اصلاح مقررات اشتغال در مناطق آزاد
گروه تجارت|تعیین تعرفه هزینه خدمات سازمانهای مناطق ویژه اقتصادی برای سال ۹۵، از مصوبات آخرین نشست شورای عالی مناطق آزاد بود که با حضور وزرای راه و شهرسازی، دادگستری، تعاون، کار و رفاه، نفت، فرهنگ و ارشاد اسلامی، اموراقتصادی و دارایی، رییس سازمان مدیریت، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست و رییس کل بانک مرکزی برگزار شد. تغییر سازمان مسوول منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، اصلاح بخشی از تعرفه هزینه خدمات سال ۹۳ منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس و صورت وضعیت مالی طرح تملک داراییهای سرمایهیی سازمان منطقه آزاد قشم مربوط به سال مالی ۹۳ از دیگر موضوعاتی بود که در این جلسه مطرح و پس از بحث و تبادلنظر به تصویب رسید. در این نشست همچنین مقررات اشتغال نیروی انسانی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی اصلاح شد و نصاب معاملات سال ۹۵ سازمانهای مناطق آزاد تعیین شد. همچنین گزارشی از کلیات بودجه سال ۹۵ و اصلاحیه بودجه سال ۹۴ سازمانهای مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی ارائه شد و پس از توضیحات نمایندگان دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی، به تصویب رسید. معاون اول رییسجمهور در این
جلسه البته فارغ از جزییات مصوباتی که به آن اشاره شد، مزیتهای بندر چابهار و این منطقه آزاد را، مورد اشاره قرار داد و گفت: برگزاری اجلاس بینالمللی روسای مناطق آزاد اتحادیه کشورهای حاشیه اقیانوس هند که اخیرا در چابهار برگزار شد علاوه بر آنکه از نظر اقتصادی و همکاریهای تجاری دارای اهمیت زیادی است، دیدگاه نادرست برخی افراد مبنی بر عدم امنیت در استان سیستان و بلوچستان را تا حد زیادی
اصلاح کرد.
اسحاق جهانگیری با اشاره به توافق سهجانبه میان جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی افغانستان و هند که اخیرا در سفر رییسجمهور افغانستان و نخستوزیر هند به ایران منعقد شد، اظهار امیدواری کرد که این توافقات بتواند گام مهمی در جهت توسعه همکاریهای اقتصادی و مبادلات تجاری ایران با کشورهای دیگر باشد.
یکی از مهمترین نیازهای فعلی بندر چابهار در جهت توسعه همکاریها و گسترش تعاملات با کشورهای مهم حاشیه اقیانوس هند، تکمیل زیرساختها و اتصال خطوط ریلی این منطقه به راهآهن اصلی کشور است چرا که در شرایط کنونی راهآهن چابهار یکی از راهبردیترین خطوط ریلی جنوب شرق ایران است از این رو توجه به اتصال راهآهن چابهار به راهآهن سراسری کشور بیش از پیش ضروری به نظر میرسد؛ موضوعی که معاون اول رییسجمهور نیز با تایید آن، بر لزوم همکاری و همافزایی همه دستگاههای اجرایی و سازمان مناطق آزاد کشور در جهت توسعه بندر چابهار تاکید میکند.
طمع خارجیها برای بندر چابهار
بر اساس این گزارش، توسعه بندر چابهار نگرانیهایی را نیز برای مقامات برخی کشورهای همسایه ازجمله پاکستان ایجاد کرده است و این گمانهزنی مطرح میشود که با توسعه بندر چابهار، بندر گوادر در پاکستان تضعیف خواهد شد. اما واقعیت این است که ظرفیتهای بسیار گستردهیی در این دو منطقه وجود دارد و این دو بندر میتوانند مکمل یکدیگر باشند. چابهار تنها بندر خارج از تنگه هرمز ایران است که در حوزه اقیانوس هند قرار دارد؛ از طرف دیگر بندر گوادر هم برای چینیها نزدیکترین منطقه برای تامین انرژی و اهداف اقتصادیشان است. هم گوادر برای چینیها و هم چابهار برای هندیها یک موقعیت استراتژیک قلمداد میشود. در این زمینه، به دنبال انتشار خبر نگرانی پاکستان از توسعه بندرچابهار، وزارت بازرگانی پاکستان اعلام کرد از آنجا که چابهار بندر آب عمیق نیست تهدیدی علیه بندر گوادر این کشور محسوب نمیشود. روبینا اختر، یکی از مقامات ارشد وزارت بازرگانی پاکستان، تاکید کرد پروژه توسعه بندر چابهار موضوع تازهیی نیست و هند و ایران مدتهاست که در این زمینه در حال مذاکره و توافق هستند و این پروژه تهدیدی علیه پاکستان محسوب نمیشود. این گفته اختر در حالی مطرح
میشود که چندی پیش توافقنامه توسعه بندر چابهار میان ایران، افغانستان، و هند به امضا رسید.
از سوی دیگر چین و پاکستان نیز در حال توسعه بندر گوادر هستند و به نظر میرسد این رقابت میان دو کشور ایران و پاکستان موجب نگرانی پاکستان از توسعه بندر چابهار شده است. اما روبینا اختر معتقد است که شباهتی بین دو بندر در عملکرد وجود ندارد بنابراین دلیلی برای نگرانی مقامات پاکستانی وجود ندارد. علاوه بر این به اذعان مقامات پاکستانی فاصله چابهار به بازارهای جهانی بیشتر از گوادار است و این مساله نیز یکی دیگر از نقاط ضعف چابهار در برابر گوادر محسوب میشود. اما مقامات ایرانی با این تفکر که بندر چابهار ایران رقیبی برای بندر گوادر پاکستان نیست از پاکستان و چین برای پیوستن به این طرح توسعهیی دعوت کردند.
مهدی هنردوست، سفیر ایران در پاکستان ظاهرا تلاش دارد نگرانیهای پاکستان درباره توافق اخیر بین ایران، هند و افغانستان در زمینه بندر چابهار را کاهش دهد. وی ضمن دعوت از پاکستان برای پیوستن به این طرح توسعهیی گفت، موافقتنامه چابهار محدود به این
3 کشور نیست و حتی پاکستان و چین نیز میتوانند بخشی از آن باشند. سفارت ایران در پاکستان در همین راستا میکوشد تا این برداشت که بندر چابهار رقیبی برای بندر گوادر پاکستان است و از سوی دیگر درک طرف پاکستانی از مخالفت ایران با کریدور اقتصادی چین- پاکستان و برداشت غلط درباره توسعه بندر چابهار را اصلاح کند.
