اولویت بانک مرکزی جلوگیری از کاهش ارزش پول باشد
افزایش نرخ ارز و طلا در بازار، تشدید کنترل نامحسوس در بازار ارز و نزدیک شدن نرخ دلار به مرز 4600
گروه بانک وبیمه محسن شمشیری
در حالی که ولیالله سیف رییس کل بانک مرکزی هفته پیش خبر از کاهش نرخ ارز در بهمن و اسفند داده بود اما قیمت دلار دیروز از مرز 4600 تومان عبور کرد، در همین حال کنترل نامحسوس و برخورد نیروی انتظامی با صرافیهای واسطه در حال افزایش است و دادستان تهران هم به تازگی از دستگیری پنج نفر به اتهام ایجاد اخلال در بازار ارز خبر داده است. پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس دیروز در نامهیی به رییسجمهور، خواستار اعلام حفظ ارزش پول ملی و ساماندهی بازار ارز به عنوان اولویت نخست بانک مرکزی شده است. همچنین برخی فعالان بازار ارز خبر از عدم معامله و فروش دلار در صرافیها و بازار دادهاند که باعث رشد بیشتر نرخ ارز در بازار شده است. به گزارش «تعادل»، روز یکشنبه 1 بهمن 96، نرخ اونس جهانی طلا 1331 دلار و قیمت ارز مبادلهیی در سطح 3664 تومان پوند 5076 و یورو 4478 تومان ثابت ماند. اما با افزایش نرخ دلار به 4585 تا 4650 تومان، نرخ انواع سکه و طلا نیز افزایش داشت.
دلار با افزایش 53 تومان، حداقل 4585 تومان و حداکثر 4650 تومان قیمت خورده است هر چند که اغلب صرافیها فروشنده این ارز نیستند و با بستن فروش صرفا دلار میخرند. در بازار تهران قیمت انواع ارز افزایش قابل توجهی داشته است. بهای یورو با 172 تومان افزایش 5820 تومان، پوند با 120 تومان رشد 6304 تومان و درهم با رشد 22 تومانی 1258 تومان به فروش میرسد.
سکه طرح جدید با 2هزار تومان کاهش یکمیلیون و 517 هزار تومان و دلار با 53 تومان افزایش قیمت 4585 تومان به فروش میرسد.
بهای سکه طرح جدید با 2 هزار تومان کاهش یک میلیون و 517 هزار تومان، طرح قدیم با 5 هزار تومان رشد یک میلیون و 471 هزار تومان و نیم سکه با افزایش 5 هزار تومانی 739 هزار تومان فروخته شد.
ربع سکه با 4هزار تومان رشد 437 هزار تومان، سکه گرمی با هزار تومان رشد 284 هزار تومان و هر گرم طلای 18 عیار با رشد 716 تومانی نسبت به روز گذشته 142 هزار و 629 تومان فروخته شد.
یکی از فعالان بازار ارز در گفتوگو با «تعادل» گفت: نرخ دلار در پایان روز شنبه به 45 هزار و 330 ریال رسید، و یکشنبه با 45 هزار و 530 ریال معاملات را آغاز کرد و روند افزایشی خود را ادامه داد تا اینکه در حوالی ساعت 2 بعد از ظهر وارد کانال 46 هزار ریالی شد و 720 ریال رشد کرد.
این در حالی است که یورو نیز از این تحولات عقب نمانده و در روزهای اخیر به قیمتهای بیسابقهیی خرید و فروش میشود به شکلی که با ثبت رشد 2020 ریالی 58 هزار و 500 ریال فروخته میشود.
نکته قابل تامل اینکه در زمانهایی مانند یکشنبه اول بهمن که قیمتها در بازار ارز به شکل فزاینده و لحظهیی افزایش مییابد، صرافان، ضمن حذف قیمتها از تابلو واحدهای خود، از فروش ارز مورد نیاز به خریداران امتناع میکنند که انباشت تقاضا، به تشدید تقاضا و دلایل روانی آن میافزاید زیرا منجر به دامن زدن به معاملات فردایی دلار در بازار میشود.
در کنار رشد دلار و یورو، قیمت پوند انگلیس نیز در بازار رو به افزایش نهاد و با 1500ریال افزایش به 63 هزار و 340 رسید؛ درهم امارات نیز با 220 ریال رشد به 12 هزار و 580 ریال بسنده کرد.
با افزایش قیمت دلار، تزریق ارز مداخلهیی بانک مرکزی از طریق صرافیهای منتخب نیز با نرخهای پایینتر از بازار تشدید شده است و اکنون برخی صرافیهای بانکی، اسکناس دلار را به قیمت 45 هزار و 500 ریال و اسکناس یورو را به قیمت 56 هزار و 990 ریال به خریداران عرضه میکنند. این تحولات در حالی است که سیف چند روز پیش در توییتر نوشت: نرخ ارز براساس روند هر ساله در ماههای بهمن و اسفند، مسیر کاهشی پیدا میکندو با کمال تعجب به محض مشاهده تغییراتی در قیمت ارز شتابزدهتر از دلالها و سوگران نسبت به بزرگ نمایی آن اقدام میکنند، بهطوری که این واکنش کمتر از خوشحالی ترامپ رییسجمهور امریکا نیست. ولی این شادی دیری نمیپاید و براساس روند هر ساله نرخ ارز در ماههای بهمن و اسفند، مسیر کاهشی پیدا میکند.
تشدید کنترل نامحسوس
همچنین به موازات بروز جهش قیمتی در بازار ارز، بانک مرکزی فعالیت نظارتی خود را با همکاری نیروی انتظامی کلید زده است و از اواخر هفته گذشته برخی واحدهای صنفی متخلف پلمپ شدهاند.
عباس جعفری دولتآبادی دادستان تهران به تازگی از دستگیری پنج نفر به اتهام ایجاد اخلال در بازار ارز خبر داده و با افزایش نرخ ارز در بازار و در پی پلمب دفاتر واسطه صرافیها کنترل نامحسوس در بازار ارز تشدید شده است. هر چند با رشد قیمت ارز، نیروی انتظامی با هماهنگی بانک مرکزی از هفته گذشته عملیات پلمب دفاتر واسطه صرافیها را آغاز کرد اما این روزها برای کنترل نرخ بازار برخورد با پیکهای بازاری که مسوول جابهجایی و تعیین نرخ ارز هستند نیز در دستور کار قرار گرفته است.
نرخ دلار روز گذشته با تلاطم بازار ارز به محدوده ۴۵۰۰ تا 4600 تومان صعود کرد و بر همین اساس کنترل نامحسوس برای برخورد با دلالان در بازار شدت گرفته است. صرافان بازار میگویند که رونق معاملات فردایی این روزها در بازار بر رشد قیمت دلار تاثیرگذار بوده و بسیاری از دلالان با رونق این بازار به نوسانات در این بازار دامن میزنند.
یادآور میشود، بانک مرکزی در سال ۱۳۹۳ برای کنترل بازار ارز اعلام کرده بود که معاملات فردایی ارز ممنوع است. همچنین بانک مرکزی برای جلوگیری از این مشکلات، اقدام به تدوین و ابلاغ مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافیها کرد تا دخالت عوامل غیرمجاز در بازار ارز و نوسانات در این بازار کمتر شود.
معاملات فردایی معاملاتی است که در واقع در آن تسویهیی انجام نمیشود و تنها در قالب این معاملات افراد محدودی با صدای بلند در بازار قیمت تعیین میکنند و نوعی دلالی غیرمجاز به شمار میرود.
نامه پورابراهیمی به رییسجمهور
همچنین پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در نامه به رییسجمهور درباره وضعیت نابسامان بازار ارز، خواستار آن شد که بانک مرکزی برای جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی، ساماندهی بازار ارز را به اولویت نخست خود تبدیل کند.
محمدرضا پورابراهیمی داورانی در گفتوگو با خانه ملت، درباره محورهای نامهاش به رییسجمهور گفت: با توجه به کاهش ارزش پول ملی، در نامهیی به رییسجمهور از ایشان درخواست کردم از کاهش ارزش پول ملی کشور جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی اولویت اول بانک مرکزی است، ادامه داد: ثبات در اقتصاد کشور یکی از مهمترین موضوعات برای انجام کارهای اقتصادی است چرا که بیثباتی در اقتصاد باعث میشود هرگونه اتخاذ تصمیم اقتصادی با مشکل روبهرو شود. بیثباتی نرخ ارز و عدم مدیریت صحیح بانک مرکزی در زمینه مدیریت بازار ارز، چالش برای اقتصاد ایجاد میکند که میتوان به عدم ثبات در تصمیمگیریهای اقتصادی اشاره کرد و نباید فراموش کرد تبعات نوسانات شدید نرخ ارز در سال 91 و 92 همچنان در اقتصاد کشور باقی مانده است.
پورابراهیمی داورانی در ادامه گفتوگوی خود با خانه ملت، افزود: نوسانات شدید نرخ ارز علاوه بر تاثیر سوء در حوزه سرمایهگذاری داخلی، در افزایش ریسک سرمایهگذاری خارجی نیز تاثیر دارد. آثار تورمی تغییرات نرخ ارز بر کالاهای اساسی نکته قابل تاملی دیگری است چرا که معیشت خانوارها را دچار چالش اساسی میکند بنابراین بازار ارز باید بصورت مطلوب مدیریت شود.
پورابراهیمی داورانی درخصوص محورهای دیگر نامهاش به رییسجمهور تصریح کرد: در اقتصاد ایران تغییرات نرخ تورم تنها وابسته به کالاهای وارداتی نیست و حتی کالاهای تولید داخل که به واردات ارتباط ندارند به واسطه افزایش نرخ ارز با تاثیر تورمی روبهرو میشوند و سطح عمومی قیمتها را با رشد روبهرو میکند. بانک مرکزی باید بصورت ویژه به بحث مدیریت بازار ارز ورود کند تا آثار تورمی نوسانات نرخ ارز به حداقل ممکن برسد چرا که رسیدگی به این موضوعات در اولویت کار بانک مرکزی است.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای افزود: ارزش پول ملی در 5 ماه اخیر با کاهش حدود 20 درصدی روبهرو شده که نگرانی جدی برای ثبات در بازارها و ایجاد آثار تورمی غیرقابل قبول ایجاد کرده است.
حراج سکه پا به پای گرانی دلار و طلا
احتمال کارشکنی برخی دلالان در بازار برای گران ماندن قیمت سکه در کنار گران شدن نرخ دلار و طلا در حالی در جریان برگزاری حراج سکه در مدت اخیر مطرح بود که اکنون مدیرعامل بانک کارگشایی میگوید ادامه روند روبه رشد قیمت دلار و همچنین هر اونس طلا در بازار جهانی شرایطی ایجاد کرده که دیگر کسی بهطور خاص در گرانی سکه مقصر نیست و دلار و طلا عوامل اصلی هستند.
حدود دو ماه از آغاز حراجی سکه با دستور بانک مرکزی و از کانال بانک کارگشایی گذشته و امروز -شنبه- بیست و سومین حراج برگزار شد. در زمان شروع حراج قیمت سکه حدود یک میلیون و ۴۷۰ هزار تومان بود و حبابی بیش از ۲۰۰ هزار تومان داشت. این در حالی است که اکنون با وجود برگزاری حراجهای فراوان سکه بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بازار فروش میرود.
توضیحات مدیرعامل بانک کارگشایی در رابطه با جریان افزایش قیمت سکه با این اعلام همراه است که اگر حراج برگزار نمیشد، بهطور حتم اکنون قیمت سکه از نرخهای موجود بالاتر میرفت. اکنون حباب سکه به کمتر از ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
سلیمانی، با اشاره به اینکه گران شدن دلار و همچنین طلای جهانی به عنوان دو عامل اصلی تعیینکننده در قیمت سکه موجب شده تا ارزانی اتفاق نیفتد، گفت: زمانی که حراج سکه را آغاز کردیم، هر اونس طلا حدود ۱۲۴۵ دلار و هر دلار ۳۹۰۰ تومان بود ولی اکنون هر اونس تا ۱۰۰ تومان گرانتر و به ۱۳۵۰ تومان رسیده و هر دلار هم تا ۴۵۰۰ تومان پیش رفته است، در این شرایط سکه اکنون حدود یک میلیون و ۵۰۵ هزار تومان است که فاصله آن با قیمتهای قبلی به تناسب گرانی طلا و دلار میتواند منطقی باشد.