ایجاد شغل با کاهش بودجه اشتغال در تضاد است
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به اعلام ایجاد 700 هزار شغل در سال 96 با 30هزار میلیارد تومان منابع گفت: دولت می‌خواهد با 72هزار میلیارد تومان یک میلیون شغل ایجاد کند، در حالی که بودجه اشتغال در مجلس کاهش یافت.
به گزارش فارس، دولت برای سال 97 ایجاد یک میلیون و 33هزار شغل را هدف‌گذاری کرده است. احسان خاندوزی کارشناس اقتصادی و استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه معتقد است، نظام سیاست‌گذاری در ایران سازوکار ضعیفی برای پاسخگو کردن مسوولان دارد و به جهت اینکه سیاست‌گذاران پاسخگوی تدابیر اتخاذ شده در بخش‌های مختلف نیستند و ابزاری برای راستی‌آزمایی آن وجود ندارد و این باعث شده تا مسوولان هیچ هزینه‌یی برای یک سیاست ضعیف یا غلط ندهند، یا در مورد دادن اطلاعات نادرست، هیچ‌وقت در خطر از دست دادن موقعیت خود نیستند. به همین جهت ما در بخش‌های مختلف با گزارش‌هایی مواجه هستیم که راستی‌آزمایی آنها از طرف بدنه کارشناسی و دانشگاهی کشور یا ناممکن، یا بسیار پرهزینه و دشوار است.
او در مورد هدف‌گذاری یک میلیون و 33 هزار شغل برای سال 97 توضیح داد: یک آرزوی خیلی امیدوارکننده و با توجه به افزایش نرخ مشارکت نیروی کار طی 2 سال اخیر یک ضرورت است. اما در این مورد که یک اقتصاد چگونه می‌تواند به چنین اهدافی به دور از تجربه گذشته خودش برسد، ما نیازمند این هستیم که سازمان برنامه و بودجه و وزارت کار توضیحاتی را ارائه بدهند تا بدانیم چه اتفاقی خواهد افتاد که ما بتوانیم از سقف تجربه شده اشتغال‌زایی در طول تاریخ ایران فراتر برویم.
خاندوزی افزود: بنابراین هدف‌گذاری مطلوب و لازم است، اما برای رسیدن به چنین هدفی که تا به حال در دسترس هیچ دولتی نبوده ما حتما نیازمند تغییر سیاست‌های خودمان در حوزه اشتغال هستیم. چون در حوزه اشتغال چه با اعمال سیاست‌های غیرفعال و چه با سیاست‌های فعال کار در طول سال‌های گذشته سالانه بین 300 تا 700هزار شغل در کشور ایجاد شده است.
او ادامه داد: هر چند در بعضی موارد این افزایش اشتغال از پایداری خوبی هم برخوردار نبود. ما تا قبل از سال 93 هیچ‌گاه نشده بود که 7 یا 8 فصل متوالی افزایش جمعیت شاغل داشته باشیم، بلکه به این شکل بوده که ما حداکثر 3 یا 4 فصل متوالی افزایش اشتغال داشته‌ایم، ولی بعد در بعضی از سال‌ها یا فصل‌ها میزان اشتغال‌زایی منفی می‌شد.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی توضیح داد: هم‌اکنون در انتهای سال 96 قریب 3 سال است که جمعیت شاغل کشور در هر فصل اضافه می‌شود. یعنی از اواسط سال 94 تا اواسط سال 96 ما یک تجربه بی‌نظیر در افزایش میزان اشتغال داشته‌ایم. در واقع این جای سوال دارد که چگونه و با چه سیاستی این‌گونه و با این شدت شغل ایجاد شده است؟ اگر این روند بخواهد ادامه پیدا کند، احتمال اینکه هدف‌گذاری یک‌میلیون و 33 هزار شغل محقق شود، ممکن است.
خاندوزی عنوان کرد: در لایحه بودجه 97 دولت تقاضا کرده بود تا از طریق صندق توسعه ملی و منابع بانک‌ها و مواردی شبیه به این در مجموع 72 هزار میلیارد تومان در اختیارش قرار بگیرد تا بتواند با آن اشتغال یک میلیون نفری مدنظر خود را در سال 97 ایجاد کند. طبق ادعای مسوولان دولتی بیش از 700 هزار شغل در سال 96 ایجاد کرده‌اند و از طرفی این ایجاد شغل با رقمی حدود 30هزار میلیارد بوده است.
این کارشناس اقتصادی افزود: اما تصمیم برای سال ۹۷ این بود که با 72هزار میلیارد تومان حدود یک‌میلیون شغل ایجاد کنند و سوال این است که این مقدار افزایش بودجه با افزایش 300هزار نفری در شغل چه تناسبی دارد؟ بعد از بررسی لایحه بودجه در مجلس، بودجه مورد نیاز برای اشتغال کمتر شده است و هنوز عدد دقیق آن مشخص نیست. ولی هنوز منطق و سازوکار تبدیل این بودجه‌ها و نوع اشتغال‌زایی دولت مشخص نشده است.
او تصریح کرد: اگر اشتغال‌زایی در سال 97 هم صرفا حاصل طرح‌هایی همچون نوسازی مسکن‌های فرسوده و غیره باشد، احتمالا تا بیشتر از 2 سال نمی‌تواند مشکل اشتغال کشور را حل کند. با نزول این طرح‌ها مجددا ما شاهد افزایش بیکاری فزاینده خواهیم بود.
