اثر بخشنامه بانک مرکزی بر رشد تراکنش‌های موبایلی
گروه بانک و بیمه محسن شمشیری
در بهمن ماه 96 طی بخشنامه‌یی از سوی بانک مرکزی اعلام شد که برای اصلاح و بهینه‌سازی ساختار کارمزدها، از تاریخ ۱۰ بهمن ماه ۱۳۹۶ کارمزد تراکنش‌های مانده‌گیری از پایانه‌های فروش فیزیکی و مجازی تصحیح شده است. تحت تاثیر این بخشنامه بانک مرکزی، تراکنش‌های موبایلی نیز در اکثر شرکت‌های PSP افزایش داشته‌اند. عمده‌ترین تغییر رفتار شرکت‌ها در تراکنش‌های موبایلی، در شرکت «آسان پرداخت پرشین» و با اختلاف ناچیزی در شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» مشاهده شده است. در بهمن ماه همچنان شرکت «آسان پرداخت پرشین» با پوشش 39.81 درصد از سهم تعدادی تراکنش‌های مزبور، دارنده بالاترین سهم در بازار تراکنش‌های موبایلی محسوب می‌شود.
به گزارش «تعادل»، با توجه به این موضوع حجم تراکنش‌های مانده‌گیری روی بستر اینترنت و موبایل به‌خصوص در شرکت «آسان پرداخت پرشین» رشد قابل ملاحظه‌یی نشان می‌دهند. باوجودی که این شرکت با دو برابر نمودن تعداد تراکنش‌های اینترنتی خود بالاترین افزایش را در اختیار دارد، اما همچنان شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» با کسب 29.12 درصد از سهم بازار تراکنش‌های اینترنتی، به عنوان ارائه‌دهنده خدمات به بیشترین تعداد تراکنش‌های مذکور محسوب می‌شود.
سهم شرکت‌های پرداخت از مجموع تراکنش‌ها
سهم تراکنش‌های موفق از کل تراکنش‌ها در نتیجه عملکرد شرکت‌های PSP در بهمن ماه نشان می‌دهد که خطاها شامل «خطای صادرکنندگی»، «خطای کاربری»، «خطای شاپرکی»، «خطای پذیرندگی» بوده و 88.49 درصد تراکنش‌های موفق و 11.51 درصدی خطاهای رخ‌داده در بهمن ماه ۱۳۹۶ بوده است.
شرکت «به‌پرداخت ملت» با سهم 21.29 درصدی از تعداد تراکنش‌ها و سهم 26.55 درصدی از مبلغ آنها و در استمرار وضعیت گذشته خود، همچنان بیشترین سهم از بازار را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست هر دو سهم قرار گرفته است. نوسان قابل توجهی نه‌تنها در سهم تعدادی شرکت‌ها، بلکه در سهم بازار مبلغی آنها نیز صورت نپذیرفته و با وجود کاهش و افزایش اندکی در سهم برخی شرکت‌ها، در رتبه‌بندی آنها نسبت به ماه گذشته تغییری رخ نداده است. فقط در بازار مبلغی تراکنش‌ها به دلیل رشد ارزش ریالی چند شرکت، از میزان سهم شرکت «به‌پرداخت ملت» بیش از یک درصد کاسته شده است. از این‌رو اختلاف سهم مبلغی بین دو شرکت نخست بازار با ثبت کاهش به رقمی در حدود ۱۳درصد رسیده است.
در بهمن ماه رفتار خاصی در میزان تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی شرکت‌های PSP مشاهده نشده است. در این ماه همچنان شرکت «به پرداخت ملت» با پوشش 23.60 درصد از بازار تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی، بالاترین سهم را در اختیار خود دارد. اما در حوزه تراکنش‌های اینترنتی و موبایلی به دلیل تصمیم‌گیری بانک مرکزی در صدور مجوز امکان انجام تراکنش‌های مانده‌گیری روی این دو ابزار (همانند کارتخوان فروشگاهی)، بازارهای ذکر شده دستخوش تغییراتی شده است.
تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی
بیشترین اختلاف بین سهم تعدادی در تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی در بهمن ماه ۹۶ نسبت به ماه گذشته با رقم ناچیز منفی 0.34درصد در شرکت «به‌پرداخت ملت» گزارش شده است. سیر کاهشی 1.62 درصدی در سهم تعدادی تراکنش‌های موبایلی شرکت «پرداخت نوین آرین» نیز بالاترین اختلاف سهم در اینگونه از تراکنش‌ها طی دو ماه متوالی دی و بهمن است. در روندی معکوس، سهم تراکنش‌های اینترنتی شرکت «آسان پرداخت پرشین» با اختلاف قابل توجهی برابر با 7.76 درصد نسبت به دی ماه همراه بوده است. همان‌گونه که پیش از این اعلام شد، این امر به جهت برقراری امکان تراکنش‌های مانده‌گیری از طریق ابزارهای پذیرش اینترنتی ارزیابی می‌شود.
سهم مبلغی تراکنش‌ها
در بهمن ماه نیز تغییری در نام شرکت‌های دارنده بیشترین سهم بازار مبلغی در هریک از ابزارها نسبت به ماه گذشته رخ نداده است. رفتار شرکت‌ها در ارزش ریالی تراکنش‌های هر سه ابزار افزایشی بوده است. شرکت «به‌پرداخت ملت» همچنان با پوشش 26.21 درصدی از مبالغ بازار کارتخوان فروشگاهی، بالاترین سهم را در اختیار خود دارد.
همچنین این شرکت در سهم مبلغی تراکنش‌های ابزار پذیرش اینترنتی با رقمی برابر با 31.32 درصد، بیشترین میزان را از آن خود کرده است. این درحالی است که بیشترین افزایش مبلغی تراکنش‌های اینترنتی در شرکت «کارت اعتباری ایران‌کیش» گزارش می‌شود. ارزش ریالی تراکنش‌های شرکت مذکور به دو برابر میزان آن طی ماه گذشته رسیده است.
نکته قابل توجه اختلاف سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌های اینترنتی این شرکت است. در بهمن ماه همانند ماه‌های گذشته همچنان شرکت «آسان پرداخت پرشین» با سهمی معادل با 44.42 درصد از بخش عظیمی از بازار مبلغی تراکنش‌های ابزار پذیرش موبایلی پشتیبانی می‌کند. بیشترین افزایش مبلغی تراکنش‌های مذکور در شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» مشاهده شده است.
بیشترین اختلاف بین سهم مبلغی تراکنش‌های دو ابزار کارتخوان فروشگاهی و اینترنتی در ماه بهمن ۹۶ نسبت به دی ماه در شرکت «به‌پرداخت ملت» گزارش شده است. سهم ریالی تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی این شرکت رقم 0.83 درصد و سهم تراکنش‌های اینترنتی آن عدد قابل توجهی برابر با 8.18 درصد کاهش نشان می‌دهند.
این شاخص در بازار مبلغی تراکنش‌های موبایلی با نمایش منفی 1.63 درصد، در اختیار «پرداخت نوین آرین» گزارش شده است. تغییرات سهم مبلغی تراکنش‌های شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت در مقایسه با سهم تعدادی لزوما همسو نبوده و حتی میزان آنها نیز هم اندازه نیستند.
شرکت «الکترونیک کارت دماوند» همچنان کمترین سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌ها را در بین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت داشته و سهم آن از بازار کلیه ابزارهای پذیرش بسیار ناچیز است.
