آغازی بر عصر کوبای بدون کاسترو

گروه جهان|

 کوبا یک دوره گذار سیاسی 5 ماهه را آغاز کرده که احتمالا به پایان زمامداری رائول کاسترو منجر خواهد شد؛ این فرآیند سیاسی به منزله پایان عصر ۶۰ ساله حکومت خاندان کاسترو بر کوباست. فیدل کاسترو یکی از شناخته شده‌ترین و بحث‌برانگیزترین رهبران انقلابی جهان سال گذشته میلادی درگذشت.

به گزارش آسوشیتدپرس، کوبایی‌ها سپتامبر در چند مرحله و در گروه‌های کوچک گرد هم جمع می‌شوند تا نمایندگانی را برای شوراهای شهر نامزد کنند. مردم این کشور دوشنبه در نخستین مرحله رای‌گیری، اعضای شورای شهر و محله خود را انتخاب کردند. در مرحله دوم انتخابات، کمیسیونی متشکل از سازمان‌های مرتبط با دولت تمام نمایندگان مجالس استانی و مجلس ملی(پارلمان) کوبا را انتخاب می‌کند. انتظار می‌رود مجلس ملی کوبا، رییس و اعضای شورای کشور را تا فوریه انتخاب کند.

گرچه رائول کاسترو گفته تا آن تاریخ از ریاست‌جمهوری کنار می‌رود اما انتظار می‌رود که همچنان در ریاست حزب کمونیست باقی بماند. گفته شده ۱۲هزار و ۵۱۵ منطقه نامزدهایی را برای انتخابات شورای شهر که ۲۲ اکتبر برگزار می‌شود، انتخاب خواهند کرد. یک ائتلاف اپوزیسیون اعلام کرده که انتظار دارد ۱۷۰مخالف به ‌دنبال نامزدی باشند. تعداد اندکی از نامزدهای اپوزیسیون پیش‌تر این راه را رفته‌ اما شکست خورده‌اند. مقام‌های دولت کوبا می‌گویند که مخالفان از دولت‌های خارجی و گروه‌های تبعیدی پول می‌گیرند تا نظام سوسیالیست را در جزیره کوبا سرنگون کرده و نظام کاپیتالیستی تحت سلطه ایالات متحده را بار دیگر احیا کنند، نظامی که با انقلاب 1959میلادی در این کشور از میان رفت. ‌

انتظار می‌رود که رییس‌جمهوری جدید کوبا، میگوئل دیاز-کانل ۵۷ ساله باشد، کسی که معاون اول رییس‌جمهوری کوباست و رائول کاسترو تاکید کرده که کاملا به او اعتماد و اطمینان دارد. دیاز-کانل خانواده‌یی انقلابی نداشته و چندان شناخته شده نیست.

 روزهای دشوار

کوبا در شرایطی وارد دوره گذار سیاسی شده که در عرصه اقتصادی و سیاست خارجی روزهای دشواری را پشت سر می‌گذارد. کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که این کشور در پایان سال جاری میلادی، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی یک درصد یا کمتر را تجربه کند. کوبا در بازه زمانی ۲۰۱۱تا ۲۰۱۵میلادی نرخی نزدیک به ۳درصد را حفظ کرده است. با این حال دولت به ندرت درباره عملکرد خود به مردم این کشور گزارش می‌دهد. شبکه ای‌بی‌سی نوشته است:«مقام‌های کوبایی جز چند سخنرانی سالانه و دو نشست کنگره که سخنان نمایندگان در آن از قبل تنظیم شده است تقریبا هیچ گزارشی درباره عملکرد خود به مردم کوبا نمی‌دهند. این درحالی است که رسانه‌های کوبا نیز شدیدا تحت کنترل هستند و اجازه انتشار اطلاعات فاش شده مربوط به نشست‌های سطح بالا و سخنرانی‌های غیرمعمول را ندارند.» عمر اورلنی پرز، اقتصاددان کوبایی در این باره می‌گوید:«حتی اگر فیدل کاسترو، رهبر کاریزماتیک کوبا هنوز زنده بود و دونالد ترامپ ضدکوبایی در امریکا به قدرت نرسیده بود باز هم هاوانا سال سختی را در پیش داشت.»

 جانشین رائول کاسترو کیست؟

«شخصیتی کاریزماتیک ندارد. انعطاف‌پذیر است و برای پذیرش ایده‌های جدید ذهنی نسبتا باز دارد.» این توصیفاتی است که جسته و گریخته از میگوئل دیاز‌ـ‌کانل منتشر شده است؛ فردی که بیش از 30سال از عمر خود را پشت صحنه سیاست و به عنوان شخصی وفادار به حزب کمونیست کوبا گذرانده و از طریق دستیابی به رتبه‌های مختلف حزب موفق شده به پست‌های بالاتر برسد.

دیازـ‌کانل متولد 20 آوریل 1960میلادی در شهر سانتاکلاراست. وی در جوانی موهای بلندی داشت و طرفدار گروه موسیقی بیتلز بود و تا همین چند سال پیش هم به آهنگ‌های این گروه گوش می‌داده است. او فارغ‌التحصیل رشته مهندسی برق است و در نیروهای مسلح کوبا متخصص بی‌سیم بوده است. وی همچنین استاد دانشگاه مرکزی لاس‌ویلاس است. دیازـ‌کانل به عنوان فرستاده مخصوص این گروه به نیکاراگوئه اعزام شده و پس از آن هم در سال 2003 به عنوان معاون اول شورای حاکم در استان هولگویین منصوب شد و در سال 2009 وزیر آموزش عالی کوبا شد.

در ویدیویی که اخیرا از دیازـ‌کانل منتشر شده وی به صراحت درباره برنامه‌هایی برای مقابله با رسانه‌ها و کارآفرینان مستقل صحبت و تاکید کرده، قصد دارد با گروه‌های مخالفی که در شهرداری‌ها نفوذ کرده‌اند، مقابله کند. آسوشیتدپرس با اشاره به این ویدیو نوشته که با وجود پایان احتمالی عصر کاستروها در کوبا هیچ نشانه‌یی دال بر تغییر فضای سیاسی دیده نمی‌شود. آرماندو چاگواسیدا، کارشناس علوم سیاسی مستقر در مکزیک با اشاره به سوابق میانه‌روانه دیازـ‌کانل می‌گوید:«این احتمال وجود دارد که دولت فعلی کوبا خود عامدانه و با هدف ناامید کردن اپوزیسیون از احتمال هر گونه تغییری در فضای سیاسی کشور چنین ویدیویی را منتشر کرده باشد.»

بی‌بی‌سی پیش‌تر درباره دیازـ‌کانل نوشته بود: «هیچکس در تعهدات ایدئولوژیکی او تردیدی ندارد ولی مدل سوسیالیستی کوبا درحال عوض شدن است و از دهه ۱۹۹۰ به بعد دولت ناچار شد در را به روی کسب وکارهای خصوصی محدودی باز کند تا بتواند با وجود از دست دادن سوبسیدهای کلان شوروی سابق دوام بیاورد. دیاز-کانل، این تغییرات را از ابتدای کار به اجرا گذاشته است. برخی معتقدند که دیاز-کانل ممکن است مانند گورباچف موجب تغییرات سیاسی و اجتماعی عمیق‌تری شود که سرآغاز پایان حکومت کمونیستی کوبا خواهد بود.»