خبرنگاران پیشقراولان عصر روشنگری

آغاز عصر روشنگری در تاریخ فلسفه اروپا به سده هجدهم برمی‌گردد و ادامه عصر خردگرایی در سده هفدهم میلادی است. اگرچه روشنگری یک حرکت تاریخی و مبنایی برای یک سیستم نوین برای زیبایی‌شناسی، اخلاق، حکومت و منطق بوده و خواستار آن است حقیقتی را که نخبگان دنبال مشاهده و کشف آن هستند به تار و پود جامعه نیز تزریق کند. این حرکت جهانی یک هدف سترگ دارد و آن پوشاندن لباس آزاد اندیشی به جامعه است. این آزاداندیشی هنوز به معنای تحقق عملی آزادی و کسب حقوق شهروندی نیست، بلکه دوران پاشیدن بذر اندیشه و شناخت است. حال پس از گذشت چند صد سال از راه افتادن این جنبش، روشنگری از انحصار فیلسوفان فاصله گرفته و به دست نخبگان و متخصصان جامعه افتاده است. در این پویش تاریخی مسیریابی سرازیر شدن اطلاعات و گردش آن در بستر جامعه، به دست خبرنگاران اتفاق افتاده است. جامعه‌یی که عادت کند به در اختیار داشتن اطلاعات، مفاهیم، رویکردها و منطق‌های جاری؛ هرگز به عقب باز نخواهد گشت. حرکت مداوم و متوازن رو به جلو مرهون خردگرایی، اندیشه محوری و تصمیم‌سازی مبتنی بر شفافیت اطلاعاتی است که در هر کدام از این فازها خبرنگاران نقش کلیدی دارند. این خبرنگاران هستند که گفتمان اندیشه‌یی نخبگان را به زبان مردم ترجمه و تفسیر می‌کنند و با تداوم آن، کم کم راه را برای نفوذ اندیشه‌های جدید در بدنه جامعه هموار می‌کنند. خبرنگاران همچنین بر اساس رسالت ذاتی خود و با روحیه حقیقت‌جوی خویش، در تلاشند تا همه ناپیداهای جامعه و حکومت را آشکار کرده و به رخ بکشند. خبرنگاران از جامعه اگرچه دردها و مشکلات را با دز بالاتری احساس می‌کنند سعی دارند با حفظ ماموریت خود برای انتقال این درد به جامعه و روشن کردن مردم با وضعیت موجود، از فروپاشی بنیان‌های جامعه یا ایجاد تلاطم جلوگیری کنند. تقابل خبرنگاران و هیات حاکمه در طول تاریخ نیز بر همین محور بوده است، آنجایی که حاکمان از درز اطلاعات به بیرون و آگاهی بخشی جامعه بیمناکند و خبرنگاران اصرار دارند که کتمان واقعیت‌ها راه را بر هر گونه پیشرفت خواهد بست. آنها اصرار دارند به عنوان اعصاب یک جامعه ارتباطات بین حکومت، جامعه و نخبگان را از نو بازسازی کنند و مدیریت آن را بر عهده بگیرند. غالب شدن این نگاه تنها گزینه‌یی است که می‌تواند بذرهای روشنگری را به بار بنشاند، بذرهایی که سال‌ها از کاشتن آنها می‌گذرد اما هرازگاهی رنگ پژمردگی بر آن می‌نشیند. «روزی برای خبرنگاران» تلنگری است به همه لایه‌های جامعه‌یی که درد بزرگ شدن و پیوستن به یک کاروان پویای جهانی را تجربه می‌کند تا نشان دهد که هنوز به عزم خود برای چرخشی بنیادین به‌سوی پیشرفت و توسعه یافتگی پایبند است.

مشاهده صفحات روزنامه