افت ۳۰ تا ۴۰ درصدی تولید زعفران در سال ۹۶

در حال حاضر در حدود 98 درصد زعفران دنیا در ایران و بخش قریب به اتفاق این رقم نیز در خراسان جنوبی و رضوی تولید می‌شود با این حال اسپانیا بزرگ‌ترین صادرکننده زعفران دنیا محسوب می‌شود! این در حالی است که علاوه بر اینکه چالش‌های متعددی مانع از آن می‌شود که ایران خود عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده جهان را به خود اختصاص دهد مشکل دیگر قاچاق پیاز زعفران به کشورهای دیگر است که آینده این بخش از کشاورزی کشور را نیز با تهدید روبرو خواهد ساخت.

در حال حاضر کشورهای همسایه با خرید قاچاق پیاز زعفران به صورت بالقوه استعداد تبدیل شدن به تولیدکنندگان مهم این حوزه را پیدا کرده‌اند و این در حالی است که در داخل کشور نیز اقدام مناسبی برای رفع این چالش‌ها دیده نمی‌شود. نتیجه این امر کاهش 30 تا 40 درصدی تولید زعفران در سال گذشته بوده که تهدید جدی برای بخش زعفران محسوب می‌شود.

در این بین اما هفته قبل مدیرعامل بورس کالای ایران اعلام کرد که طرح خرید تضمینی خرید زعفران تا 5 بهمن تمدید شده و در حال حاضر در بورس کالا میزان خرید این محصول به 593 تن رسیده است. به گفته سلطانی نژاد علاوه بر خرید تضمینی خرید توافقی زعفران نوع دیگری از سیاست‌های حمایتی دولت بوده تا خرید زعفران به قیمت توافقی از سوی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در قالب دو سناریو صورت گیرد.  سلطانی نژاد افزود: سناریوی اول، خرید فیزیکی زعفران است که از سوی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران با پرداخت ۴۰ درصد از پول کشاورز بوده که در آن معامله به صورت قطعی انجام می‌شود و زعفران خریداری شده برای تقویت بخش صادرات و حفظ جایگاه بین‌المللی زعفران از طریق بورس کالای ایران عرضه می‌شود.  وی افزود: در سناریوی دوم نیز خرید زعفران به شکل گواهی سپرده کالایی مورد معامله در بورس کالای ایران است که در آن قیمت توافقی زعفران بر مبنای مشخصات کیفی و وضعیت ظاهری انواع محصول، در ۴ دسته تعیین شده است. در این زمینه عبدالله حاتمیان در خصوص خرید توافقی زعفران توسط دولت، اظهار داشت: هر زمانی که بخش خصوصی نا‌توان شد بار روی دوش دولت قرار می‌گیرد، انصاف نیست که زعفران به عنوان محصولی که در دنیا متقاضی فراوانی دارد بار خرید تضمینی آن را روی دوش دولت قرار دهیم.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه زعفران 8 میلیارد دلار گردش مالی در دنیا طی یک سال دارد اما تنها حدود 300 میلیون دلار آن برای ایران است، گفت: بخش خصوصی کشور در زمینه زعفران ضمن اینکه آلوده به رانت و مردم گریزی شده، مداوم به ‌دنبال صادرات بی‌کیفیت، تقلبی و به‌ واسطه آن از دست دادن بازارهای بین‌المللی است. عبداله حاتمیان با اشاره به اینکه چرا باید با وجود انجمن‌های ملی زعفران و از این دست انجمن‌ها در انتها دولت مجبور به خرید تضمینی زعفران شود، ادامه داد: در صورتی که اختیارات دولت را داشتم تمامی تشکیلات مربوط به زعفران را منحل و مجددا تشکل‌های جدید را ایجاد می‌کردم و مدیرعاملی را از جانب دولت انتخاب می‌کردم.  وی با اشاره به اینکه بخش خصوصی قابلیت لازم را ندارد و دولت مجبور است بار آنها را بکشد و تاوان آن را نیز پرداخت کند، ادامه داد: در این خصوص از دولت تشکر می‌کنم که با وجود گرفتاری‌هایی که با آنها درگیر است می‌آید زعفرانی را که دنیا خواستار آن است را به‌صورت تضمینی خریداری می‌کند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پایان با تاکید بر اینکه در بخش خصوص به‌قدری ناتوان بوده‌ایم که نتوانسته‌ایم برای محصول گران قدری مانند زعفران نیز بازاری را پیدا کنیم، خاطرنشان کرد: کم بودن سهم ایران از بازار جهانی زعفران به دلیل ظلمی است که مدعیان بخش خصوصی انجام می‌دهند، زمانی که محصول تقلبی، بدون برند، بدون بسته‌بندی، بدون بازاریابی و به اسم کشور اسپانیا را صادر کنیم نتیجه آن این می‌شود.