برگزاری نخستین دوره کنکور سراسری در کشور توسط وزارت علوم

کنکور در ایران از ابتدای تاسیس دانشگاه‌ها وجود داشت ولی تا سال ۱۳۴۲ هر دانشگاه برای جذب دانشجو مستقل عمل می‌کرد و دانشگاه‌ها با گرفتن امتحانات ورودی خاص خود، دانشجویانی را می‌پذیرفتند. از اوایل دهه ۱۳۴۰ دانشگاه‌هایی از جمله صنعتی پلی‌تکنیک، ملی، فردوسی و جندی‌شاپور ساخته شدند که تا اوایل دهه ۱۳۵۰ تعداد آنها به ۱۴ دانشگاه رسید. به مرور زمان، حجم متقاضیان ورود به دانشگاه بسیار زیادتر از گذشته شد و این موضوع مسوولان وقت را واداشت تا آموزش عالی را تاسیس کنند و از این طریق پاسخگوی جمعیت زیاد داوطلبان برای ورود به دانشگاه باشند. با افزایش تعداد متقاضیان ورود به دوره‌های آموزش عالی، وزارت علوم تصمیم گرفت طی آزمونی که به کنکور موسوم شد، داوطلبانی را که در این آزمون موفقیت لازم را به دست آورند، برای ورود به دانشگاه پذیرش کند. پس از تاسیس وزارت علوم و راه‌اندازی مرکز آزمون‌شناسی در سال ۱۳۴۷، نخستین کنکور سراسری ورود به دانشگاه‌ها در پانزدهم مرداد 1348 با شرکت حدود 50هزار داوطلب انجام شد. این تعداد در سال‌های بعد رو به فزونی نهاد، به‌طوری که در آزمون ورودی سال 1352، 92هزار نفر شرکت کردند و در سال 1355، تعداد شرکت‌کنندگان از مرز 220 هزار نفر گذشت. کنکور پس از پیروزی انقلاب نیز همراه با تحولاتی ادامه یافت و به میزان رشد جمعیت جوان کشور، تقاضای ورود به دانشگاه نیز افزایش یافت. در نخستین آزمون، ۱۲ دانشگاه با ۳۰ رشته تحصیلی وجود داشت که داوطلبان می‌توانستند از این میان ۱۰ رشته را انتخاب کنند. این امتحان از ساعت 8صبح در ۹ حوزه تهران و ۶ حوزه شهرستان‌ها برگزار شد و جلسه دوم هم که مربوط به آزمون زبان عربی بود در تهران و شهرستان‌ها از داوطلبان گرفته شد. کنکور سراسری، بعدازظهر روز شنبه در باقی حوزه‌ها ادامه یافت. در سال ۱۳۵۴سازمان سنجش آموزش کشور تشکیل شد و کنکور جایگاه سازمان‌یافته‌تری به خود گرفت. تا این سال‌ها علاوه بر نتایج کنکور، معدل امتحانات نهایی ششم متوسطه و ضوابطی از جمله نوع مدرک، سهمیه منطقه، جنسیت و نظام وظیفه هم در قبولی داوطلبان تاثیر داشت؛ در سال ۱۳۵۷ قبولی تنها به نتایج کنکور محدود شد و پس از انقلاب اسلامی نخستین آزمون سراسری در سال ۱۳۵۸برگزار شد و بعد از آن هم با انقلاب فرهنگی، دانشگاه‌ها و به تبع آن کنکور ۳ سال تعطیل شد. بنا بر این گزارش، سال ۱۳۶۱ دوباره کنکور شکل گرفت و ‌در این سال تنها برای رشته‌های پزشکی، فنی و مهندسی، کشاورزی، الهیات و معارف اسلامی آزمون برگزار شد.