تعویق اصلاحات مهم اقتصادی در برزیل
گروه جهان طلا تسلیمی
ناآرامیها در شهر ریودوژانیرو در چند روز گذشته نهتنها دولت میشل تمر را به سپردن کنترل امنیت شهر به ارتش وادار کرد، بلکه به تعویق برنامه مهم اصلاح نظام بازنشستگی منجر شد که به گفته کارشناسان اقتصادی و سرمایهگذاران، کلید شکوفایی مالی برزیل در بلندمدت محسوب میشود. گفته میشود ماموریت دقیق ارتش در ریودوژانیرو هنوز نامشخص است و تنها به این مساله اشاره شده که مداخله ارتش در تامین امنیت تدبیر ویژهیی بوده که برای پایان دادن به خشونتهای روزافزون در این شهر اجرایی شده است. اما همین تدبیر ویژه مسیر پیشبرد اصلاحات در نظام بازنشستگی برزیل را سد میکند چراکه طبق قانون اساسی، امکان تغییر و اصلاح قوانین در زمان مداخلههای نظامی در امور دولتی وجود ندارد.
اصلاحات ضروری معوقه
به گزارش فایننشال تایمز، بانک جهانی انتظار دارد نظام بازنشستگی کنونی برزیل تا سال 2030 همه بودجه فدرال را به خود اختصاص دهد. نخستین رایگیری بر سر اصلاحات ضروری در این زمینه قرار بود این هفته در مجلس عوام کنگره صورت بگیرد. اما اقدام روز جمعه میشل تمر رییسجمهوری برزیل در سپردن کنترل امنیت ریودوژانیرو به ارتش، مسیر این اصلاحات را سد کرد.
کارلوس مارون وزیر امور سیاسی دوشنبه در اینباره گفت: «برزیل شاهد است که ما از لزوم این اصلاحات آگاه بوده و هستیم. اما اکنون مسائل امنیتی چنین ماهیت انفجاری یافته و استفاده از تدابیر خاص را ایجاب کرده است و از عوارض جانبی این تدابیر در این برهه زمانی، معلق شدن روند اصلاحات در نظام بازنشستگی است.» وی در عین حال تصدیق کرد که دولت از حمایت شمار کافی قانونگذاران در کنگره برای پیشبرد این اصلاحات برخوردار نبوده است. وزیر امور سیاسی برزیل این اظهارات را پس از آن بیان کرد که اونیچیو اولیورا رییس سنا تایید کرده بود نخستین مداخله ارتش پس از بازگشت برزیل به دموکراسی از 30 سال پیش کنون، به این معنا خواهد بود که امکان پیشبرد اصلاحات بازنشستگی وجود نخواهد داشت.
میشل تمر که طبق نظرسنجیها یکی از نامحبوبترین روسای جمهور در تاریخ برزیل محسوب میشود، اصلاحات نظام بازنشستگی را به محور اصلی دستورکار دولت خود تبدیل کرده است. تمر سعی دارد برزیل را از رکود شدید و آسیبی که به بازارهای سهام وارد آمده است، نجات دهد. اما تلاشهای دولت او برای اعمال فشار بر قانونگذاران همراه با کمپینهای روابط عمومی برای نشان دادن مزایای اصلاحات تا این لحظه شکست خوردهاند.
یک سال پیش تمر به تصویب اصلاحات جامع نظام بازنشستگی خیلی نزدیک شده بود؛ اما در ماه مه در پی اقدام یک تاجر در انتشار او در حالی که طبق اتهامات دریافت رشوه را پیشنهاد میدهد، به اختلاس متهم و مجبور شد برای نجات از دو جلسه رای اعتماد کنگره بر سر محاکمهاش به اتهام فساد تلاش کند و عملا عمده سرمایه سیاسی خود را در این مسیر خرج کرد و همین مساله اصلاحات نظام بازنشستگی را به تعویق انداخت.
حالا هم که قانونگذاران برای حفظ کرسیهای خود در کنگره در انتخابات سراسری ماه اکتبر آماده میشوند و از این رو سعی دارند از تصویب اصلاحات نامحبوب نظام بازنشستگی طفره روند؛ نظام بازنشستگی برزیل نظامی سخاوتمندانه محسوب میشود که مطابق آن کارگران میتوانند در میانه 50سالگی بازنشسته شوند و مستمری دریافت کنند. سرجیو کانوتو یکی از اعضای اتحادیهیی که در فرودگاه سائوپائولو تظاهرات کردند، گفت: «این اصلاحات نظام بازنشستگی نیست؛ منحل کردن امنیت اجتماعی است!» یک مقام ارشد دولت برزیل روز دوشنبه تصدیق کرد: «ما در انتخاب شیوه معرفی مزایای این اصلاحات دچار اشتباه شدیم و این اشتباه ما هزینه سنگینی برای کشور خواهد داشت. زندگی رییسجمهوری آتی بسیار دشوار خواهد بود.»
به گزارش شینهوا، بسته اصلاحات بازنشستگی بهدلیل بالا بردن سن بازنشستگی در میان اتحادیههای کارگری و گروههای اجتماعی نامحبوب است. این بسته که بهعنوان اصلاحیه قانون اساسی ارائه میشود، برای اجرایی شدن باید در مجلس نمایندگان و سنای کنگره برزیل تصویب شود. دولت برای پیشبرد این بسته به 308 رای موافق نیاز دارد، اما گفته میشود تاکنون تنها در جلب حمایت 270 قانونگذار موفق بوده است.
ماموریت نامعلوم ارتش
پس از گذشت سه روز از زمان اعلام مداخله ارتش در تامین امنیت ریودوژانیرو، ماموریت دقیق نیروهای نظامی در این شهر هنوز شفافسازی نشده است. به گزارش ایندیپندنت، ارتش بهطور گسترده در برزیل مورد احترام است و میتوان گفت تنها نهادی است که کار خود را بهخوبی انجام میدهد و از فساد به دور است. اما سوال اینجاست که تمر حقیقتا باور دارد ژنرالهای ارتش حلال مشکلات عمیق و ساختاری ریودوژانیرو هستند؟
جولیتا لِمگروبر جامعهشناس متخصص در امور امنیتی در دانشگاه کاندیدو مندز بر این باور است که مداخله ارتش میتواند به پروژه سیاسی تمر کمک شایانی کند. تلاشها برای کمک به ریودوژانیرو فرصت رهایی موقت از خبرهای مربوط به رسواییهای فساد و شکست دولت در پیشبرد اصلاحات نظام بازنشستگی را فراهم میآورد. اگرچه تمر نامحبوبترین رییسجمهوری تاریخ برزیل است، اما خبرهای جستهوگریخته از احتمال نامزدی مجدد او در انتخابات ماه اکتبر حکایت دارند. او پیشتر گفته که قصد شرکت در انتخابات را ندارد، اما بهبود شرایط اقتصادی پس از دو سال دردناک رکود، احتمالا اعتماد به نفس جدیدی را برای او به همراه داشته است. لمگروبر گفت: «نرخ محبوبیت او در کمترین سطح است و او سعی دارد این روند را تغییر دهد تا ببیند که امکان نامزدی مجددش وجود دارد یا خیر. اما مشکل او این است که هیچ راهحل سریعی برای مشکلات ریودوژانیرو وجود ندارد. ممکن است بتواند در روندی که در پیش گرفته به نتایج کوتاهمدتی برسد، اما سازماندهی مجدد پلیس در این زمان کوتاه برای حل مشکلات، دشوار خواهد بود.»