سود بیمه‌ها تحت فشار شدید قرار گرفته است

گروه بانک و بیمه  احسان شمشیری

بررسی‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که بیمه‌گران هنوز آماده اجرای 17 IFRS مربوط به استانداردهای حسابداری و صورت‌های مالی شرکت‌های بیمه‌یی نیستند به طوری که اکثر بیمه‌گران کشورهای جهان که در یک مطالعه توسط نرم‌افزار اپتیتود بررسی شدند، اعلام کردند که برای اجرای تغییرات در حسابداری بیمه براساس IFRS17 آمادگی ندارند.

به گزارش «تعادل» در گزارش دوسالانه ارزیابی آمادگی جهانی برای GIRA IFRS آورده شده که ۹۲درصد از ۲۴۰بیمه‌گر مورد بررسی همچنان راه کارهای لازم برای IFRS را کامل انجام نداده‌اند و ۸۸ درصد نیز نیاز به سرمایه‌گذاری در روندهای جدید برای حمایت از الزامات افشا را شناسایی کرده‌اند.

در کشور ما 32شرکت بیمه‌یی فعالیت دارند که بیش از 16شرکت‌ بیمه بورسی هستند و به ‌دلیل تکالیف بیمه مرکزی تحت فشار قرار گرفته‌اند تا با انتشار صورت‌های مالی براساس استانداردهای بین‌المللی و افزایش سرمایه تا سقف 150میلیارد تومان، قوانین حاکمیت شرکتی و... را در سال 1396 اجرایی کنند.

به مدیران عامل توصیه شده که امسال ذخایر را به صورت کامل و مکفی اعمال کنند و در مجامع پیش رو از تقسیم سود جدی خودداری کنند و در تقسیم سود دقت لازم را به عمل آورده و از خروج منابع از شرکت‌ها در قالب تقسیم سود خودداری و ذخایر را احیا کنند تا منابع موجود برای انجام تکالیف و تعهدات شرکت‌های بیمه به اندازه کافی موجود باشد.

با توجه به الزام قانونی شرکت‌های بیمه به تهیه صورت‌های مالی خود طبق نمونه مصوب شورای عالی بیمه، مقدمات لازم جهت تهیه صورت‌های مالی منطبق با استانداردهای بین‌المللی انجام شده است. تکمیل و اصلاح تدریجی صورت‌های مالی و الزام کفایت ذخایر بیمه‌یی مرتبط با قانون بیمه شخص ثالث باید در مرحله اول انجام شود تا صنعت بیمه کشور بتواند همسو با استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی IFRS صورت‌های مالی خود را اعلام کند. اصلاح صورت‌های مالی یا بازبینی IFRS پنجره جدیدی برای سودآوری بیمه‌گران خواهد گشود در هفته‌های اخیر هیات بین‌المللی استانداردهای حسابداری، بازبینی الزامات خود در رابطه با قراردادهای بیمه‌یی را منتشر کرد. الزامات جدید تا سال 2021 اجرا خواهد شد و جایگزینی برای استانداردهای بین‌المللی گزارش‌گیری مالی IFRS2 فعلی خواهد شد که در سال 2004 به عنوان سلسله اقدامات موقت به تصویب رسیده بود.

با وجود این IFRS17 به دلیل شفافیت و قابلیت مقایسه برای سرمایه‌گذاران و بیمه‌گزاران مفید خواهد بود. برای بیمه‌گران این استاندارد طرحی پرهزینه و زمانبر خواهد بود و می‌تواند در بلندمدت بر سودآوری و رقابت در کسب وکارشان اثر بگذارد. هیات بین‌المللی استانداردهای حسابداری با بازبینی استانداردهای بین‌المللی گزارش‌گیری مالی شرکت‌های بیمه، تغییراتی در آن اعمال کرده است. این تغییرات تا سال 2021 الزام اجرایی ندارد ولی شرکت‌های بیمه باید در این چند سال باقیمانده تا سال 2021 زیرساخت‌های حساب‌ها و حسابداری خود را برای به کارگیری این الزامات و اصلاحات جدید آماده کنند که این کار می‌تواند برای شرکت‌های بیمه صرف زمان، منابع و پول زیادی را در برداشته باشد و در نتیجه ممکن است رتبه‌بندی عملکرد و این شرکت‌ها به ویژه در سال‌های ابتدایی به کارگیری این الزامات جدید تحت تاثیر قرار بگیرد. اما در صورتی که شرکت‌های بیمه زیرساخت‌های لازم برای عملیاتی کردن این الزامات جدید را به خوبی فراهم کنند و برنامه‌ریزی‌های لازم را در این زمینه انجام دهند به کارگیری این استانداردها مزایایی دارد که پس از گذشت چند سال می‌تواند هزینه‌ها و منابع صرف شده را جبران کند و باعث سودآوری شرکت‌های بیمه شود. شرکت ارنست‌اند یانگ تخمین می‌زند که حتی بیمه‌گران زندگی کوچک‌تر با حق بیمه ناخالص صادره(GWP) زیر ۱۰میلیارد دلار به بودجه‌یی معادل ۲۵میلیون دلار برای پروژه‌های IFRS17 نیاز دارند و برای آن دسته از بیمه‌گران بزرگ با GWP بیش از ۲۵میلیارد دلار) باید ۱۵۰میلیون دلار برای دستیابی به تطابق هزینه کنند. براساس گزارش GIRA ۸۴ درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کرده‌اند که یک فضای آکچوئرال غیرمتجانس دارند که سبب محدودیت در ارائه محاسبات یکپارچه ایجاد می‌نماید و در عین حال ۸۸ درصد از شرکت‌های بیمه نیز تاکید کرده‌اند که نیاز به روندهای جدید برای حمایت از الزمات شفاف‌سازی مالی IFRS17 دارند. IFRS17 عمده‌ترین تحول در حسابداری بیمه است که تاکنون حاصل شده و یکی از آخرین چالش‌هایی است که مدیران مالی بیمه را درگیر خود کرده است و سودهای شرکت بیمه را تحت فشار شدیدی قرار داده است زیرا بسیاری از بخش‌ها، کالایی شده‌اند و بسیاری از شرکت‌ها نیاز به نوآوری در محصولات و عملیات‌های خود را دریافته‌اند.

در دنیای پس از IFRS17 رسیدگی به بسیاری از الزامات مالی و تنظیم مقرراتی بدون رویکردی که بتواند کنترل گزارش‌گری و داده‌های مالی را متمرکز کند، دشوار خواهد بود. IFRS17 از استانداردهای IFRS استفاده می‌کنند که این به معنای آن است که تقریبا ۱۳تریلیون دلار از کل دارایی‌ها تحت تاثیر استانداردهای جدید قرار خواهند گرفت. یافته‌های کلیدی گزارش GIRA نشان می‌دهد که اکثر بیمه‌گران آستین‌ها را بالا زده‌اند اما آنان همچنان در مراحل اولیه روند طرح‌ریزی و اجرا قرار دارند و این درحالی است که انتظار می‌رود، برنامه‌های ایجاد تحول بین ۱۲تا ۳۰ماه زمان ببرد. ۷۸درصد از شرکت‌ها تقریبا در مرحله اولیه پژوهشی و تحلیل اثر قرار دارند. زمان گوهر است و بیمه‌گران باید کارشناسان خود را هم‌اکنون انتخاب کنند و کار برای اجرای راهکارهای حسابداری مالی IFRS17 برای پیشگیری از کمبود مهارت‌های لازم، ضروری است و آنها باید به موقع از تطابق اطمینان حاصل کنند. IFRS17 پروژهای عظیم با ریسک‌های عمده است.

در واقع هیچ راهکار تک سایزی وجود ندارد و راهکارهای سفارشی لازم است. بدون یک طرح و سیستم‌های مناسب اجرایی ما شاهد آن خواهیم بود که بیمه‌گران بیشتری درخواست تاخیر به IASB ارسال کنند و دیگران نیز باید تحمل فشار بیشتری برای رسیدن به ضرب‌الاجل شوند.

یک استاندارد جدید گزارش‌گری حسابداری جهانی برای قراردادهای بیمه‌یی است که با هدف یکسان‌سازی و هماهنگی بین گزارشگری در تمام جهان و توسط هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی(IASB) تهیه و ارائه شده که در ژانویه ۲۰۱۱ اجرا خواهد شد. استانداردهای IFRS شامل مجموعه‌یی از استانداردهای شناخته شده و جهانی برای تهیه صورت‌های مالی توسط نهادهای تجاری است. استانداردهای IFRS شامل مواردی که باید به عنوان دارایی، تعهدات، درآمد و مخارج شناخته شونده و چگونگی سنجش موارد فوق چگونگی ارائه آنها در صورت‌های مالی، افشاهای مرتبط با این موارد است.

استاندارد فعلی حسابداری یعنی IFRS4 به کشورها اجازه داده است تا از اصول حسابداری پذیرفته همگانی(GAAP) محلی بهره‌مند شوند و این یکپارچگی کمتری در میان کشورها و شرکت‌های چندملیتی ایجاد کرده است. بزرگ‌ترین تحول تحت IFRS17 شفافیت بیشتر خواهد بود که به سرمایه‌گذاران اجازه خواهد داد تا تصویر واضح‌تری از بازده‌یی که انتظار دارند به طور واقعی از سرمایه‌گذاری خود و ریسک مرتبط با آن کسب کنند، ارائه دهند. اما سال‌ها طول می‌کشد تا این اطلاعات جدید برای سرمایه‌گذاران قابل درک باشد.