مصوبه برج‌باغ‌ها لغو شد
گروه راه و شهرسازی آزاده کاری
مصوبه جنجالی موسوم به برج‌باغ‌ها بعد از اینکه چند جلسه در برنامه شورای شهر برای رسیدگی قرار داشت و به آن پرداخته نشد، بالاخره روز گذشته در آخرین جلسه شورای شهر تهران در سال 96 با رای اکثریت آرا و بدون مخالف لغو شد. با ابلاغ مصوبه برج‌باغ‌ها در سال 83 و در زمان مدیریت احمدی‌نژاد بر شهر تهران، بخش بزرگی از باغ‌های شهر تهران ازبین رفت و تلاش‌های رحمت‌الله حافظی رییس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست و سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری در شورای چهارم برای لغو یا اصلاح این مصوبه به جایی نرسید. علی اعطا سخنگوی شورا، هنگام بررسی این طرح گفت: اوایل کار شورای پنجم، طرح لغو مصوبه موسوم به برج‌باغ، در شورا با طراحی حبیب‌زاده و با امضای تعدادی از همکاران تهیه و تقدیم هیات‌رییسه شد.
تا قبل از مصوبه شورای اسلامی شهر تهران که به برج‌باغ معروف شد، برمبنای مصوبات شورای عالی شهرسازی و دستورالعمل اجرایی ماده ۱۴ قانون زمین شهری (ابلاغی وزارت راه و شهرسازی) قاعده‌یی حاکم بوده که در باغات شهری، ساخت‌وساز در تراکم و سطح اشغال خیلی محدودی اعمال می‌شده است.
با این مصوبه، یعنی مصوبه شورا در سال ۸۲ و طرح جامع تهران یعنی سند مصوب شورای عالی شهرسازی، عملا رویه‌یی در شهر تهران آغاز شد که برخلاف تمام مقررات قانونی پیش از آن، ساخت‌وساز را در باغات با فرمول خاصی مجاز می‌کرد و عملا به لحاظ متراژ ساخت‌وساز، امتیازی هم به میزان ۲۰درصد یا یک طبقه اضافه، برای سازنده قائل می‌شد.
وی ادامه داد: ظاهر امر این بود که ما صرفا در ۳۰درصد از سطح باغ، اجازه ساخت می‌دهیم و ۷۰درصد از باغ حفظ می‌شود. ظاهر این استدلال، جذاب بود. اما هشدارهای کارشناسی در آن زمان و تجربه بیش از یک دهه نشان داد که به دلایل متعدد، با این فرمول، باغی باقی نمی‌ماند. اولا، در زیرزمین‌ها، سطح اشغال بیشتر می‌شد و دیگر ۳۰درصد نبود. مثلا در زیرزمین اول، ۴۵درصد اجازه ساخت وجود داشت و این به معنای خاکبرداری بیش از این میزان بود. از سویی، تجهیز کارگاه، تبدیل باغ به کارگاه ساختمانی و مسائلی از این دست طی چند سال ساخت‌وساز، عامل موثر دیگری بود. از سوی دیگر، این مصوبه ذاتا تخلف‌پذیر بود؛ به این علت که در زیرزمین‌ها، فضای کافی برای تامین پارکینگ‌ها و تاسیسات و... فراهم نمی‌شد، درنتیجه با تسامح، سطح اشغال در طبقات زیرزمین را بیشتر می‌کردند و بعضا دیده می‌شد ۸۰درصد یا حتی ۱۰۰ باغ خاکبرداری شده است. بعدا آنچه از باغ، باقی می‌ماند، تعدادی گل و گلدان و نهال، در خاک تازه کنار برج بود. از سوی دیگر، پارکینگ، دسترسی می‌خواهد. مسیر دسترسی به ناچار از میان باغ می‌گذشت. تامین مسیر هم مستلزم قطع تعدادی از درختان بود. در سال ۹۳، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، طی مصوبه‌یی شهرداری تهران را ملزم کرد در بازه زمانی یک ماهه، پیشنهادی برای اصلاح پیوست شماره ۳ طرح جامع ارسال کند.
نگرانی از نابودی باغ‌های تهران
در ادامه زهرا صدر اعظم نوری رییس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش، با ابراز نگرانی نسبت به نابودی باغات، از اعضای شورا درخواست کرد تا با رای قاطع به لغو این مصوبه رای دهند. وی در دفاع از طرح لغو مصوبه برج‌باغ‌ها گفت: از آبان‌ماه که کار در کمیسیون تبصره ذیل ماده ۷ قانون حفظ و گسترش فضای سبز را شروع کردیم، با پرونده‌های متعددی مواجه شدیم که از سنوات گذشته این پرونده‌ها مانده و به آنها رسیدگی نشده است.
به گفته وی، در رابطه با پرونده‌هایی که مربوط به نوعیت بوده که باغ هست یا نیست و پرونده‌های جرایم که مربوط به تخریب باغات است، طی مدتی که در کمیسیون ماده ٧ روی آن کار شده، تاکنون
۶ رای صادر شده است. البته آمار ما آمار بالایی است یعنی بالغ بر ۲۰۰-۳۰۰ پرونده را بررسی کردیم که در حال حاضر ۱۰۰ پرونده مانده که فردا به آنها رسیدگی می‌کنیم. در کل این مدت ۶ نوعیت صادر کردیم که ۳ رای باغ و ۳ رای دیگر باغ نیست. رییس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش، با بیان اینکه امروز ما با شرایطی مواجه هستیم که در شهر تهران عملا
باغی باقی نمانده است که فکر کنیم خیل متقاضیان پشت در‌های شهرداری هستند، گفت: اینکه الان ما بگوییم این مصوبه تعلیق یا لغو شود، اینها می‌آیند با لابی‌های متعدد شروع به دادن درخواست می‌کنند تا در سیستم هم این کار به سرعت انجام شود.
وی با بیان اینکه رویه گرفتن صدور پروانه یک رویه تعریف شده و زمان‌بر است، گفت: از امروز که ما اعلام می‌کنیم این مصوبه لغو است و اقدام به گرفتن پروانه شود، اگر خیلی سریع عمل شود و همه سیستم بخواهد همراهی داشته باشد، مطمئنا زودتر از دو، سه ماه نخواهد بود. ضمن اینکه اگر کسی که می‌خواهد از مصوبه برج‌باغ استفاده کند، مادامی که در کمیسیون باغات، کمیسیون ماده ۷ مجوز نگیرد پرونده‌اش اصلا شروع نمی‌خورد؛ یعنی در کمیسیون باغات ابتدا استعلام می‌آید که این پرونده باغ است یا نیست، باید حتما در کمیسیون رای داده شود و به صحن شورا بیاید. صدر اعظم نوری تاکید کرد: قرار بود در نتیجه جلسه مشترک دو کمیسیون شهرسازی و معماری و کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای معاونت شهرسازی برای جایگزین کردن این ماده، مصوبه بیاورید و تا به امروز معاونت شهرسازی و معماری نیاوردند. یعنی اگر ما هر قدر هم تحمل کنیم اتفاقی نخواهد افتاد. بنابراین پیشنهاد ما مشخص است که این مصوبه باید تعلیق شود؛ به‌‌دنبال تعلیق این مصوبه، شهرداری ملزم می‌شود که اقداماتی انجام دهد و شورای عالی شهرسازی و معماری هم با قول‌های مساعدی که دادند، پیشنهادات جایگزینی را فراهم خواهند کرد.
رییس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش، پیشنهاد کرد که ضمن تعلیق صدور هر نوع مجوز ساخت‌وساز در باغات پراکنده شهر تهران، به‌منظور ارائه پیشنهادات جایگزین ضوابط ملاک عمل کنونی، کمیته‌یی متشکل از نمایندگان معاونت شهرسازی، معاونت خدمات شهری، سازمان پارک‌ها، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی و کمیسیون‌های ذی‌ربط شورای شهر نسبت به برگزاری جلسه و ارائه پیشنهاد دستورالعمل جایگزین تشکیل شود که مصوبه دیگری را ابلاغ کنند و آن ملاک عمل قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه نگاه به باغات شهر تهران و ضوابط پیشنهادی باید فارغ از هرگونه قرارگیری باغ در هر یک از پهنه‌های تفصیلی M، S و R باشد، گفت: لازم است طیفی از کاربری‌های مجاز در باغات همخوان، استقرار و با ماهیت باغ طراحی و پیشنهاد شود. بسیاری از تشویق‌ها مثل بخشودگی عوارض، کمک به نگهداری و مشابه برای ساختن باغات درنظر گرفته شود. علاوه بر احصای ۵ هزار مترمربع باغات که در دستور تملک قرار دارد، باید تملک باغات در مناطق مرکزی و کم‌برخوردار مثل مناطق ۷، ۹، ۱۰ و ۱۱ و ۱۷ جزو اولویت‌های تملک و اختصاص فضای عمومی قرار گیرد، احداث پارکینگ در طبقات زیر همکف و زیرزمین کاملا معلوم باشد و کمیته‌یی در معاونت شهرسازی و زیرنظر معاون شهرسازی علاوه بر ارائه سازوکار جانمایی مناسب بنا، ارائه مدل معماری و جزئیات سازه‌یی، ملزم به ارائه گزارش ادواری به شورای شهر درخصوص باغاتی که مجوز ساخت‌وساز دریافت می‌کنند، باشد. این عضو شورای شهر تهران اظهار کرد: با لغو این مصوبه، نگرانی وجود نخواهد داشت و اتفاقی نمی‌افتد، چراکه نگرانی ما درخصوص نابودی باغات است. در طول این مدت یعنی از سال ۸۲ تا به امروز هر مجوزی که صادر شده با هدف حفظ باغات بوده اما یک مورد باغ حفظ شده نداریم و تمام باغات شهر تهران نابود شده است؛ بنابراین خواهش می‌کنم همه دوستان با یک رای قاطع به لغو این مصوبه رای دهند.
تغییر نام خیابان نفت به نام «مصدق»
در جلسه روز گذشته همچنین اعتراض فرمانداری به مصوبه بودجه ۹۷ شهرداری تهران و سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه مورد بررسی قرار گرفت که براساس نظر کمیسیون ۹ بند آن تغییر یافت اما پس از رای‌گیری در صحن شورا ۷ بند از پیشنهاد کمیسیون برنامه و بودجه مورد قبول قرار گرفت و دو بند نیز با اصرار و رای اعضا به شکل گذشته باقی ماند. اعضا رای به ابقای این دو بند دادند. در ادامه جلسه اعضای شورای شهر با تغییر نام خیابان نفت به نام «مصدق» موافقت کردند. انتخاب 6 موسسه درج یک برای حسابرسی از شهرداری تهران از دیگر مصوبات روز گذشته شورای شهر تهران بود.
