جایگاه ایران در ثبت اختراعات نانوبهبود یافت
ایسنا|
صادرات و توسعه فناوری نانو از اهداف کلان سند این فناوری است که بر این اساس در برنامه 10 ساله دوم پیشرفت فناوری نانو دستیابی به سهم دو درصدی از بازار جهانی فناوری نانو توسط محصولات نانو ساخت ایران در سال 1404 هدف‌گذاری شده است.
بهبود جایگاه جهانی ایران در علوم و فناوری نانو از اهداف کلان ســند دوم توســعه فناوری نانو در ایران و دلیلی بر اهمیت و لزوم رصد و پایش شــاخص‌های عمده علم و فناوری نانو در کشــورهای برتر اســت. این جایگاه به وسیله سه شاخص از سطح شــاخص‌های کلان ارزیابی می‌شود که به ترتیب به «کمیت»، «کیفیت مقالات» و «تعداد اختراعات فناوری نانــو» می‌پردازند.
بر اساس ارزیابی‌های پایگاه داده (WoS (Web of Science در سال 2016 میلادی، 8306 مقاله مرتبط با فناوری نانو توسط محققان ایرانی در وب آو ساینس نمایه شد که معادل 5.5 درصد از کل مقالات نانو منتشر شــده در ســال 2016 است. ایران با این سهم از انتشارات نانو با یک رتبه رشد نسبت به سال 2015 در رتبه ششم دنیا قرار گرفت. این جایگاه در حالی به دست آمده که در سال 2001 و قبل از تاسیس ستاد فناوری نانو که تعداد معدودی از محققان و دانشمندان ایرانی با این فناوری نوظهور آشنا بودند با انتشــار 10 مقاله نانو در رده پنجاه و هفتم دنیا و ششــم منطقه خاورمیانه قرار داشتند.
ایران در مجموع، 172 اختراع مرتبط با فناوری نانو در دفاتر ثبت پتنت امریکا و اروپا منتشر کرده است. در ســال 2016 تعداد 10 پتنت محققان نانو ایران در USPTO به ثبت رسیده اســت. علاوه بر این در همین سال 27 اختراع نانویی دیگر در حال ثبت در این دفتر هستند که در مجموع 37 پرونده ثبت اختراع می‌شوند.
بر این اســاس رتبه ایران در پتنت‌های ثبت شده در USPTO در سال 2016 بیست و چهارم است. اما نسبت تعداد پتنت‌ها به تعداد مقالات نانو نشان می‌دهد که ایران در زمینه نوآوری و تولید فناوری نانو همانند تولید علم موفق نبوده است. ثبت 45 درصد پتنت نانویی در ازای هر 100 مقاله نانو موید این ادعا است. با این حال باید توجه داشت که همین تعداد اختراعات مرتبط با فناوری نانو سهمی در حدود 30 درصد از کل پتنت‌های ثبت شده ایران در ادارات ثبت پتنت امریکا و اروپا را شامل می‌شوند.
بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت رشد وضعیت نوآوری و اختراعات فناوری نانو در ایران نیاز به توجه بیشتر به زیرساخت‌های اساسی مالکیت فکری دارد.
