کشتیرانی درمجموع از تحریم خارج می‌شود
گروه حمل‌ونقل سارا جنگروی
نشست خبری محمدحسین داجمر، رییس کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران روز گذشته به‌صورت مجازی انجام شد. با دستیابی به توافق هسته‌یی در نیمه جولای و باز شدن درهای مذاکره و مسامحه گویا بن‌بست‌های تحریم به بزرگراه‌هایی دوطرفه بدل شده است و دریای‌خزر و خلیج‌فارس میزبان کشتی‌های بزرگ از سراسر دنیا خواهند بود. در واقع لغو تحریم‌ها فرصتی را برای ایران پدید می‌آورد تا از اشتیاق و علاقه سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور در بازار جذاب ایران استفاده کنند. تا پیش از توافق اولیه ژنو، امریکا و اتحادیه اروپا در تلاش بودند به هر شیوه ممکن ازجمله تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی و بیمه‌یی و ادعای حمل سلاح و اورانیوم، تحدید کشتیرانی ایران را تا جایی که می‌توانند، گسترده‌تر کنند. حال تحریم‌های مربوط به پرونده هسته‌یی برداشته شده است و باید دید وضعیت محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های مربوط به ادعای حمل سلاح چگونه خواهد شد؟
داجمر در نشست مجازی و در پاسخ به خبرگزاری‌های مختلف بحث‌های مختلفی را در زمینه کشتیرانی مطرح کرد این بحث‌ها شامل بیمه‌های کشتیرانی، تعمیر و نگهداری کشتی‌ها، کمبود سرمایه‌گذاری در بنادر، سرعت عمل پایین کشتی‌ها در تخلیه و بارگیری، تعرفه‌های بندری و امکان رقابتی شدن تعرفه‌ها، تحولات حوزه کشتیرانی در پس ازتحریم بود. وی رتبه خط کانتینری ایران را بین 19 تا 21 در نوسان عنوان کرد و در رابطه با سفارش‌های ساخت کشتی که در گذشته داده شده و برنامه‌ریزی برای کشتی‌های بزرگ با ایجاد ثبات در فضای پس ازتحریم ابراز امیدواری کرد تا از این طریق جایگاه خود را در سطح جهانی ارتقا دهیم.
کشتیرانی درمجموع از تحریم خارج می‌شود
وی در پاسخ به سوال «تعادل» مبنی بر باقی ماندن برخی محدودیت‌ها با توجه به پابرجایی تحریم‌های غیرهسته‌یی گفت: کشتیرانی درمجموع از تحریم خارج می‌شود اما به هرحال باید این موضوع را بدانیم و قبول داشته باشیم که تا زمانی که شعار استقلال را سر می‌دهیم و می‌خواهیم کشوری باشیم که تحمیل را نپذیریم و روی پای خودمان بایستیم، عملکرد امریکا و اروپا در تسهیل کار ما در حد بقیه کشورهایی که با آنها کار می‌کنند، نخواهند بود. وی افزود: پس بحث اقتصاد مقاومتی همیشه باید مد نظرمان باشد تا بتوانیم توانمندی‌های خودمان را گسترش دهیم و به همین دلیل هم انتظار می‌رود که حتی بیشتر از آنچه کشورهای دیگر از صنایع این‌چنینی خودشان حمایت می‌کنند، ما هم این فعالیت استراتژیک را مورد توجه دولت و مسوولان قرار دهیم تا بتوانیم در آن زمینه‌هایی که در دوران تحریم از امکانات و سرمایه‌گذاری‌های لازم بازماندند و در بخش‌هایی مانند پتروشیمی و گاز که از این بابت لطمه خوردند، با توانمندی‌هایی که در دوران پس ازتحریم به وجود خواهیم آورد، لطمات گذشته را جبران کنیم و جلو لطمات جدید را بگیریم و بتوانیم با کسب تجربه از گذشته، توانمندی‌های خودمان را افزایش
دهیم.
سهم 10 درصدی نرخ حمل برای وزارت راه
داجمر در رابطه با تردد کشتی‌های جمهوری اسلامی با پرچم کشورمان در آبراه‌های اروپا عنوان کرد: اجرای این مهم در پس ازتحریم با توجه به توافق‌هایی که انجام شده است و توجه به این مهم که کشتیرانی درمجموع از تحریم خارج می‌شود، در زمان‌بندی تعیین‌شده به اواخر سال میلادی یا اوایل سال میلادی آینده باز می‌گردد و این را در برنامه‌ریزی‌های خود خواهیم داشت و در زمان مناسب برنامه حرکت کشتی‌های ایرانی را اعلام خواهیم کرد. وی درمورد حق پرچم گفت: مبلغی در رابطه با نصب پرچم دیگر کشورها پرداخت نمی‌شود و این در عرف به این معناست که اگر صاحب کالایی محموله خودش را با کشتی خارجی به کشور وارد کند، ۱۰درصد از نرخ حمل را وزارت راه به عنوان تعرفه اخذ می‌کند و در اصطلاح به آن عوارض و حق پرچم می‌گویند و در داخل اخذ می‌شود و کشورهای خارجی دریافتی در این رابطه ندارند.
احیای خطوط منظم کشتیرانی ایران به اروپا
داجمر همچنین درباره تحولات حوزه کشتیرانی در پس از تحریم عنوان کرد: تردد در شرایط تحریم در حوزه کشتیرانی محدود شده بود، ازجمله سهم اصلی ناوگان ما که به کالاهای اساسی با نوع حمل فله که عمدتا از کشورهای غربی وارد کشور می‌شد، به دلیل قرار گرفتن در لیست تحریم امکان حمل برای جمهوری اسلامی وجود نداشت. وی افزود: سالانه صرفا 6میلیون تن گندم وارد کشور می‌شد و در این سال‌ها حتی یک کشتی هم در این محموله‌ها کشتی ایرانی نبود و از آنجایی که شرکت بازرگانی دولتی نیز جزو سهامداران سازمان کشتیرانی با سهم 17 درصدی است، انتظار می‌رود کشتیرانی کشورمان بتواند حمل بارهای فله را به خود اختصاص دهد. رییس سازمان کشتیرانی خاطرنشان کرد: می‌توانیم خطوط منظم کشتیرانی جمهوری اسلامی به اروپا را مجددا احیا کنیم و تجارت با امریکا هنوز برای ما روشن نیست و اگر این تجارت نیز به شرایط عادی باز گردد نیاز به برنامه‌ریزی روشنی‌تری دارد تا در آن بازار نیز حضور یابیم.
حمایت‌های دولتی از بیمه‌های کشتیرانی
مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی بحث بیمه‌های کشتیرانی را این‌گونه آغاز کرد: امیدواریم در پس از تحریم نیز حمایت‌های دولت در حوزه بیمه ادامه داشته باشد و به مرور شرکت‌های بیمه‌یی کشورمان در گروه‌های جهانی عضویت یابند و با بیمه‌های معتبر شرکت‌های خود را برای ادامه خدمات بیمه‌یی به کشتیرانی کشور به صورت مشارکتی هماهنگ کنیم و درصدد تعامل با بیمه‌های جهانی هستیم.
کمبود سرمایه‌گذاری در بنادر
وی ادامه داد: موضوع تعمیر و نگهداری و کلاس کشتیرانی و همچنین خدمات بیمه‌یی کشتیرانی که محدود به چند کشور غربی است را در کشور باید بیشتر مورد توجه دانست به ویژه با اعتبار یک میلیارد دلار که دولت به عنوان پشتوانه بیمه‌یی کشتیرانی قرار داد، اقدام بسیار خوبی صورت گرفت و هم‌اکنون 2 بیمه کشتیرانی خوب در کشور تشکیل شده است. مدیرعامل کشتیرانی مساله کمبود سرمایه‌گذاری در بنادر را یکی از مشکلات اساسی که کشور را درگیر کرده عنوان کرد و گفت: در حوزه تخلیه و بارگیری کشتی‌ها سرعت عمل پایینی داریم و اگر میزان مبادلات افزایش یابد قطعا دچار بحران خواهیم شد. داجمر خاطرنشان کرد: امیدواریم سازمان بنادر با توسعه امکانات زمینه‌یی را به وجود بیاورد که کشتی‌ها دچار مشکل نشوند و خدمات از وضعیت انحصاری شرکت‌های خاص خارج شود و اجازه دهند که مجموعه کشتیرانی خدمات حوزه کاری خودش را با شرایط مناسبی ارائه کند و این شرایط در پس از تحریم مورد موافقت مسوولان امر قرار بگیرد و قیمت تمام شده خدمات و تولید به واسطه سهولت و سرعت بارگیری کاهش یابد.
رشد 50 درصدی در تعمیرات ناوگان
داجمر در رابطه با امور تعمیرات کشتی گفت: متاسفانه با وجود شرایطی که در داخل وجود داشت امکان و ظرفیت مناسبی در تعمیر کشتی نداشتیم که در سال‌های اخیر با مشارکت ایزوایکو شرکتی در این رابطه تاسیس کردیم و هم‌اکنون قرارداد 5ساله آن به اتمام رسیده است و برای دوره جدید به مدت ۱۵سال قرارداد تعمیر را تمدید کردیم و تاکنون بیش از ۴۰ فروند کشتی‌های بزرگ را در این شرکت تعمیرات اساسی کردیم و امیدواریم در سال ۹۴ نیز به رشد ۵۰درصدی در حوزه تعمیرات ناوگان کشتیرانی برسیم. وی همچنین تصریح کرد: شرکت تعمیراتی جمهوری اسلامی هم‌اکنون به شرکت قابل اعتماد در منطقه خلیج‌فارس تبدیل شدند و ایجاد یارد کشتی‌های سوپر تانکر فعالیت‌های حوزه تعمیر در کشتی‌های بسیار بزرگ‌تر نیز انجام می‌شود.
تعرفه‌های بندری و امکان رقابتی شدن
وی همچنین در خصوص تعرفه‌های بندری و امکان رقابتی شدن آنها اعلام کرد: متاسفانه این‌طور نیست و نرخ ارز در کشور ما مبادله‌یی محاسبه می‌شود و از آنجایی‌که در خیلی از کشورها تعرفه‌ها در هر ۱۰ سال تغییر می‌کند شرایط متفاوتی با کشور ما دارد و به دلیل تعرفه‌های ریالی که هر سال افزایش داشته است تعرفه‌های بندری هم که ارزی است تحت تاثیر این فرهنگ افزایش می‌یابد و قابل رقابت با بنادر دیگر نیست. رییس سازمان کشتیرانی تصریح کرد: افزایش تعرفه‌های بندری موجب شده در زمان قابل توجهی بین تعرفه‌های بندری کشور ما و دیگر بنادر دنیا فاصله‌یی ایجاد شود به‌طوری‌که در مقایسه‌یی که انجام گرفته تعرفه‌های بندری ما نسبت به جبل علی سه و نیم برابر و حتی چهار برابر تایوان است و دریای خزر نیز تعرفه‌یی‌هایی با ۳۰درصد بیشتر از کشورهای اطراف را از حوزه کشتیرانی اخذ می‌کند. وی افزود: طبیعی است که خطوط کشتیرانی و فرانشیپ و خدمات بنادر ایران به نحوی باشد که در شرایط مساوی با دیگر کشورها قرار نگیرد و برای اخذ خدمات به بنادر ایران مراجعه نکنند و نبود فضای رقابتی دلیل این مهم است هر چند اگر صحبت وزیر راه‌وشهرسازی در مورد رقابتی شدن خدمات بنادر جدی
گرفته شود یکی از مسائل مهم که تعرفه‌های رقابتی و خدمات رقابتی است که امیدواریم در برنامه ششم محقق شود.
حد و حدود ورود کالاهای خارجی
رییس سازمان کشتیرانی همچنین گفت: همان‌طور که انتظار می‌رود در دوران پس از تحریم درهای کشور به روی همه کالاهای خارجی باز نشود همین انتظار در رابطه با بخش خدمات نیز وجود دارد تا مجموعه‌هایی که خدماتی را ارائه می‌کنند و در دوران بحران توان کشور را بالا می‌برند در پس از تحریم نیز همچنان مورد حمایت و تقویت قرار گیرند و در شرایط مساوی انتظار است که از خدمات داخلی استفاده شود. داجمر یادآور شد: در گذشته تعرفه خدمات بندری برای کشتی‌های ایرانی نصف تعرفه کشتی‌های خارجی بود و در حال حاضر چند سال این شرایط برداشته شده است و حتی سوختی که به کشتی‌های ایرانی ارائه می‌شود برابر نرخ بین‌المللی سوخت است. وی فرصت‌های کاری و هزینه تمام شده ناوگان کشترانی را بالا دانست و گفت: اگر عرضه خدمات کشتیرانی در تجارت بین‌المللی نباشد بی‌شک هزینه قابل توجهی در واردات و صادرات کالا بر بازرگانی تحمیل می‌شود و ما برای حفظ عرضه این خدمات نیازمند حمایت‌های معنوی و تعرفه‌یی در حوزه خدمات دریایی هستیم تا سهمی از بازار حمل‌ونقل دریایی را نیز به خود اختصاص دهیم.
