فراموشی طبقه‌بندی زندانیان زیر بار کمبود فضا
حالا بیشتر از 10 سال از ابلاغ آیین‌نامه طبقه‌بندی زندانیان بر اساس جرم، می‌گذرد. آیین‌نامه‌یی که در آن، زندانیانی با جرایم خرد، نباید در کنار زندانیان جرایم سنگین قرار می‌گرفتند، اما کمبود امکانات و فضا و تعداد زیاد زندانیان باعث شده به‌گفته معاون قوه قضاییه حتی فضا برای استراحت زندانیان هم کم باشد.
قوانین موجود نیز با وجود ابلاغیه‌های کاهش آمار زندانیان و صدور احکام جایگزین زندان، باعث شده آمار زندانیان در ایران بالا باشد و قضات با توجه به قوانین کیفری، برخی زندانیان را با جرایمی خرد، محکوم به زندان می‌کنند؛ زندانی که بعضا در کنار مجرمان باسابقه سپری می‌شود. عزت‌الله یوسفیان ملا، نماینده مجلس دهم می‌گوید، طبق قانون باید زندانیان را طبقه‌بندی کرد، البته در حدامکانات موجود اقداماتی صورت گرفته، اما به دلیل کمبود فضا، طبقه‌بندی‌ها نیز دچار مشکل می‌شود. به‌طور قطع زندانی دارای مساله ساده نباید درکنار یک مجرم باسابقه و دارای حبس ابد قرار گیرد.
او با تاکید براینکه قوه قضاییه از بودجه کافی برای ساخت زندان جدید برخوردار نیست، گفت: متاسفانه فضای کافی برای استراحت زندانیان در زندان‌ها وجود ندارد.
به‌گفته او، برخی جرایم در جامعه ما شامل مباحث کیفری می‌شود، این درحالی است که همین جرایم در کشورهای دیگر کیفری نیست؛ بنابراین در شرایطی که مقررات برخی اقدامات و اعمال را جرم تلقی می‌کند زندانی هم در زندان‌ها افزایش پیدا می‌کند.
نماینده مردم آمل در مجلس شورای اسلامی، افزود: برای جلوگیری از افزایش و تراکم زندان‌ها سازمان زندان‌ها بودجه کافی برای ساخت و ساز جدید زندان ندارد؛ یعنی بودجه سازمان زندان‌ها باید به نحوی تامین شود که همه زندانیان درزندان‌ها از فضای کافی برخوردار باشند.
او با تاکید براینکه از اعمال مجازات زندان تا حد ممکن باید خودداری شود، به خانه ملت گفت: می‌توان از جزای نقدی و سایر مجازات‌ها به جای زندان استفاده کرد، بطورحتم این راهکارها تاحدودی می‌تواند از تراکم بیش از حد زندانیان درزندان‌ها جلوگیری کند؛ اما درحال حاضر نیاز به ساخت و ساز زندان‌های جدید وجود ندارد، هرچند که اعتبار لازم برای این کار دراختیار سازمان زندان‌ها و قوه قضاییه نیست. یوسفیان ملا با بیان اینکه هم‌اکنون برخی زندان‌های در کشور مشکلات بسیاری به ویژه در زمان استراحت دارند، گفت: درروز می‌توان زندانیان را به صورت نوبتی به هوای آزاد و محوطه منتقل کرد، اما در شب فضا برای استراحت زندانیان بسیار کم است، ضمن اینکه سازمان زندان‌ها متاسفانه نتوانسته به تعداد کافی نهادهای اجتماعی را در زندان‌ها با هدف رفع مشکل زندانیان مستقر کند.
او با بیان اینکه حل مشکلات زندان‌ها نیاز به همیاری و همکاری سه قوه دارد، اظهار کرد: مشکلات زندانیان را هیچ فرد یا نهادی متوجه نمی‌شود، ضمن اینکه نمی‌توان دراین حوزه نیز کار بسیاری کرد؛ زیرا برخی کشورهای معاند موارد اینچنینی را سیاسی می‌کنند، اما باید فکر اساسی برای حل مشکلات زندان‌ها کرد. نماینده مردم آمل درمجلس، بااشاره به اینکه تعداد زندان‌ها مورد نیاز به میزان ورودی و خروجی زندانیان بستگی دارد، گفت: باید شرایطی رافراهم کرد که ساخت و سازهای جدید برای زندان‌ها هرچه سریع‌تر به اتمام برسد.
پیش از این معاون فرهنگی قوه قضاییه ضمن تاکید بر بروز آسیب‌های جدی ناشی از تراکم بیش از حد زندانیان، گفته بود: درحال حاضر نهادهای اجتماعی درزندان‌ها برای بازپروری زندانیان وجود ندارد.
