رفتار ترامپ، همه زمینه‌های مثبت را از بین می‌برد
رییس‌جمهور در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی ان بی‌سی امریکا، با بیان اینکه لحن و رفتار رییس‌جمهور فعلی امریکا، همه زمینه‌های مثبت را از بین می‌برد، تاکید کرد: آینده سیاست‌های امریکا برای دولت‌ها، نخبگان وجهانیان قابل پیش‌بینی نیست و این بیش از همه به ضرر ملت امریکاست. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در پاسخ این سوال خبرنگار شبکه ان بی‌سی امریکا که «امروز همه دنیا با هیجان زیاد به سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل نگاه می‌کند؛ آیا شما شخصا در محل سخنرانی حضور خواهید داشت؟ و چه انتظاری دارید؟» گفت: حضور نخواهم داشت، ولی احتمالا گوش خواهم کرد.
رییس‌جمهور افزود: آنچه اهمیت دارد، این است که موضوع برجام به عنوان یک توافقی است که بعد از سال‌ها تلاش و کوشش ۷ کشور و پشتیبانی ده‌ها کشور از جمله اتحادیه اروپا، حاصل شده است. این توافق می‌تواند به نفع همه باشد و نگرانی‌ها را رفع کند و شرایط را برای بهره‌برداری همه کشورها و ملت‌ها از روابط اقتصادی و فرهنگی و علمی بین کشورها فراهم کند. بنابراین برجام یک توافقی به نفع همه است.
دکتر روحانی با بیان اینکه ایران کشوری است که در منطقه بی‌ثبات خاورمیانه ثبات‌ساز است، اظهارداشت: بنابراین هرگونه کلامی برخلاف این واقعیت نمی‌تواند نه به منطقه و نه به روابط جهانی کمکی کند. امیدوارم همه آنهایی که از تریبون سازمان ملل استفاده می‌کنند به فکر آن باشند که به نفع ملت‌های‌شان و به نفع جهان حرف بزنند.
از رییس‌جمهور سوال شد: «بر اساس اخبار، روز گذشته شما گفته‌اید که اگر امریکا بخواهد از برجام خارج شود هزینه سنگینی را پرداخت خواهد کرد که برخی ممکن است آن را به عنوان یک تهدید تفسیر کنند؛ آیا ممکن است مقصود اصلی خود را از این سخن بفرمایید.»
رییس‌جمهور گفت: در یک تعهد چند جانبه که مورد حمایت شورای امنیت سازمان ملل متحد و موضوع‌اش مربوط به بحث عدم اشاعه است، خروج امریکا هزینه بسیار بالایی دارد به این معنا که دیگر کسی به امریکا اعتماد نخواهد کرد و این بالاترین هزینه‌یی است که امریکا پرداخت می‌کند.
دیگر چه کشوری حاضر است بیاید با امریکایی‌ها بنشیند، راجع به حل معضلات منطقه‌یی یا بین‌المللی حرف بزند، برای اینکه در برجام بیش از ۲ سال مذاکره ادامه داشت و برای جمله جمله و کلمه به کلمه این توافق بحث شده و بعد از بحث در مراحل مختلف و در کشورهای مختلف مورد بررسی و تصویب نهایی قرار گرفته. اگر بنا باشد امریکا از این تعهد شانه خالی کند به معنای عدم اعتماد سایر کشورها به امریکا خواهد بود و این هزینه بسیار بالایی است برای امریکا چون اعتماد بزرگ‌ترین سرمایه است.
سرمایه‌گذاران امریکایی هم فرصت دارند
در توسعه ایران مشارکت کنند
رییس‌جمهور در پاسخ این پرسش که آیا به نظر شما امریکا در صورت خروج از برجام هزینه اقتصادی هم خواهد پرداخت؟، گفت: از لحاظ اقتصادی الان شرایط برای اینکه مردم امریکا و کارآفرینان امریکا و بخش‌های مختلف اقتصادی بخواهند از این فرصت استفاده کنند کاملا آماده است، امروز می‌بینیم که شرکت‌های متعددی از اروپا، فرانسه، ایتالیا، بلژیک و آلمان به ایران آمدند و فعالیت می‌کنند سرمایه‌گذاری‌های مشترک را با ایرانی‌ها شروع کردند. در زمینه نفت، گاز، پتروشیمی، مسائل آب، مساله فاضلاب، ریل و راه‌آهن در زمینه حمل و نقل هوایی و سایر موارد، امریکایی‌ها می‌توانند از این فرصت استفاده کنند. الان قراردادهای مهمی بین شرکت‌های ایرانی و بوئینگ مطرح است و برخی از قراردادها تا مراحل نهایی تقریبا پیش رفته است.
دکتر روحانی خرید بوئینگ از امریکا را هم به نفع امریکا و هم به نفع ایران خواند و اظهارداشت: روابط مسالمت‌آمیز بین ایران و امریکا به نفع دو کشور و به نفع جهانیان خواهد بود، پس غیر از مساله اعتماد و اعتبار، مساله روابط بهتر با منطقه و جهان، ثبات در منطقه، تجارت و اقتصاد، روابط علمی، فرهنگی و روابط مردم با مردم و گردشگری مطرح است. چرا مردم امریکا نتوانند از فضای ایران و آثار تاریخی ایران استفاده بکنند. چرا مردم ایران نتوانند به امریکا بیایند و ببینند مردم امریکا و آثاری که در این کشور وجود دارد.
وی گفت: به نظرم محروم کردن ملت‌ها از دیدن یکدیگر، از آثار تاریخی، از آثار علم و دانش و فناوری یکدیگر و از فضاهای تاریخی و تجاری برای امریکایی‌ها ضرر است. آنها که در امریکا به عنوان مسوول و دولت امریکا هستند، حداقل باید به فکر علایق و منافع مردم خودشان باشند.
رییس‌جمهوری با طرح این پرسش که خروج از برجام آیا نفعی برای مردم امریکا دارد؟، افزود: قطعا ضرر خواهد بود و وجود برجام چه نفعی دارد، وجود برجام این نفع را دارد که فضا را برای همکاری‌های متعدد بین دو ملت آماده می‌کند، آیا می‌خواهیم فضایی که از ۴۰سال پیش بین ایران و امریکا بوده همان‌طور ادامه دهیم، یا راه‌های بهتری داریم. باید به فکر راه‌های بهتری باشیم آن راه‌هایی که به نفع مردم ایران، امریکا و به نفع جهان است.
با خروج احتمالی امریکا، ایران هم انتخاب خود را خواهد داشت
از رییس‌جمهور سوال شد: اگر امریکا از برجام خارج شود، ۶ کشور دیگر باقی خواهند ماند؛ آیا نقطه نظر ایران در شرایطی که امریکا خارج شده و ۶ کشور دیگر در برجام باقی بمانند، تغییری خواهد کرد؟
رییس‌جمهور پاسخ داد: آنچه کشورهای دیگر در همین ماه‌های اخیر به صراحت اعلام کردند، چه روس‌ها، چینی‌ها و اتحادیه اروپا همه بر این مبنا بودند که هم آنها متعهد به برجام هستد و هم توصیه کردند به امریکا که امریکا هم متعهد به برجام بماند.
بنابراین اگر امریکا از این تعهد، خارج شود، شرایط نویی ایجاد می‌شود. در آن شرایط نو ایران حق دارد، انتخاب خود را داشته باشد، برای اینکه تعهدات ایران در آن شرایط، شرایط قبلی نیست امروز یک تعهد بوده بر مبنای ۷ کشور و سازمان ملل هم آن را تایید کرده اگر یکی از آنها خارج شد، پس گزینه‌های مختلفی در اختیار ایران خواهد بود تا بر مبنای مسائل خودش یکی از آنها را برگزیند و انتخاب کند.
وی در پاسخ این سوال که آیا یکی از این آپشن‌ها آغاز مجدد فعالیت‌های هسته‌یی است که امروز محدود به حساب می‌آید؟ گفت: همیشه یکی از گزینه‌ها در شرایطی که طرف‌های ما متعهد به برجام نمانند، بازگشت به گذشته است. بازگشت به گذشته برای ما سخت و مشکل نیست.
به راحتی می‌توانیم به شرایط گذشته برگردیم در صورتی که طرف‌های تعهد، به تعهد خودشان عمل نکنند اما می‌دانید که ایران آغازگر این کار نخواهد بود و همان‌طور که بارها اعلام کرده و نهادی که در این زمینه باید قضاوت کند که ایران کاملا متعهد به این توافقنامه است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که در تمام گزارشات خودش تاکنون این را تایید کرده که ایران صد در صد به تعهداتش عمل کرده است و از لحاظ اخلاقی و بین‌المللی برای ما بسیار مهم است چون بسیاری از اتهامات نابجایی که قبلا به ایران زده می‌شد، این اتهامات امروز برداشته شده است.
مجری این شبکه تلویزیونی امریکایی از دکتر روحانی پرسید: مقصود شما بازگشت به برنامه‌ها و فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی است و صحبت از فعالیت‌های تسلیحاتی که در میان نیست؟ رییس‌جمهور گفت: حتما مقصودم برگشت به فعالیت‌های صلح‌آمیز است. به صراحت عضو ان‌پی‌تی بودیم و هستیم و نمی‌خواهیم از ان‌پی‌تی خارج شویم. عضو پادمان بودیم و هستیم و حتی در شرایط فعلی که داریم برجام را اجرا می‌کنیم، پروتکل الحاقی را هم داریم، اجرا و عمل می‌کنیم بنابراین هیچ‌گاه به سمت ساخت سلاح هسته‌یی نخواهیم رفت. همان‌طور که تاکنون هم هیچ‌وقت فعالیت هسته‌یی ما انحراف نداشته و همواره در مسیر صلح‌آمیز بوده است.
قربانی حمله نظامی و تروریسم بوده‌ایم
از رییس‌جمهور سوال شد: شما اشاره کردید که اعتماد به امریکا در خطر است، ولی طبعا امریکا هم فعالیت‌های موشکی ایران را متناقض با روح برجام می‌داند و به ایران اعتماد ندارد. ایران تا کجا حاضر است این مسیر را ادامه دهد؟
رییس‌جمهور جواب داد: این حرف امریکایی‌ها درست نیست. برای اینکه شما اگر به متن مذاکرات ما در طول ماه‌ها با امریکایی‌ها برگردید، به صراحت گفتیم که راجع به موشک‌های دفاعی خودمان با کسی حرف نخواهیم زد.
این را به صراحت گفتیم در مذاکرات بارها هم گفتیم. بنابراین هم لفظ و هم روح برجام این است که مربوط به دفاع و بنیه دفاعی یک ملت نیست، مردم ما در یک منطقه بسیار حساسی زندگی می‌کنند، ایران ۸سال مواجه با تجاوز کشور همسایه‌اش در دوران صدام بوده، ایران قربانی تروریسم بوده در سال‌های طولانی. شرایط منطقه ما، شرایط ناامن است بنابراین برای حفظ کشور و ملت خودمان نیازمند به قدرت دفاعی هستیم. موشک بخشی از قدرت دفاعی ماست.
دکتر روحانی افزود: در دوران ۸ سال جنگ تحمیلی، مردم ما زیر بمباران موشک‌های صدام قرار داشتند در طول ۳ سال که نمی‌توانستیم به صدام جواب دهیم برای همین رفتیم به دنبال ساخت موشک رفتیم و توانستیم از طریق موشک خودمان به متجاوزان صدامی پاسخ دهیم و از آن زمان بود که حملات موشکی به شهرهای ما قطع شد.
بنابراین مساله موشکی در حافظه تاریخی مردم ما به معنای دفاع از جان، مال و سرزمین آنها محسوب می‌شود و همواره در مذاکرات‌مان در برجام این را به صراحت به طرف‌های مذاکراتی ما و به ویژه به امریکایی‌ها گفتیم که موضوع موشکی جزو موارد، مورد بحث در برجام نخواهد بود.
با ساخت سلاح هسته‌ای توسط هر کشوری مخالفیم
مجری شبکه تلویزیونی امریکا از دکتر روحانی سوال کرد: دولت و نمایندگان ترامپ ایران را در همان چارچوبی که کره شمالی در آن است قرار داده‌اند و هردو را به عنوان تهدید علیه ثبات بین‌المللی معرفی می‌کنند، شما چه احساسی دارید وقتی ایران و کره شمالی را در یک جمله این‌گونه بیان می‌کنند؟
رییس‌جمهور جواب داد: این حرف، کاملا نادرست است.
به دلیل اینکه کره شمالی امروز به عنوان عضو ان‌پی‌تی نیست. کره شمالی به بازرسان آژانس اجازه ورود به کشورش نمی‌دهد. کره شمالی به صراحت می‌گوید من دنبال ساخت بمب هسته‌یی هستم. کره شمالی بمب هسته‌یی خودش را آزمایش می‌کند. کره شمالی دارای سلاح هسته‌یی است. ایران درست نقطه مقابل از آغاز عضو ان‌پی‌تی بوده و آن را پذیرفته است. عضو پادمان بوده و امروز نظارت و حضور بازرسان آژانس را استقبال می‌کند و با آنها تعامل و همکاری دارد.
دکتر روحانی تاکید کرد: ایران کشوری است که به صراحت رهبری‌اش فتوا داده به اینکه سلاح هسته‌ای، ساخت، نگهداری و استفاده‌اش هر سه حرام و نامشروع است و مجاز نیست. چیزی برای مخفی کردن نداریم و به صراحت می‌گوییم دنبال فناوری هسته‌یی صلح‌آمیز هستیم و دلمان می‌خواهد با دنیا نسبت به فناوری هسته‌یی صلح‌آمیز همکاری کنیم کما اینکه امروز در اراک بین ایران و چین و امریکا همکاری وجود دارد برای تکمیل نیروگاه اراک و همانطوری که امروز مطرح است، آژانس به‌طور منظم دارد نسبت به ایران گزارش می‌دهد پس مقایسه بین ایران و کره شمالی کاملا یک مغالطه است و اینکه مردم را از مسیر ذهنی درست منحرف کردن است. این کار غیراخلاقی، نادرست و برخلاف چارچوب‌هایی است که ما به مردم‌مان باید متعهد باشیم و به مردم راست بگوییم.
امنیت شبه‌جزیره کره برای ایران
مهم است
از رییس‌جمهوری سوال شد: با توجه به اینکه ایران با کره شمالی روابط خوبی دارد و کاهش تنش‌ها به نفع او خواهد بود؛ شما تنش‌ها میان امریکا و کره شمالی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رییس‌جمهور گفت: ما این را به صراحت اعلام کردیم و گفتیم که با ساخت سلاح هسته‌یی مخالف هستیم در هر کشوری که باشد و در هر کجا باشد. سلاح هسته‌یی به نفع امنیت جهان نخواهد بود. امروز به خوبی مشاهده می‌کنیم که موضوع سلاح هسته‌یی خودش باعث اشاعه می‌شود، اگر بخواهیم سلاح هسته‌یی در دنیا از بین برود، همه دارندگان این سلاح باید به ان‌پی‌تی متعهد باشند. یکی از بندهای ان‌پی‌تی این است که قدم به قدم آنهایی که دارای سلاح هسته‌یی هستند، به سمت امحای سلاح هسته‌یی بروند، متاسفانه دارندگان سلاح هسته‌یی هیچ‌وقت به ان‌پی‌تی عمل نکردند و فقط به کشورهای دیگر توصیه می‌کنند که به این معاهده پایبند باشند. خودشان متاسفانه هیچ‌وقت پایبند نبودند.
دکتر روحانی با بیان اینکه امنیت شبه جزیره کره برایمان بسیار مهم است، گفت: روابط بسیار خوبی با کره جنوبی، چین و ژاپن داریم. بنابراین هرگونه تنش در منطقه شرق آسیا به ضرر ما است. همواره همه را دعوت به آرامش، صبر و بردباری دعوت می‌کنیم که از طریق دیپلماسی و مذاکره مسائل را حل و فصل کنند برای اینکه در شرایط فعلی تنش بسیار خطرناک خواهد بود.
آینده سیاست‌های امریکا برای دولت‌ها نخبگان و جهانیان قابل پیش‌بینی نیست
رییس‌جمهور در پاسخ به سوالی درباره سیاست‌های ترامپ گفت: موضوع ریاست‌جمهوری در امریکا، موضوع داخلی خود ملت امریکاست. این مردم هستند که رییس‌جمهور را انتخاب می‌کنند و این مردم هستندکه امروز اگر راه و رسم این دولت را به خوبی نمی‌پسندند، آزاد هستند انتقاد کنند و از راه‌حل‌های قانونی خودشان استفاده کنند.
آنچه در دنیا امروز مطرح است، این نیست که چه کسی رییس‌جمهور در امریکاست. آن مربوط به جهان نمی‌شود مربوط به خود امریکاست اما اینکه این دولت چگونه می‌خواهد با دنیا رفتار کند، چگونه می‌خواهد نسبت به تعهدات گذشته دولت‌های قبلی پایبند بماند، چه مقدار می‌خواهد به قانون اساسی امریکا در عمل احترام بگذارد، برای دنیا هم بسیار مهم است، امریکا یک بازیگر مهم در صحنه جهانی است، همه می‌خواهند نسبت به آینده امریکا اعتماد داشته باشند، بدانند چه می‌خواهند امریکایی‌ها، دولت امریکا چه می‌خواهد.
دکتر روحانی افزود: با بسیاری از رهبران جهان در طول این مدت که ملاقات کردم همه آنها آینده امریکا برایشان روشن نیست. تصمیمات آقای ترامپ برایشان روشن نیست. او فردا و ماه دیگر چه خواهد کرد؟ و این می‌تواند به ضرر امریکا باشد به دلیل اینکه همه آنهایی که می‌خواهند با امریکا رابطه تجاری و اقتصادی برقرار کنند منوط به این است که به آینده تصمیمات امریکا و راه دولت امریکا اعتماد داشته باشند.
رفتار ترامپ، همه زمینه‌های مثبت را
از بین می‌برد
رییس‌جمهور در جواب این پرسش که آیا حاضر به دیدار و گفت‌وگو با ترامپ هستید و آن را مفید می‌دانید؟، گفت: هیچ‌وقت تاکنون بعد از انقلاب بین دو رییس‌جمهور ایران و امریکا مذاکرات دوجانبه و مستقیمی نبوده در دولت قبل شاید شرایط به گونه‌یی پیش می‌رفت که این شرایط را آماده می‌کرد برای یک گفت‌وگو و مذاکره، اما لحن آقای ترامپ و موضع‌گیری‌های ایشان، فعلا این زمینه را از بین برده، مگر اینکه بعدها شاهد یک تغییر رویه نسبت به دولت امریکا باشیم. وقتی دولت امریکا بحث تغییر رژیم را در ایران مطرح می‌کند معنا ندارد که مقامات ایرانی بخواهند با امریکا حرف بزنند.
دکتر روحانی اظهار داشت: وقتی امریکا نسبت به یک تعهد مهم‌اش با تردید صحبت می‌کند، معنا ندارد که ایرانی‌ها با امریکایی‌ها در سطح بالا بخواهند حرف بزنند. حرف‌زدن‌ها و مذاکره کردن‌ها بر مبنای آن است که آن مذاکره بتواند نتیجه مثبتی را به نفع دو ملت داشته باشد. در شرایط فعلی، چنین شرایطی را نمی‌بینم.
مجری این شبکه امریکایی از دکتر روحانی پرسید: در حال حاضر امریکایی‌های ایرانی تبار از جمله آقایان نمازی در ایران زندانی هستند و این را می‌دانیم که در ایران هم همچون امریکا تفکیک قوا وجود دارد؛ شما تمایل دارید چگونه این مساله حل و فصل شود؟
رییس‌جمهور جواب داد: ایرانیان زیادی هم در امریکا زندانی هستند و دلمان می‌خواهد که این ایرانی‌ها آزاد شوند هر چه سریع‌تر و به خانه‌هایشان برگردند. در ایران هم ممکن است زندانیانی باشند که خانواده‌هایشان خیلی علاقه‌مند باشند که به خانه‌شان برگردند، البته افرادی که شما نام می‌برید از نظر ایران، اینها ایرانی هستند و امریکایی نیستند. شما می‌دانید که تابعیت مضاعف در قانون ما پذیرفته نشده. بنابراین اگر کسی تبعه ایران است ولو اینکه تابعیت دوم را پیدا کند همچنان از نظر ما ایرانی است.
دکتر روحانی افزود: من به‌طور شخصی علاقه‌مند هستم که کمک کنم به همه ایرانی‌ها چه آنهایی که دارند فعالیت آزاد می‌کنند و چه آنهایی که مشکلاتی دارند، چه آنهایی که احیانا با دادگاه‌ها سر و کار دارند و احیانا زندانی هستند، اما در ایران قوه قضاییه یک قوه مستقل است و اگر مستقل نباشد، فاجعه است.
رییس‌جمهور گفت: یک قوه قضاییه مستقل به نفع همه است برای اینکه، وقتی هیچ کسی نمی‌تواند به قاضی دستور دهد و قاضی خودش با وجدان خود و قانون کشور است این به نفع همه است. این کاملا درست و صحیح است به همین دلیل دستگاه اجرایی ما در قوه قضاییه مداخله ندارد، اما در روند قانونی کار پرونده‌ها، به عنوان رییس‌جمهور می‌توانم نظارت داشته باشم که کارها طبق روال قانونی کاملا انجام گرفته باشد. کسی که متهم است وکیل داشته باشد و بتواند از خودش دفاع کند شرایط زندان، شرایط قانونی و سالم باشد مراحل مختلف دادگاهی به خوبی انجام گرفته باشد.
امیدوارم در این زمینه بتوانم به وظایفی که قانون اساسی به عهده من گذاشته در این دوره ریاست‌جمهوری به خوبی عمل کنم.
از رییس‌جمهور سوال شد: ایران حمایت‌های زیادی از سوریه دارد و این در حالی است که رییس‌جمهور امریکا درباره سوریه دیگر از تغییر رژیم سخن نمی‌گوید؛ اگر تصور کنیم که آنها در این جنگ پیروز خواهند شد دیدگاه شما درباره سوریه پس از داعش چه خواهد بود و آینده این کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رییس‌جمهور جواب داد: امروز وضع سوریه از روزهای گذشته بهتر است. بسیاری از شهرهایی که در اختیار داعش بود، آزاد شده. داعش شرایط خوبی در سوریه ندارند و در عراق وضع بدتری دارند. اینکه کسی فکر کند داعش از این به بعد یک قدرت بزرگی هستند که می‌توانند با ارتش‌ها و دولت‌های قانونی مبارزه کنند، هر روز ضعیف‌تر می‌شود‌گر چه تا پایان کار تروریسم هنوز راه طولانی در پیش داریم اما شرایط سوریه امروز بهتر از گذشته است.
الان تلاش‌مان بر این است که آتش بسی که در سوریه منعقد شده، آن را بتوانیم ادامه دهیم. تلاشی که ایران، روسیه و ترکیه دارند در اجلاس آستانه و ادامه می‌دهند دلمان می‌خواهد در سوریه آرامش برقرار شود، تروریست‌ها بطور کامل از بین بروند و شرایط در سوریه برای یک زندگی راحت و بازگشت آوارگان فراهم شود شما می‌دانید که میلیون‌ها سوری امروز در خارج از سوریه آواره هستند زیر چادرها زندگی می‌کنند باید شرایطی فراهم کنیم همه آنها به کشور خودشان برگردند.
دکتر روحانی گفت: خانه‌های بسیاری از سوری‌ها ویران شده است باید به آنها کمک شود برای یک زندگی موقت و بعد برای یک زندگی دایمی‌شان به آنها کمک شود و البته در کنار آن شرایط برای یک انتخابات آزاد در چارچوب مقررات دموکراسی آماده شود قانون اساسی جدید نیاز دارد سوریه حتما به رهبرانی نیاز دارد که مستقیما توسط مردم انتخاب شوند. کاملا در این مسیر و روند حامی مردم سوریه هستیم و در نهایت امر هم مردم سوریه هستند که باید کشورشان، قانون اساسی کشورشان و دولت آینده‌شان را برگزینند و انتخاب کنند.
