ایران بخشی از برنامه اکتشاف 10 میلیارد بشکه نفت ایتالیایی‌ها
گروه انرژی| نسیم بنایی|
حالا و بعد از دیدار وزیر امور خارجه و وزیر توسعه اقتصادی ایتالیا با بیژن زنگنه وزیر نفت ایران، امکان بازگشت شرکت نفتی مهم این کشور «انی» جدی‌تر از قبل خواهد شد. دیداری که کلادیو دسکالزی مدیرعامل شرکت انی که برنامه‌هایی بلندپروازانه برای ارتقای شرکتش دارد نیز در آن حضور داشته است. دسکالزی در این دیدار در عین اینکه که نفت ایران را برای پالایشگاه‌هایشان مطلوب دانسته است اما تاکید کرده است که برای هر اقدامی تا لغو کامل تحریم‌ها صبر می‌کنند. جنتیلونی نیز در این دیدارها چشم‌انداز روابط تهران و رم را در دوران بعد ازتحریم‌ها روشن‌تر تلقی کرد و 14 ژوئن روز توافق هسته‌یی را روز آغاز دوره تازه در روابط ایران و غرب به ویژه ایتالیا نامید. اما بررسی «تعادل» از استراتژی‌های شرکت انی برای سال‌های 2015 تا 2018 و برنامه بلندپروازانه رسیدن به اکتشاف 10میلیارد طی 7سال، قطعا به سرزمین‌های پربار از منابع نفت و گاز مانند ایران احتیاج دارند.
حال که بحث همکاری ایران و ایتالیا در بخش نفت و گاز به میان آمده است، نگاهی به وضعیت مهم‌ترین شرکت نفتی ایتالیا، استراتژی‌ها و اهداف این شرکت برای آینده که ایران نیز می‌تواند از آن منتفع شود خالی از لطف نیست. شرکت انی ایتالیا جزو شرکت‌هایی به شمار می‌رود که در سال2014 پیشرفت‌های چشمگیری داشته و به گفته مدیرعامل این شرکت، قدم‌های بزرگی برای رسیدن به اهداف خود برداشته است. نخستین تلاش این شرکت، متحد نگه داشتن بخش‌های متنوع و مختلف آن بوده است. به گزارش «تعادل» کلادیو دسکالزی در تشریح استراتژی‌های شرکت انی برای سال‌های 2015 تا 2018 درباره برنامه‌ها و ساختار هزینه‌یی این شرکت می‌گوید: «ما تلاش می‌کنیم ساختار هزینه‌یی را به گونه‌یی ترتیب دهیم که بهترین نتیجه را در زمینه گاز و برق به دست بیاوریم. به علاوه تلاش می‌کنیم تا در زمینه پالایش و پتروشیمی نیز توسعه پیدا کنیم.» بر اساس برنامه‌های سال2014، این شرکت تصمیم دارد در یک بازه 3 تا 4 ساله در زمینه اکتشاف و تولید پیشرفت‌های چشمگیری داشته باشد و هزینه‌های این بخش را کاهش دهد. طبق اظهارات مدیرعامل این شرکت، اهداف شرکت انی در صنایع پایین‌دستی تا دوسال آینده محقق
خواهد شد. وی در مورد نرخ رشد تولید این شرکت می‌گوید: «تولید ما بدون شک و الزاما افزایش خواهد یافت و نرخ رشد آن 3.5درصد خواهد بود.» برنامه اکتشافی این شرکت نیز برای 7سال آینده، دست یافتن به 10میلیارد بشکه نفت‌خام است که نسبت به منابع اولیه آن رشدی معادل 35درصد خواهد داشت. وی همچنین تاکید می‌کند: «افزایش کارایی صنعت بالادستی نیز برای ما یک هدف کلیدی است که از 106درصد فعلی به 130درصد در سال‌های 2017 و 2018 خواهد رسید که رکورد تاریخی را ثبت خواهد کرد. اکتشاف ما نه تنها در موزامبیک بلکه در آنگولا، کنگو، اندونزی، غنا، گابون و اکوادور است.» بنا بر ادعای دسکالزی، شرکت انی در سال2014 در زمینه گاز و برق به هدف 300میلیون یورویی رسیده است و قصد دارد در یک برنامه 4ساله این سودآوری را افزایش دهد و برای این برنامه چیزی بیش از 3میلیارد یورو را درنظر گرفته است. وی درباره تعمیر و نگهداری می‌گوید: «در این زمینه نیز ظرفیت خود را 30درصد کاهش داده‌ایم و قصد داریم آن را تا 50درصد دیگر کاهش دهیم و تمرکز خود را روی عملیات درپروژه‌های موجود قرار دهیم و به این ترتیب در زمینه تعمیر و نگهداری نیز توازن و جاری شدن سرمایه دست پیدا
می‌کنیم.» یکی از مهم‌ترین ادعاهای مدیرعامل انی این است که برنامه‌های این شرکت نسبت به کاهش شدید قیمت نفت مقاوم و منعطف است.
مقامات ایتالیایی چه گفتند؟
پائولو جنتیلونی وزیر امور خارجه یکی از مهم‌ترین افرادی بود که در این دیدارها حضور داشت. وی در گفت‌وگو با شانا درباره اینکه چه زمانی می‌توان گفت روابط برد- برد میان ایران و ایتالیا به وجود آمده است، می‌گوید: «به نظر من دوره تازه روابط ایران و غرب به ویژه ایتالیا از ١٤ جولای امسال با توافق جامع هسته‌یی در وین آغاز شد و هم‌اکنون درها برای ورود شرکت‌های خارجی به ایران باز شده است.» وی با بیان اینکه ایتالیایی‌ها برای بازگشت دوباره به تهران و گسترش همکاری‌ها با بخش‌های خصوصی و دولتی ایران مصمم هستند، تصریح می‌کند: «شرکت‌های ایتالیایی می‌توانند پس از لغو تحریم‌ها در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایران همچون گذشته مشارکت فعالی داشته باشند.» وزیر امور خارجه ایتالیا ادعا کرد که تا 10سال پیش این کشور مهم‌ترین شریک اقتصادی ایران بوده است و به همین خاطر اکنون به دنبال احیای روابط مطلوب گذشته خود با ایران در آینده‌یی نزدیک هستند.
جنتیلونی در مورد لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران بیان می‌کند: «برآوردها حاکی از آن است که لغو رسمی تحریم‌های ایران چهار تا پنج ماه زمان می‌برد، بنابراین ضروری است که پیش از بر چیده شدن کامل تحریم‌ها، شرکت‌های ایتالیایی با شرکت‌های ایرانی و دولت این کشور در ارتباط باشند و با برنامه‌ریزی برای آینده، آمادگی لازم را برای همکاری در دوران پس ازتحریم‌ها به دست آورند.» وی یادآور شد: «فصل تازه همکاری‌های ایران و ایتالیا در حوزه‌های اقتصادی، صنعتی و انرژی، پس از برداشته شدن تحریم‌ها به صورت رسمی آغاز می‌شود.» وزیر امور خارجه ایتالیا تاکید کرد: «بدون شک روابط ایران و ایتالیا از این پس چشم‌انداز روشن‌تری خواهد داشت، زیرا در طول سال‌های گذشته که مشکلاتی پیش روی روابط تهران و غرب وجود داشته، ایتالیا همواره برای حفظ روابط خود با تهران تلاش کرده است.»
انی منتظر لغو کامل تحریم‌هاست
کلادیو دسکالزی مدیرعامل انی نیز از دیگر افراد مهم در این دیدارها بود. او از تمایل این شرکت ایتالیایی برای از سرگیری واردات محموله‌های نفت‌خام ایران پس از لغو کامل تحریم‌ها خبر داد. وی در گفت‌وگو با شانا درباره برنامه این شرکت برای حضور دوباره در پروژه‌های نفت و گاز ایران اظهار می‌کند: «ما هم‌اکنون درحال بررسی شرایط و منتظر لغو کامل تحریم‌ها هستیم و هنوز برای صحبت درباره اینکه می‌خواهیم در چه پروژه‌هایی و با چه شرکت‌هایی همکاری کنیم زود است.»
شرکت انی ایتالیا پیش از این در توسعه فازهای 4 و 5 میدان گازی پارس‌جنوبی و همچنین اجرای فاز نخست و دوم طرح توسعه میدان نفتی دارخوین ایران حضور داشته است. اما با شدت گرفتن تحریم‌ها علیه ایران، این شرکت دیگر نتوانست در بخش‌های نفت و گاز این کشور فعالیت داشته باشد. مدیرعامل این شرکت با بیان اینکه ایتالیا تا پیش از اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا یکی از مشتریان اصلی نفت‌خام ایران در اروپا بوده است، می‌گوید: «نفت‌خام ایران برای پالایشگاه‌های ما بسیار مطلوب است، بنابراین شرکت انی از خرید دوباره نفت‌خام ایران پس از لغو تحریم‌ها استقبال می‌کند.» وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا خواهان خرید نفت خام ایران به صورت قراردادهای بلندمدت یا تک محموله هستند، اظهار می‌کند: «در شرایط کنونی نمی‌توانم به حجم یا نحوه قراردادهای خرید نفت خام از ایران پس از لغو تحریم‌ها اشاره کنم، اما تاکید می‌کنم که نفت‌خام این کشور برای پالایشگران ایتالیایی مناسب است.» در همین حین امیرحسین زمانی‌نیا معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت از روشن شدن نحوه حل و فصل مسائل مالی با ایتالیا در دیدار اخیر مقامات این کشور از تهران خبر داد و بیان
می‌کند: «کشورهای اروپایی خواهان بازگشت هرچه سریع‌تر به ایران هستند.» آنچه مقامات ایرانی در این دیدارها با هر سه هیات اروپایی بر آن تاکید کرده‌اند «لزوم انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری در ایران» بوده است. معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت با اشاره به دیدار اخیر مقامات ایران و ایتالیا اظهار می‌کند: «قرار شد شرکت‌های ایتالیایی در زمینه‌های مختلف همچون توربین‌سازی و... با همتایان ایرانی خود دیدار و گفت‌وگو کنند تا بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها منجر به عقد قرارداد شود.» علاوه بر آن زمانی‌نیا از مذاکراتی که در زمینه حل و فصل مسائل مالی میان این دوکشور صورت گرفته خبر داد. به گفته وی، اگر قرار باشد نقل و انتقال مالی صورت بگیرد لازم است سوییفت دوباره برقرار شود.
این شرکت ایتالیایی باوجود تحریم‌ها و محدودیت‌های امریکا مسوولیت اجرای چند طرح بزرگ را در صنعت نفت ایران به عهده داشته است؛ این شرکت همچنین پیش از توافق جامع هسته‌یی تهران و کشورهای گروه ١+٥ به صورت رسمی با انجام مکاتبه‌هایی با شرکت ملی نفت ایران خواستار مشارکت و سرمایه‌گذاری در فاز سوم طرح توسعه میدان نفتی دارخوین در منطقه غرب کارون شده بود. شرکت انی تا پیش از افزایش تحریم‌های بین‌المللی، در فاز نخست و دوم طرح توسعه میدان نفتی دارخوین، واقع در ٣٠کیلومتری شمال خرمشهر و ١٠٠کیلومتری جنوب غربی اهواز، در قالب قراردادهای بیع متقابل مشارکت داشت. این شرکت برای پرهیز از تحریم‌های تجاری امریکا مربوط به سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران، مجبور شد فعالیتهای خود در میدان نفتی دارخوین را به شریکان محلی خود واگذار کند. شرکت انی همچنین به همراه شرکت پتروپارس و نیکو، ظرف مدت ٥٢ماه (بیش از چهارسال) طرح توسعه فازهای چهارم و پنجم میدان گازی پارس جنوبی را تکمیل کرد، کمترین زمان توسعه در پارس‌جنوبی نیز مربوط به توسعه این پروژه است.
