روزهای پرالتهاب حریری
گروه جهان
سعد حریری نخستوزیر مستعفی لبنان، شنبه پس از ورود به پاریس با امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه دیدار کرد. سعد حریری گفته چند روز دیگر به مناسبت روز استقلال لبنان به کشورش باز خواهد گشت و در آنجا وضعیت سیاسی خود را روشن میکند. او از دو هفته پیش در عربستان سعودی ساکن بوده و گزارشهای متعددی مبنی بر بازداشت و تحت فشار بودنش از سوی عربستان برای استعفا از سمت خود با هدف تحت فشار گذاشتن حزبالله لبنان منتشر شده است.
در همین حال برخی رسانهها از ترور ناموفق محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان خبر دادهاند و نشریه وال استریت ژورنال نیز نوشته که دولت عربستان در ازای آزادی برخی از شاهزادههای بازداشت شده، پیشنهاد ضبط بخشی از ثروت آنان را مطرح کرده است.
سفر پس از 2 هفته جنجال
سعد حریری بعد از دو هفته اقامت در عربستان سعودی شنبه وارد پاریس شد و پیش از ظهر به دیدار امانوئل ماکرون شتافت. خبرگزاری فرانسه نوشته، استقبال از وی در کاخ الیزه با تشریفات درخور نخستوزیران همراه بوده است. گفته شده، دو فرزند کوچک سعد حریری به بهانه مدرسه در عربستان باقی ماندهاند.
سعد حریری در پیام مطبوعاتی مختصر خود که به زبان فرانسه ایراد شده، گفته که در روزهای آینده به لبنان خواهد رفت. شبکه تلویزیونی المیادین هم نوشته حریری پیش از بازگشت به لبنان به مصر و کویت سفر میکند. المیادین توضیح بیشتری درباره دلایل و برنامههای این سفر ارائه نکرده است.
میشل عون، رییسجمهوری لبنان تاکید کرده که حریری باید برای اعلام استعفا در لبنان حضور داشته باشد. سعد حریری در شرایطی به فرانسه رفته که وضعیت نامشخص و مبهم وی در عربستان باعث شده رابطه ریاض ـ برلین متشنج شود.
رویترز نوشته، زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان پنجشنبه در نشست مشترک خبری با حضور همتای لبنانیاش در برلین گفته بود که حریری خلاف میل خود در ریاض مانده است. وی همچنین با اظهار نگرانی درباره افزایش درگیریها در خاورمیانه با تاکید بر اینکه آلمان قاطعانه در کنار لبنان میماند، گفته بود ایجاد یک منطقه ناامن دیگر، آخرین چیزی است که مردم خاورمیانه اکنون به آن احتیاج دارند. عربستان در مقابل سخنان وزیر آلمانی را بیاساس خوانده و سفیر آلمان در ریاض را احضار کرده است.
عبدالباری عطوان، سردبیر نشریه رأی الیوم با اشاره به اظهارات تند وزیر خارجه آلمان نوشته است: «مداخله فرانسه و امانوئل ماکرون در بحران، اعزام ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه به ریاض و تهدید به رجوع به شورای امنیت در صورت اجازه ندادن به حریری برای ترک عربستان و استقبال گرم از او در الیزه نکاتی هستند که بازداشت حریری به دست عربستان را تایید میکنند نه تکذیب. همچنین سخنان تند وزیر خارجه آلمان پیامی بود مبنی بر اینکه طاقت اروپا به سر آمده است. گابریل به صراحت گفته، لبنان نباید بازیچه عربستان و دیگر کشورها باشد. حال امیدواریم که حریری صلابت و جسارت رفیق حریری(پدرش) و دوراندیشی و عشق به لبنان را داشته باشد و به معاملهیی که امنیت و ثبات را برای این کشور محقق کرده، ادامه دهد؛ معاملهیی که شبح جنگ سوم را از لبنان دور کرد و وی را با وجود مخالفت بسیاری از اعضای احزاب لبنانی به پست نخستوزیری رساند.»
ترور نافرجام، پول در ازای آزادی
در همین حال منابع رسانهیی از تلاش ناکام شماری از افسران گارد ملی عربستان سعودی برای ترور محمد بن سلمان خبر دادهاند. نشریه لبنانی الدیار و دیفنس پاکستان نوشتهاند که 5 نفر از افسران گارد ملی عربستان سعودی در تلاش برای ترور محمد بن سلمان به سوی خودرو وی تیراندازی کردهاند. در این عملیات تروریستی چند نفر از محافظان بن سلمان زخمی شدهاند اما او جان سالم به در برده است. همزمان برخی رسانهها از بازداشت 16 افسر بازنشسته وزارت دفاع گارد ملی عربستان خبر دادهاند.
نشریه وال استریتژورنال نیز نوشته مقامهای سعودی در ادامه آنچه طرح مقابله با فساد خواندهاند، شماری دیگر از نظامیان بلندپایه را بازداشت کردهاند. در این گزارش آمده: حداقل بیش از ۲۰ نظامی ازجمله چند فرمانده توسط کمیته مبارزه با فساد بازداشت شدهاند. شماری از منابع خبری گفتهاند، مقامهای سعودی به شاهزادههای بازداشتشده گفتهاند که برای آزادی باید بخش وسیعی از ثروت خود را به دولت منتقل کنند.
رویترز به نقل از منابع آگاه نوشته، عربستان به ازای آزادی برخی از افراد بازداشت شده در روزهای اخیر خواستار توقیف و مصادره داراییهای آنها شده است.
دهها شاهزاده، مقام بلندپایه، درجهدار نظامی، بازرگان، وزیر و میلیاردر سعودی چهارم نوامبر در اقدامی ناگهانی توسط کمیته مبارزه با فساد دستگیر شدند. این دستگیریها تنها ساعاتی پس از تشکیل این کمیته از سوی ملک سلمان رخ داد. اما شاخصترین سرمایهدار بازداشت شده ولید بن طلال بن عبدالعزیز با ۱۸میلیارد و ۷۰۰میلیون دلار ثروت است. وی سهامدار عمده در شرکتهایی نظیر اپل و گروه بانکی سیتیبانک امریکاست.
به گفته یک منبع آگاه در روزهای اخیر یک تاجر سعودی دهها میلیون ریال سعودی از حساب خود برداشت کرده تا آن را در ازای آزادیاش به دولت بپردازد. در موردی دیگر یک مقام بلندپایه سابق حاضر شده 4میلیارد ریال سعودی از سهام خود را به دولت واگذار کند. یک منبع دیگر به رویترز گفته، دولت سعودی در چند روز اخیر از مسدود کردن حسابها فراتر رفته و دستور توقیف و مصادره داراییها را صادر کرده است.
دیدبان حقوق بشر به تازگی اعلام کرده این بازداشتهای گسترده را نشانه بازی قدرت در داخل میداند تا حرکتی که سعودیها به عنوان مبارزه با فساد جلوه میدهند. این سازمان از حکومت این کشور خواسته تا درباره بنیان حقوقی و قضایی این بازداشتها اطلاعرسانی کند.