اثر مگس سفید بر سلامتی
گروه راه و شهرسازی|
«پشه سفید»، «مگس سفید» یا«عسلک» نامهایی است که برای این حشره در نظر گرفتهاند. اما در تعریفهایی که برای این حشره تابستانی آمده است گفته شده است که این حشره نوعی آفت است که در مناطق گرمسیری به وجود میآید که خشکی هوا نیز باعث زیاد شدن آنها میشود که عموما در زیر برگها قرار میگیرند و از شیره گیاهان تغذیه میکنند و به مرور زمان باعث تضعیف شدن و از بین رفتن آنها میشوند که در این بین بیشتر، درختانی مثل اقاقیا و زبان گنجشک در تهران میزبان این حشرات تابستانی هستند. اما از طرفی هم بعضی از کارشناسان احتمال دادهاند که این حشرهها به احتمال زیاد پشههای تغییر ژنتیک داده «پشه ریزهها» باشند که به صورت دسته جمعی پرواز میکنند.
برای حضور و وجود این حشره سفید تابستانی دلایل متفاوتی ذکر میشود عدهیی براین باورند که علت حضور این موجودات آب راکد دریاچه چیتگر است که گرمتر شدن هوا و کاهش بارندگی در چند سال اخیر هم باعث بیشتر شدن آنها نیز شده است. اما از طرفی برخی کارشناسان حوزه محیط زیست وجود و حضور این پشههای سفید را تغییرات اکوسیستم و زیست محیطی دانستهاند یعنی حشرات شکارگری مثل زنبورها که تاپیش از این آنها را از بین میبردند طی چند سال اخیر به دلیل استفاده بیش از اندازه و بیرویه از سموم دفع آفات از بین رفته و طبعیتا باعث افزایش این پشههای سفید شدهاند.
با آغاز هجوم مگسهای سفید این نگرانی برای شهروندان تهرانی به وجود میآید که آیا حضور این حشره سلامتی آنها را تهدید میکند یا نه. گمانهزنیهای فراوانی در مورد اینکه مگسهای سفید میتوانند باعث بیماری شوند یا خیر، وجود دارد. پیشتر علیمحمد شاعری رییس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری گفته بود با توجه به افزایش دمای هوا در ماههای اخیر تکثیر این حشره بسیار زیاد بوده که موجب شده است در شهر بیشتر به چشم بیایند اما هیچ گونه ضرری برای انسان نداشته و جای نگرانی وجود ندارد.
اما کارشناسان در این زمینه نظرات متفاوتی دارند. به گفته کارشناسان بهداشت مگس سفید احتمال ابتلا به آلرژی و بیماریهای خطرناک را به دنبال دارد. مگس سفید حشرهیی ریز است که میتواند وارد اعماق ریه شود و تمام بیماریهای ویروسی و خارجی را منتقل کند. در واقع هر نوع حشرهیی عوارض و تبعاتی برای سلامتی انسان دارد که نخستین عارضه آلرژی است. این قاعده در مورد مگس سفید نیز صدق میکند و امکان ابتلا به آلرژی برای کسانی که در معرض مگس سفید قرار میگیرند، وجود دارد. در هوای آلوده تهران و با احتمال ابتلای مردم به تنگی نفس و آسم حشرهیی چون مگس سفید احتمال ابتلا به آلرژی را بیشتر میکند. اگر هوای تهران پاکتر بود احتمال ابتلا به آلرژی خیلی کمتر بود حال که آلودگی هوا در پایتخت وجود دارد وجود چنین شرایطی ضرر بیشتری را به سلامتی انسان وارد میکند. علاوه بر آلرژی این حشره میتواند ناقل بیماریهای دیگر به خصوص بیماریهای تنفسی باشد، مگس سفید حشره ریزی است که میتواند به راحتی وارد مجاری تنفسی شود و هر نوع بیماری در محیط و انواع قارچ را وارد بدن انسان کند.
عدهیی از کارشناسان نیز براین باورند که با توجه به کوچک بودن مگس سفید و اینکه قابلیت ورود به دستگاه تنفسی را از طریق حفرات بینی و دهان دارد، لذا این حشره میتواند سبب بروز التهاب و عفونت در دستگاه تنفسی فوقانی شده و زمینه را برای بروز عفونتهای فرصت طلب قارچی و باکتریایی فراهم کند.
این حشره با ورود به مجاری تنفسی میتواند باعث تحریک مخاط شده و تظاهرات آلرژیک از جمله عطسه و سرفه شده و همچنین آبریزش بینی را خصوصاً در کودکان، افراد مسن و بیماران مبتلا به بیماریهای زمینهیی تنفسی و آلرژیک مانند آسم، بیماری انسدادی تنفسی مزمن (COPD) و... سبب شود. این موضوع درباره افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی از قبیل بیماران دریافتکننده پیوند، بیماران مبتلا به سرطان و AIDS هستند یا از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
همچنین این نوع حشرات میتوانند آسیبهایی را بروی محصولات کشاورزی از جمله گوجه فرنگی گذاشته و موجب شده است که اندک هوای پاک تهران که توسط درختان تامین میشود نیز بهخطر بیفتد. افرادی که ساعتهای طولانی در روز در محیط خارج از خانه حضور دارند یا افراد مستعد به ابتلا به بیماریهای ریوی و عفونی، کودکان و افراد سالمند باید از ماسکهای پارچهیی یا فیلتردار استفاده کنند. توصیه میشود که در صورت ورود مگس سفید به چشمها به سرعت چشمها را در معرض جریان آب قرار داده یا با محلول شستشوی چشم (eye bath) بشویند تا حشره و آلودگیها خارج شده و درصورت ورود این حشره به مجاری بینی نیز میتوان با شستشوی با آب یا سرم فیزیولوژی آن را خارج کرد.