15 هزار میلیارد تومان از دارایی سهامداران دود شد

گروه بورس  

در آخرین ماه فصل خرداد، شاخص بورس در خرداد امسال حدود ۲۵۰۰ واحد کاهش یافت و ارزش معاملات در این ماه نسبت به ماه قبل نصف شد. در آخرین ماه بهار امسال تعداد 13میلیارد 306میلیون اوراق بهادار به ارزش 3هزار و 710میلیارد تومان در بیش از 858هزار دفعه مورد مبادله قرار گرفت که به ترتیب 59، 55.3 و 40.6درصد کاهش را نسبت به اردیبهشت ماه نشان می‌دهد. این درحالی است که ارزش بازار با کاهش حدود 5درصدی روبه‌رو شده و از رقم 334هزار و 685میلیارد تومانی به ارزش 319هزار و 559میلیارد تومان سقوط کرد که نشان از دود شدن 15هزار میلیارد تومان از دارایی مردم در خرداد سال 1396 دارد.

به گزارش «تعادل»، این کاهش نماگرهای بازار سرمایه از چند زاویه قابل پیگیری است. فصل مجامع، توقف نمادها، عدم سوددهی مناسب شرکت‌ها و چشم انتظاری به کابینه دولت دوازدهم و تغییرات احتمالی در بازار سرمایه ازجمله دلایل روند نزولی بازار سرمایه است. تاکنون فعالان بازار سرمایه از دولت یازدهم خیری ندیده و حتی موضوع بازار بدهی، نرخ خوراک پتروشیمی، بهره مالکانه و دیگر تصمیمات خلق‌الساعه تیم اقتصادی دولت یازدهم سبب شد تا مطالبات اصلی فعالان بازار سرمایه تغییرات اساسی در این فضا باشد. در همین رابطه یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به دلایل افت شاخص و نیز حجم و ارزش معاملات بورس طی ماه‌های اخیر گفت: دولت یازدهم برنامه و توجه خاصی به بازار سرمایه نداشت و حالا معامله‌گران منتظر هستند ببینند آیا این بی‌تفاوتی در دولت دوازدهم هم ادامه خواهد داشت. امین خانلو با اشاره به افت شاخص و نیز حجم و ارزش معاملات بورس در آخرین ماه بهار امسال گفت: یکی از دلایل این افت را باید سنت هر سال بازار سرمایه در فصل برگزاری مجامع شرکت‌ها در خرداد و تیر عنوان کرد که موجب می‌شود معامله‌گران با احتیاط بیشتری اقدام به معامله در بورس کنند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: در این مدت شرکت‌ها همزمان با برگزاری مجامع، اقدام به انتشار عملکرد و گزارش‌های خود می‌کنند، بنابراین به این دلیل سهامداران ترجیح می‌دهند با فروش سهام خود یا عدم خرید سهام، از آسیب گزارش‌های منفی در امان باشند که این موضوع موجب افت حجم و ارزش معاملات در فصل مجامع شده و در خرداد امسال نیز این موضوع در بورس قابل مشاهده است.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر به‌دنبال تقسیم سود سهام در مجامع، نماد معاملاتی شرکت‌ها در زمان بازگشایی با افتی بیش از سود تقسیمی همراه می‌شوند، بنابراین سهامداران ترجیح می‌دهند پیش از برگزاری مجامع شرکت‌ها اقدام به فروش سهام خود کنند تا از این آسیب در امان باشند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: همچنین براساس قانون تجارت شرکت‌ها ملزم هستند 8 ماه پس از برگزاری مجمع و تقسیم سود، این سود را به حساب سهامداران واریز کنند، این درحالی است که به‌طور معمول سود تقسیمی مجامع یا به دست سهامداران نمی‌رسد یا اینکه با تاخیر زیادی به حساب سهامداران واریز می‌شود که از این جنبه نیز سهامداران ترجیح می‌دهند پیش از برگزاری مجامع شرکت‌ها اقدام به فروش سهام خود کنند.

وی همچنین با اشاره به اینکه از دی سال 92 تاکنون بازار سرمایه به دلایل مختلف با افت فرسایشی همراه بوده است به تسنیم گفت: عمده دلایل این موضوع را باید رکود حاکم بر اقتصاد کشور دانست که بر صنایع و وضعیت سودآوری شرکت‌ها اثر منفی گذاشته و موجب بی‌رونقی بورس شده است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: همچنین یکی دیگر از دلایل کاهش حجم و ارزش معاملات بورس در این روزها این است که هنوز مواضع اقتصادی دولت دوازدهم به‌ویژه در زمینه خروج اقتصاد از رکود مشخص نیست و این موضوع نیز بر معاملات بورس اثر منفی گذاشته است.

 وضعیت انتظار در بورس تهران

یک فعال بازار سرمایه درخصوص کاهش نماگرهای بورس در هفته‌های گذشته معتقد است که فاصله زمانی تا استقرار دوباره دولت کنونی به‌عنوان سکاندار اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در چهار سال آینده باعث شده فعالان بازار سرمایه به فضای انتظار وارد شوند و ان‌شاءالله به‌زودی رشد بازار ازسر گرفته می‌شود. ناصر آقاجانی افزود: همواره عوامل متعددی مانند فضای سیاسی عرصه بین‌الملل، تحریم‌ها، انتخابات، نرخ بهره، نرخ ارز یا تورم بر عملکرد بورس‌ها در دنیا اثر می‌گذارد؛ در نتیجه نمی‌توان گفت زمان یک عرضه اولیه درست یا غلط تعیین شده است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از موارد مهم موثر بر بازار سرمایه موضوع جذب سرمایه‌گذاری خارجی از کره‌جنوبی، فرانسه و... است که نتایج مثبتی برای بازار سرمایه کشور به همراه دارد. آقاجانی گفت: نوسان و حرکت ذات بازار سرمایه است و بورس در حالت سکون معنا نخواهد داشت.

وی تاکید کرد زمانی که شرکت‌ها به بازار سرمایه وارد می‌شوند جریان نقدینگی جدیدی را به این بازار تزریق می‌کنند. مدیرعامل کارگزاری اردیبهشت ایرانیان همچنین اعلام کرد سوم خرداد 250میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری صنعت پتروشیمی ساختمان خلیج‌فارس (وپسا) به‌عنوان نخستین عرضه اولیه بازار سهام در سال در فرابورس ایران با روش ثبت سفارش و دامنه قیمتی یک‌هزار تا یک‌هزار و 30ریال عرضه می‌شود. به‌گفته وی، حضور بازارگردان و روش ثبت سفارش از بروز رفتارهای هیجانی، تشکیل صف خرید و فروش و دستکاری قیمت جلوگیری می‌کند تا سهم عرضه شده با نرخ منصفانه داد و ستد شود. به گزارش ایرنا، روزها و هفته‌های آغازین فصل بهار با رونق معاملات و رشد شاخص بورس همراه بود که این روند تا آستانه برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه داشت اما به‌تدریج این روند، معکوس شد و رکود جای آن را گرفت.

نماگر بورس در آخرین روز فصل بهار (چهارشنبه این هفته) با 131 واحد افت به جایگاه 78هزار و 736واحدی رسید. بسیاری از کارشناسان انتظار دارند بازار سرمایه با آغاز به کار دولت دوازدهم که پس از تنفیذ حکم ریاست ‌جمهوری حسن روحانی از سوی رهبر معظم انقلاب و تحلیف در مجلس شورای اسلامی از میانه مرداد تشکیل می‌شود، دوباره رونق گیرد.

 افت 59 درصدی حجم معاملات

در آخرین ماه فصل خرداد، شاخص بورس در خرداد امسال حدود ۲۵۰۰واحد کاهش یافت و ارزش معاملات در این ماه نسبت به ماه قبل نصف شد. در آخرین ماه بهار امسال تعداد13میلیارد و 306 میلیون اوراق بهادار به ارزش 3هزار و 710 میلیارد تومان در بیش از 858 هزار دفعه مورد مبادله قرار گرفت که به ترتیب 59، 55.3 و 40.6 درصد کاهش را نسبت به اردیبهشت ماه نشان می‌دهد. همچنین در خرداد امسال تعداد 8میلیون برگه اوراق بدهی به ارزش 762 میلیارد تومان معامله شد. این درحالی است که در این مدت تعداد 77میلیون واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران به ارزش کل بیش از 79.8میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت. این گزارش می‌افزاید: شاخص بورس نیز با 2458 واحد افت معادل 3درصد کاهش را در ماه گذشته به ثبت رساند و در ارتفاع 78 هزار و 736 واحد قرار گرفت. شاخص بازار اول هم در این مدت با یک‌هزار و 948 واحد افت به رقم54هزار و 237 واحد و شاخص بازار دوم با4هزار و 68 واحد کاهش به عدد 176هزار و 808 واحد رسیدند که به ترتیب با 3.5 و 2.2 درصد افت مواجه شدند.

 بازدهی 3 درصدی آیفکس از آغاز سال

در سومین ماه سال جاری شاهد رخداد جدیدی در بازار سرمایه بودیم که آغازی برای تقویت تامین مالی خصوصی بخش فرهنگ و هنر به شمار می‌رود. بازدهی شاخص کل فرابورس ایران نیز از ابتدای سال رقم بیش از 3 درصدی را نشان می‌دهد.

فرابورس ایران از آغاز تاسیس تاکنون همواره پیشتاز حرکت‌های نو در بازار سرمایه بوده و استقبال از ایده‌های نو و طراحی و راه‌اندازی بازارها و ابزارهای جدید معاملاتی گواه این مدعاست. این‌بار نیز در سومین ماه سال جاری شاهد رخداد جدیدی در بازار سرمایه بودیم که آغازی برای تقویت تامین مالی خصوصی بخش فرهنگ و هنر به شمار می‌رود. پذیره‌نویسی سهام در دست انتشار شرکت گروه توسعه هنر ایران در روزهای پایانی خردادماه سال جاری در فرابورس صورت گرفت که در حال حاضر نخستین پذیره‌نویسی یک شرکت از حوزه فرهنگ و هنر در فرابورس ایران محسوب می‌شود. این ماه همچنین شاهد عرضه عمده 8درصد از سهام غیرمدیریتی شرکت کشت و صنعت شهداب ناب خراسان در بازار دوم و قطعیت معامله یکجای 99.99 درصد از سهام کنترلی شرکت توسعه صنایع معدنی امید در بازار سوم فرابورس بودیم. افزون بر این شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه از بازار پایه ب انتقال یافته و نماد آن در بازار دوم گشایش یافت.

 مروری بر دادوستدهای آخرین ماه بهار

در 21 روز معاملاتی آخرین ماه بهار حجم مبادلات فرابورس ایران روندی صعودی داشته و با 13درصد افزایش نسبت به ماه مشابه سال گذشته همراه شده در حالی که تعداد معاملات انجام‌شده در خردادماه 96 در مقایسه با خرداد سال گذشته با همین مقدار یعنی 13درصد کاهش مواجه شده است. ارزش مبادلات فرابورس در ماهی که گذشت نیز پس از افت‌وخیزهایی در نهایت کاهش 7درصدی نسبت به این ماه در سال 95 را به ثبت رساند.

 بدین‌ترتیب شاهد جابه‌جایی 11 هزار و 618 میلیون ورقه به ارزش 34هزار و 484میلیارد ریال در بازارهای نه‌گانه فرابورس ایران بودیم که این حجم از دادوستدها در 657هزار دفعه معاملاتی صورت گرفت. در بازارهای اول و دوم فرابورس ایران با 3 هزار و 109 میلیون سهم به ارزش 9 هزار و 191میلیارد ریال روبه‌رو بودیم که این رقم بیش از یک‌چهارم از حجم و ارزش کل دادوستدهای خردادماه است. همچنین حجم و ارزش مبادلاتی بازار اول نسبت به تاریخ مشابه سال گذشته کاهش یافته و حجم معاملات در بازار دوم افزایش 17درصدی را رقم زده است.

رصد تابلوهای معاملاتی بازار پایه نشان‌دهنده رشد چشمگیر حجم و ارزش مبادلاتی در این بازار است به گونه‌یی که شاهد افزایش بیش از 50 درصدی حجم و بیش از 100درصدی ارزش مبادلات آن بودیم. بدین‌ترتیب تغییر مالکیت 6هزار و 774 میلیون سهم به ارزش 9 هزار و 119 میلیارد ریال در تابلوهای پایه الف، پایه ب و پایه ج در سومین ماه سال 96 صورت گرفت. در ادامه در بازار ابزارهای نوین مالی دادوستد 85 میلیون ورقه بین خریداران و فروشندگان انجام گرفت که ارزشی معادل 14 هزار و 601 میلیارد ریال را رقم زد. این حجم و ارزش معاملاتی در مقایسه با مدت مشابه سال 95 به ترتیب 44 و 9 درصد کاهش را نشان می‌دهد. در بازار ابزارهای نوین مالی اوراق بدهی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق گواهی تسهیلات مسکن به ترتیب جایگاه‌های نخست تا سوم را به خود اختصاص دادند. در نهایت شاخص کل فرابورس ایران در حالی در خردادماه نسبت به روز پایانی ماه گذشته با افت مواجه شد که بازدهی آن از ابتدای سال همچنان بیش از 3درصد را نشان می‌دهد.

 فلزات اساسی صدرنشینی را پس گرفت

در حالی که گروه انبوه‌سازی بیشترین سهم از ارزش کل معاملات خرد اردیبهشت‌ماه را در اختیار گرفت و فلزات اساسی در جایگاه دوم این ماه قرار گرفت، در ماهی که پشت سر گذاشتیم گروه فلزات اساسی با 17درصد از سهم کل در صدر جدول ارزش معاملات خرد بازار سهام (شامل بازارهای اول، دوم، پایه، اختیار معامله و خریدوفروش و SME) و اختیار سهام به تفکیک گروه صنعت قرار گرفت. از این رو صدرنشینی خود از آغاز سال را دوباره به دست آورد.