد: بهدلیل انحرافات قیمتی فعالان اقتصادی تصمیم بهینهیی نگرفتند. ما یک رفتار رانتجویانه را در بخش تولید شکل دادیم، یک فرهنگ مصرفی و در حقیقت اقتصاد بدون توجه به بهرهوری را گسترش دادیم. قاسمی افزود: یکی از راهحلها این است که دولت خودش مشکلش را حل کند و با افت قیمت نفت، قیمت ارز را بالا ببرد و از این طریق بودجه را تنظیم کند اما راهحل مناسب و خوب این است که رشد اشتغالزای غیروابسته به نفت را باید ساماندهی کند. معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس در پاسخ به این پرسش که اگر درآمد نفتی از بودجه حذف شود، باید چه کار کنیم؟ تصریح کرد: جواب این است که درآمد نفتی را دراختیار عمق بخشیدن به اقتصاد قرار دهیم، چون در حال حاضر اقتصاد کشور عمق ندارد. باید بهجای اینکه آثار درآمد نفتی را صرف اشتغالزایی برای کارگران چینی و ژاپنی کنیم، آن را برای اشتغالزایی کارگران ایرانی هزینه کنیم و باید به مردم اطمینان داد که این کار را انجام خواهیم داد.