سودای تشکیل اوپکی به وسعت 24 کشور
گروه انرژی علیرضا کیانی
آن‌طور که به‌نظر می‌رسد، اوپکی‌ها در تلاشند تا به نفت شیل نشان دهند همکاری مشترک با روسیه و دیگر تولیدکنندگان نفتی ممکن است به پایان طرح کاهش تولید منتهی نشده و عملا در ادامه جهان با اوپکی به وسعت 24 کشور مواجه باشد. در تازه‌ترین خبر در این زمینه سهیل المزروعی وزیر انرژی امارات در گفت‌وگویی با یک رسانه داخلی این کشور صحبت‌هایی را درباره تلاش جدی برای حفظ اتحاد 24 نفره نفتی مطرح کرده است. مشروح این گزارش را در ادامه می‌خوانید.
اوپک در تلاش است تا با ایجاد گروهی متشکل از کشورهای تولیدکننده نفت، همکاری بین 24 کشور عضو و غیرعضو اوپک که به احیای قیمت نفت کمک کرد را استحکام بخشد. وب‌سایت نشنال دیروز به نقل از سهیل المزروعی وزیر انرژی و صنایع امارات که هم‌اکنون ریاست اوپک را در دست دارد، نوشت که پیش‌نویس چارچوب اتحادی بلند‌مدت در سال 2018 روی کاغذ خواهد آمد. وی گفته است که هدف از این کار این است که با هماهنگی و مشارکت دبیرکل اوپک، محمد بارکیندو، پیش‌نویس توافقنامه‌یی برای ادامه همکاری کشورهای گروه 24 نگاشته شود.
سهیل المزروعی در گفت‌وگو با سرویس خبری نشنال عنوان کرده است که تعیین منشور سازمانی این گروه در دست اقدام بوده و هدفی است که به جد دنبال می‌شود. المزروعی حتی امید دارد که این پیش‌نویس توسط تمام 24 کشور مورد تایید قرار گرفته و امضا شود.
خوش‌بینی‌ها برای ایجاد توافقی بلند‌مدت درمورد اوضاع بازارهای انرژی با همکاری کشورهای غیرعضو اوپک، بالا گرفته است. خالد الفلیح وزیر نفت عربستان، ماه گذشته توافق کشورش با روسیه در حوزه انرژی را توافقی دانست که برای نسل‌ها و دهه‌ها پابرجام خواهد ماند. روز چهار‌شنبه نیز، خبرها حاکی از انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشترک بین روسیه و عربستان بود. به گفته بارکیندو، سنگ مبدا مشارکت، بین 24 کشور تولیدکننده نفت گذاشته شده است.
نشنال در گزارش خود نوشته است که امارات متحده عربی، ریاست اوپک را در سال جاری بعد از دوره‌یی موفق از عربستان تحویل گرفت؛ دوره‌یی که به امضای اعلامیه همکاری مابین 14 عضو اوپک و
10 تولیدکننده خارج از اوپک به رهبری روسیه و ایجاد ثبات در بازارهای نفت منجر شد.
دو سال پیش در چنین ایامی، این همکاری عامل خیزش قیمت نفت از قهقهرای بشکه‌یی 30 دلار و صعود قیمت به بشکه‌یی بیش از 60 دلار شد. توافق روی سقف تولید 1.8 میلیون بشکه در روز، توازن دوباره‌یی در عرضه و تقاضا در بازار نفت ایجاد کرد و موجودی انبارها را کاهش داد. بنا بر پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، ایالات‌متحده در سال آتی می‌تواند به مجموع سطح تولید روسیه و عربستان برسد. همچنین، نباید از یاد برد که سقوط قیمت نفت در سال 2014 زمانی کلید خورد که هجوم نفت شیل امریکا، بازار را به فراتر از مرز اشباع رساند. در این فضا، همکاری دامنه‌دار بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فعلی نفت خام دنیا یعنی روسیه و عربستان، می‌تواند ثبات بازار را در آینده حفظ کند.
به گفته المزروعی، از تابستان 2016 و نخستین ایده همکاری مشترک برای نفت به این‌سو، اعتماد با زحمت بسیار میان اعضای اوپک حاصل شده و کشورهای گروه 24 نیز از رویدادهای سالی که گذشت درس‌های بسیاری آموخته‌اند. آقای المزروعی ابراز امیدواری کرد که این همکاری‌ها ادامه پیدا کند. او در این زمینه گفته است: «نهایتا همکاری‌ها وابسته به چارچوبی است که با همکاری دبیرکل اوپک آماده خواهد شد و اینکه این چارچوب چقدر قابلیت اجرا داشته باشد.»
نشنال در بخش دیگری از گزارش خود می‌نویسد که ریاست اوپک برای امارات از ارزش بالایی برخوردار است. اول اینکه، لاجرم گروه 24 دچار تغییر و تحولاتی خواهد شد که در این مسیر ثبات رهبری به حل مساله کمک شایانی می‌کند و دوم اینکه امسال به افتخار شیخ زاید موسس کشور امارات به‌عنوان سال زاید نام‌گذاری شده است. شیخ زاید پس از تثبیت حکومت خود در امارات، تصمیم گرفت کشورش به اوپک بپیوندد. المزروعی در این مورد گفت: «اینکه امسال، سال زیاد است برای ما ارزش احساسی دارد. شیخ زاید نماد صلح و خوش‌روزی برای ماست و امیدوارم که سال زاید که امارات در آن ریاست اوپک را عهده‌دار است، منشا حوادث خیری برای صنعت نفت باشد.» اهمیت یافتن و تقاضای بیشتر برای منابع تجدیدپذیر، دوران پرتلاطمی را برای صنایع انرژی رقم زده است. پیش‌بینی‌های آیرینا از ارازان‌تر شدن هزینه انرژی‌های تجدیدپذیر نسبت به سوخت‌های فسیلی در دو سال آینده خبر می‌دهد. وزیر نفت امارات در این باره گفت: «بر این عقیده هستیم که با افزایش توجه به انرژی‌های تجدیدپذیر، ترکیب منابع انرژی فسیلی و تجدیدپذیر در آینده مورد استفاده قرار گیرد. از همین‌رو زیاد نگران منابع تجدیدپذیر نیستیم.» حتی او‌اف‌آی‌دی، بازوی توسعه بین‌الملل اوپک، در حال سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه‌یی چون رواندا در پروژه‌های کوچک مقیاس انرژی‌های تجدیدپذیر است. از اهداف امارات در سال 2018، استفاده از مقام ریاست اوپک برای ادامه تلاش‌های این سازمان در جهت افزایش شفافیت و به اشتراک‌گذاری اطلاعات است. المزروعی در این باره اظهار داشت: «کاری که ما علاقه‌مندیم در مسند ریاست بر اوپک متفاوت انجام دهیم، همکاری با بازارهای مالی، همکاری با رسانه‌ها و اشتراک‌گذاری اطلاعات لازم در زمان درست است تا محدوده فعالیت‌های سفته‌بازانه و گسترش اطلاعات اشتباه محدود شود.» در 18 ماه گذشته، اعضای اوپک برای ایجاد حداکثر همکاری میان 24 کشوری که اعلامیه همکاری را امضا کرده بودند، عملکردی واحدتر و دقیق‌تر از قبل از خود به نمایش گذاشتند. در نتیجه، اوپک موفقیتی کم‌سابقه داشت و توانست در جهانی که هر روز بر پیچیدگی‌هایش افزوده می‌شود، بر سر عملکرد آتی خود به اجماع برسد. در دنیای حاضر بدبینی‌های بسیاری در مورد رویکرد ایجاد سازمان‌های چندجانبه برای حل مشکلات وجود دارد، چراکه بسیاری آنها را به‌خاطر مشکلات جهانی شدن مقصر می‌دانند. در نگاه آقای المزروعی، اما، موفقیت اوپک به‌خاطر تمرکز این سازمان بر یک حیطه خاص است. با این همه، توانایی اوپک در حفظ اهمیت و حتی افزایش گستره عملکرد و نفوذ خود، با وجود تمام اختلافاتی که اعضایش بر سر مسائل غیرمرتبط به دنیای انرژی با یکدیگر دارند، می‌تواند برای سازمان‌های مختلف ارائه‌گر الگویی ارزنده باشد. درنهایت، المزروعی اطمینان داد که همه اعضای اوپک بر مسوولیت خود در برابر اقتصاد جهانی، در سطح کلان و تاثیری که ناآرامی در بازارهای انرژی بر ظرفیت بالقوه آنها در رشد دارد، واقف هستند. وی گفت: «تمام اعضا نسبت به نقش خود در ثبات بازار آگاه هستند. لذا هر زمانی که پشت یک میز کنار هم می‌نشینیم، درباره مزایای بازارها برای کشورهای عضو و اقتصاد جهان صحبت می‌کنیم. ما بر تفاوت‌های‌مان تاکید نمی‌کنیم و در عوض روی چیزهایی تمرکز می‌کنیم که ما را به اهداف‌مان برساند.»
