درخواست روسیه برای اخراج شوستر

دولت روسیه با تعیین یک ضرب‌الاجل 48ساعته خواستار اخراج «مورگان شوستر» که به عنوان خزانه‌دار کل ایران از امریکا آمده بود، شد.

نخستین جوانه‌های ارتباط مردم ایران و امریکا دوستانه و حتی قابل احترام بوده است؛ از «هاوارد باسکرویل» معلم جوانی که در تبریز شانه به شانه مشروطه‌خواهان جنگید و جانش را از دست داد تا «مورگان شوستر» که به تحریک روسیه از ایران اخراج شد.

مجلس شورای ملی در آذر ماه سال 1289خورشیدی ضمن تصویب قانون تاسیس خزانه‌داری کل کشور رای به استخدام شوستر به عنوان مشاور مالیه ایران داده بود. مجلس فهمیده بود که در امریکا همگان باید به شهر، ایالت و دولت مالیات بدهند و گریزی از آن نیست بنابراین، این کشور دارای کارشناس ماهر و سختگیر در امور مالیه است. به دنبال این تصمیم، روسیه به ایران در مورد استخدام شوستر اولتیماتوم داد.

مردم تهران به جانبداری از مجلس که اولتیماتوم روسیه را رد کرده بود به خیابان‌ها ریختند و تزار روسیه هم دستور داد که 4هزار سرباز روانه ایران شود.

دولت وقت بار دیگر از مجلس خواست اولتیماتوم روسیه را بپذیرد و با اخراج شوستر موافقت کند که مجلس زیر بار نرفت. 28 آذر ماه یپرم خان، رییس وقت شهربانی(نظمیه) به مجلس اخطار کرد که اگر اولتیماتوم را نپذیرد، نیروهای روسیه وارد خواهند شد که مجلس اجبارا پذیرفت و مراتب همان روز به دولت و نیز مورگان شوستر اعلام شد که خاک ایران را ترک گوید. اداره وصول عایدات و مالیات‌های دولت از هر قبیل که باشند، اداره کنترل مصارف و محاسبه آن و اداره مربوط به امور صرافی، ضرابخانه و مبادله وجوهات قرضه، تنزیل، استهلاک آن و... جزئی از وظایف و اقدامات شوستر در ایران بود.