چند نکته در مورد بودجه 97
غلامحسین حسنتاش|
1- اینکه چهارسال افزایش تدریجی قیمت حاملهای انرژی که در قانون پیشبینی شده است را اجرا نکنیم تا دوباره رای بیاوریم و بعد که خیالمان راحت شد جمع آن افزایشها را یکباره اجرا کنیم تا شوک بزرگ دیگری به پیکره نحیف اقتصاد و معیشت مردم وارد شود، یک فریبکاری مخرب است. ظاهرا دولت خوب وقتی را هم برای این شوک انتخاب کرده است، چراکه مجلس هم سال آخرش نیست و انتخابات مجلس بعد نزدیک نیست و لذا نمایندگان هم انگیزه چندانی برای مخالفت با این شوک ندارند.
2- ساختار بودجه نشان میدهد که دولت هیچ عزم و ارادهیی برای کاهش هزینههای گزاف خود ندارد و همه مشکلات باید به مردم تحمیل شود. به عنوان نمونه وزیر نفت همواره از پرداخت یارانههای نقدی گله و شکایت میکند اما خدا میداند که بر اثر سوءمدیریت و سوءتدبیر چه ریختوپاش عظیمی در این وزارتخانه و توابع آن وجود دارد. کاهش هزینهها دشوار است اما ظاهرا پاس کردن مشکلات به زمین مردم آسان است.
3- ادعا میشود، آثار تورمی این شوک قیمتی حاملهای انرژی و آثار رکودی آن بسیار محدود است. خوب است مجلسنشینان اگر واقعا خود را وکیل مردم میدانند برای یکبار هم که شده حداقل در مورد میزان اثر تورمی و رکودی این اقدام از دولت تضمین بگیرند و استعفانامه دولت را وثیقه این تضمین قرار دهند.
4- معلوم نیست در شرایطی که قرار است، هزینههای مردم و تولیدکنندگان افزایش یابد و رکود تشدید شود و در حالی که بودجههای عمرانی (تملک داراییهای سرمایهیی) هم کاهش یافته است، چگونه دولت میخواهد مالیات بیشتری جمعآوری کند شاید انشاءالله قرار است از رانتخواران مالیات بیشتری گرفته شود، تضمین دولت در این مورد چیست؟ ضمن اینکه در همین بودجه چنین ارادهیی دیده نمیشود که اگر چنین بود در بسیاری از موارد میشود که هزینهها را برای اقشار بالا درآمدی افزایش داد و نه برای همه به یکسان. در حال حاضر سهم هزینه انرژی در سبد هزینه خانوارهای دهک پایین درآمدی حدود 9درصد و در سبد هزینه دهک پردرآمد حدود 3.5درصد است پس میتوان فهمید که از این مساوات جانشین عدالت! چه اقشاری بیشتر لطمه میبینند.
5- گفته شده است که 17 یا 18هزار میلیارد تومان از درآمد اضافی ناشی از افزایش قیمت حاملهای انرژی صرف ایجاد اشتغال میشود آیا دولت در ضمایم قانون بودجه برنامه روشن و تضمین شدهیی در این رابطه ارائه کرده است؟ بررسیها نشان میدهد که در جریان شوک قیمتی انرژی در سال 1389 از طریق ورشکستگی و تعطیلی بنگاهها، حداقل 1.4میلیون شغل در سال 1390 نسبت به 1389 از بین رفته است و پیشبینی میشود که با این شوک قیمتی جدید نیز حدود 800هزار شغل از بین برود آیا برنامه دولت حداقل همین را جبران خواهد کرد؟ تضمین دولت چیست؟