3 شرط تزریق پول به بنگاه‌ها
تعادل
«دستورالعمل جدید شناسایی و تامین مالی بنگاه‌های صنفی تولیدی» منتشر شد. وزیر صنعت، معدن و تجارت این دستورالعمل را با هدف حمایت از «بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط» و برای بازسازی و نوسازی ۱۴ رسته ابلاغ کرد. براساس نسخه جدید این وزارتخانه، اولویت اصلی تزریق منابع مالی با بنگاه‌هایی است که 3 فاکتور مهم از جمله «توان شبکهسازی و خوشهسازی»، «ظرفیت تولیدی، دانش فنی و داشتن بازار» و «توان نوسازی و بازسازی با دریافت تسهیلات جدید» را داشته باشند. همچنین براساس نسخه ابلاغی، سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور مکلف شدند تا اولویت‌بندی بنگاه‌های صنفی تولیدی را در دستور کار خود قرار دهند. از آن سو، سازمان امور مالیاتی کشور و ادارات کل امور مالیاتی نیز موظفند بدهی مالیات قطعی شده آن دسته از واحدهای صنفی مشمول این دستورالعمل را به صورت پلکانی طبق برنامه مشخص در حداکثر زمان ممکن قانونی تقسیط و ظرف مدت یک هفته صدور گواهی موضوع تبصره ماده ۱۸۶ قانون مالیات‌های مستقیم برابر مقررات اقدام کنند. از وظایف تعریف شده برای «بانک‌ها و موسسات اعتباری» اینکه پس از شناسایی و معرفی بنگاه‌های مشمول دریافت تسهیلات، حداکثر ظرف مدت یک‌ماه پس از تکمیل مدارک، اقدامات لازم را برای تزریق پول جدید به این واحدهای تولیدی در دستور کار خود قرار دهند.
شرایط تسهیلات و متقاضیان
باتوجه به ضرورت انجام حمایت‌های لازم از بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط که بخش قابل‌توجهی از آنها در حوزه اصناف تولیدی فعالیت می‌کنند و باتوجه به بسته ارتقای توان تولید ملی مصوب جلسه 26 اسفندماه 95 ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، دستورالعمل شناسایی و تامین مالی بنگاه‌های صنفی تولیدی برای بازسازی و نوسازی از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شد. جزئیات این دستورالعمل به شرح زیر است: ماده یک این دستورالعمل به «شرایط تسهیلات» اختصاص دارد که در بند یک این ماده آمده است: اولویت اصلی پرداخت تسهیلات موضوع این دستورالعمل، آن دسته از بنگاه‌های صنفی - تولیدی است که توان شبکهسازی و خوشهسازی داشته باشند. همچنین این واحدها باید از لحاظ ظرفیت تولید، دانش فنی و داشتن بازار مشکلی که مانع راه‌انداری یا افزایش تولید باشد، نداشته و با دریافت این تسهیلات قادر به نوسازی و بازسازی باشند. طبق بند 2 ماده یک این دستورالعمل، زمان بازپرداخت تسهیلات برابر ضوابط بانکی تعیین می‌شود.
در بند دیگر آن نیز آمده است که نرخ سود مورد عمل در تسهیلات موضوع این دستورالعمل، همسان واحدهای تولیدی صنعتی است. در بند چهارم این ماده نیز این موضوع مورد تاکید قرار گرفته که بنگاه‌های تولیدی مشمول این دستورالعمل به استناد بخشنامه 21 اردیبهشت سال 1395 بانک مرکزی از شرایط نداشتن بدهی غیرجاری، چک برگشتی، رعایت نسبت مالکانه و مفاد «آیین‌نامه رعایت شاخص‌های مالی در اعطای تسهیلات به اشخاص حقیقی و حقوقی توسط بانک‌های دولتی» مستثنی هستند.
ماده 2 نسخه جدید تامین مالی بنگاه‌ها، به شرایط و وظایف متقاضی اختصاص یافته که براساس آن
7 شرط مدنظر قرار گرفته است که شامل مواردی چون «داشتن پروانه کسب در رسته‌های دارای اولویت، داشتن سهم بازار، داشتن فنی و ظرفیت تولید، دارا بودن حداقل 2 نفر شاغل (صاحب پروانه می‌تواند یکی از شاغلان باشد)، داشتن توان نوسازی و بهسازی واحد تولیدی حداکثر تا پایان 6 ماهه نخست سال 1397 و استفاده از تسهیلات تنها در راستای اهداف تعیین شده، ورود اطلاعات لازم در سامانه، ارائه مدرک لازم به بانک‌های عامل و پیگیری فوری اخذ تسهیلات ضروری» است.
اولویت‌بندی بنگاه‌ها
در بخش دیگری از دستورالعمل ابلاغی وزیر صنعت، معدن و تجارت آورده شده که سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور موظف شدند، بنگاه‌های صنفی تولیدی را از بین رسته‌های «تولیدکنندگان «مبلمان، دکوراسیون داخلی، سرویس خواب و سایر مصنوعات چوبی، تولیدکنندگان انواع پوشاک و سری‌دوزی، تولیدکنندگان کیف و کفش دست‌دوز و ماشینی، تولیدکنندگان و سازندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی، واحدهای صنفی انواع چاپ، تولیدکنندگان لوستر و بلور، واحدهای صنفی بسته‌بندی آجیل، خشکبار و زعفران، تولیدکنندگان کالای خواب، قطعه‌سازان و فلزتراشان و فلزکاران و ریخته‌گران، تولیدکنندگان کالاهای خانه و آشپزخانه، تولیدکنندگان محصولات پایین‌دستی پتروشیمی، تولیدکنندگان صنایع‌دستی، گلیم، زیلو، جاجیم، بافتنی و کالاهای مشابه دیگر، تولیدکنندگان انواع شیرینی، شکلات، نبات و آبنبات و تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیکی» اولویت‌بندی کنند. از سوی دیگر، اطلاع‌رسانی موثر به متقاضیان از طریق سیستم پیامکی و سامانه‌های وزارتخانه و اتاق‌های اصناف و اتحادیه‌های صنفی و سایر روش‌های ممکن، تایید درخواست واحدهای صنفی متقاضی، به طریق الکترونیکی در سایت ایرانیان اصناف به نشانی اینترنتی
www.iranianasnaf.ir، پیگیری شکایات واحدهای صنفی تولیدی که تقاضای آنها توسط بانک‌های عامل مورد پذیرش قرار نگرفته‌اند از دیگر وظایف عوامل اجرایی این دستورالعمل است.
همچنین براساس این دستورالعمل، وظایف اتاق اصناف شهرستان‌ها نیز مشخص شده و براساس آن اطلاع‌رسانی به اتحادیه‌های صنفی ذی‌نفع براساس رعایت این دستورالعمل، شناسایی بنگاه‌های صنفی تولیدی، پیگیری جذب تسهیلات توسط اصناف مشمول، تایید درخواست واحدهای صنفی متقاضی تسهیلات به طریق الکترونیکی در سامانه اصناف به نشانی www.iranianasnaf.ir، نظارت بر نوسازی و بازسازی واحدهای صنفی پس از پرداخت تسهیلات و ارائه گزارش عملکرد به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و شهرستان مربوطه اعلام شده است.
در بخش دیگری از این دستورالعمل، «بانک‌ها و موسسات اعتباری» نیز مکلف شدند، بررسی و تعیین تکلیف طرح‌ها و واحدهای معرفی شده را حداکثر ظرف یک ماه پس از تکمیل مدارک، اعلام مکتوب و نتیجه بررسی اعم از موافقت یا رد آن را به همراه دلایل آن، به متقاضی، ظرف حداکثر یک هفته پس از اتمام مهلت مذکور اعلام کند. همچنین برای آزادسازی وثایق مازاد متناسب با بازپرداخت هر بخش از تسهیلات پرداختی به بنگاه‌ها، پذیرش ضمانت صندوق‌های ضمانتی، حمایتی و بیمه‌نامه شرکت‌های بیمه تجاری یا اوراق بهادار به‌عنوان وثیقه با رعایت مقررات و ضوابط، پایش و نظارت بر هزینه‌کرد تسهیلات پرداختی در راستای هدف موردنظر و همچنین سرپرستی بانک و موسسه اعتباری در استان موظف است اطلاعات تسهیلات اعطایی موضوع این دستورالعمل را از طریق سامانه بهین‌یاب به وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کنند.
فرآیند اجرای کار
از سوی دیگر، براساس نسخه جدید تامین مالی بنگاه‌ها و طبق دستورالعمل وزیر صنعت، تمامی فرآیند اجرای کار، به صورت الکترونیکی و از طریق سایت اصناف انجام می‌شود و روند آن به این صورت است که در مرحله اول متقاضیان مشمول این دستورالعمل باید نسبت به ثبت درخواست خود برای اخذ تسهیلات موردنیاز، در سامانه اصناف به نشانی www.iranianasnaf.ir در قسمت «تامین مالی بنگاه صنفی تولیدی» اقدام کنند. براساس بند یک ماده 4 این دستورالعمل، متقاضیان باید اطلاعاتی مانند «شناسه صنفی، بانک عامل، شماره حساب، شماره تلفن ثابت و همراه خود» را وارد کنند و پس از تکمیل تقاضانامه، پیامکی را دریافت خواهند کرد که باید آن را نزد خود نگهداری کنند.
مضمون پیامک نیز عبارت است: «درخواست شما در سایت ایرانیان اصناف ثبت شد. پرداخت تسهیلات مشروط به تصویب طرح پیشنهادی شما توسط بانک عامل است.» در مرحله بعد، اتاق اصناف شهرستان مربوطه به‌صورت روزانه، به درخواست‌های اصناف رسیدگی و نسبت به تایید اطلاعات وارده در سایت مذکور اقدام می‌کند. در گام سوم، سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مربوطه به‌صورت روزانه، به درخواست‌های تایید شده از سوی اتاق اصناف شهرستان مربوطه رسیدگی و نسبت به تایید اطلاعات وارده به‌صورت الکترونیکی در سایت مذکور اقدام می‌کند. در گام چهارم، مرکز امور اصناف و بازرگانان با همکاری اتاق اصناف ایران، درخواست‌های تایید شده ازسوی سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها را بررسی و از طریق ایجاد دسترسی‌های لازم اطلاعات را به‌صورت الکترونیکی برای سایت بهین‌یاب به نشانی Behinyab.ir و سامانه فرآیندی متصل به آن ارسال می‌کند. در گام پایانی، دفتر آمار و فرآوری داده‌های وزارت متبوع، از طریق سامانه بهین‌یاب نسبت به معرفی متقاضیان به بانک‌های عامل اقدام می‌کند.
همچنین در ماده 5 این دستورالعمل آورده شده است: «به استناد بخشنامه مورخ 27 اردیبهشت 95 سازمان امور مالیاتی کشور، ادارات کل امور مالیاتی در استان‌ها موظف شده‌اند، بدهی مالیات قطعی شده آن دسته از واحدهای صنفی تولیدی مشمول این دستورالعمل را به صورت پلکانی طبق برنامه مشخص در حداکثر زمان ممکن قانونی تقسیط و ظرف مدت یک هفته نسبت به صدور گواهی موضوع تبصره 1 ماده 186 قانون مالیات‌های مستقیم، برابر مقررات اقدام کنند. در یکی از بندهای این ماده نیز گفته شده که در شرایط مساوی اولویت با متقاضیانی است که زودتر ثبت‌نام کنند؛ اما چنانچه در سال جاری به هر دلیل امکان برخورداری از تسهیلات موضوع این دستورالعمل فراهم نشود، متقاضیان واجد شرایط برای سال آینده در اولویت هستند. در پایان این موضوع که نظارت بر حسن اجرای این دستورالعمل برعهده مرکز اصناف و بازرگانان و اتاق اصناف ایران باشد، مورد تاکید قرار گرفته است.
