نگاه بورس به دلار و ترامپ

گروه بورس| مسعود کریمی|

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران نخستین روز‌های سال جدید را با شوک افزایش نرخ دلار شروع کرد و با افزایش 649 واحدی در 4روز کاری سال جاری توانست در آستانه کانال 97هزار واحدی قرار گیرد. بر این اساس با توجه به اینکه نرخ دلار در ماه‌های پایانی سال 96 سقف‌‌شکنی 5000 تومانی را در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده بود در روز‌‌های ابتدایی سال 97 هم برای بار دیگر این رقم را به خود اختصاص داد. در همین حال و با توجه به این رویداد مشاهده می‌شود که تاثیر‌گذاری برخورد‌‌های دستوری که از روند حرکت سفته‌بازان ارزی در سطح شهر جلوگیری کرد طی زمان کوتاه و به صورت مقطعی به پایان رسید و حال دوباره جهش دلار به وقوع پیوست که افزایش روز به روز نرخ دلار بدون هیچ توجیهی می‌تواند تکانه‌های منفی‌ای را در بدنه اقتصاد کشور وارد کند چرا‌که سایر بازارهای مالی نیز که تحت تاثیر صعود این نرخ قرار می‌گیرند، به صورت روانی و نه بنیادی، دچار تغییر و تحولاتی خواهند شد که عواقب مناسبی را در بلندمدت در پی نخواهند داشت. بر این اساس در چنین شرایطی باید دستورالعمل‌های خلق‌الساعه‌یی که بدون در نظر گرفتن شرایط سایر بازار‌‌های مالی در نظر گرفته می‌شوند را کنار گذاشت و با مدیریت و اتخاذ سیاست‌های حمایتی از سایر بازار‌های مالی ازجمله بازار سرمایه که از پتانسیل‌‌‌های قابل توجهی برخوردار است، سرمایه‌ها را به سمت جایگاه واقعی اقتصاد سوق داد تا با تزریق نقدینگی به رگ‌‌های صنایع و شرکت‌های داخلی بتوانیم شاهد تحقق رهنمود مقام معظم رهبری در راستای «حمایت از کالای ایرانی» و به تبع آن شرکت‌ها و صنایع داخلی باشیم. به هر روی، افزایش نرخ دلار در روند حرکتی بازار‌ سهام 2 اثر مثبت و منفی خواهد داشت چرا‌که با افزایش این نرخ صنایع صادرات محور وضعیت مطلوب‌تری را تجربه خواهند کرد اما در نقطه مقابل صنایع وارداتی دچار زیان‌های هنگفتی می‌شوند.

  ابهام 2 ساله

با توجه به اینکه تا‌کنون برنامه راهبردی مشخصی برای سال 97 به صورت رسمی اعلام نشده است اما پیش‌بینی می‌شود همانند سال‌های گذشته در سال جاری هم بر تعداد عرضه‌های اولیه و پذیرش شرکت‌های جدید در بورس کشور افزوده شود. بر این اساس شنیده‌ها حاکی از این است که سیستم‌های معاملاتی نیز در سال جاری ارتقا پیدا خواهند کرد که این مهم می‌تواند خبر خوشایندی برای فعالان تالار شیشه‌یی کشور محسوب شود چراکه قطعی سیستم‌های معاملاتی حین داد و ستد سهم‌ها می‌تواند خسارت‌هایی برای معامله‌گران به همراه داشته باشد. از طرفی به نظر می‌رسد که در حوزه بین‌الملل نیز در سال جاری پیشرفت‌هایی را تجربه کنیم چراکه برخی از قرارداد‌ها و تفاهمنامه‌ها ازجمله ارتباط با بورس استانبول که در دهم اسفند ‌ماه سال 94 منعقد شد تا‌کنون به نتیجه محسوسی نرسیده است.

  سایه ترامپ

در سویی دیگر با توجه به اینکه طی چند وقت اخیر خبرسازی‌ها درخصوص احتمال خروج و نقض یک طرفه برجام از طرف امریکا تشدید شده است پیش‌بینی می‌شود که سهامداران بورس تهران شاهد افزایش ریسک سیستماتیک بازار سرمایه حداقل تا اواسط اردیبهشت‌ ماه 97 که دونالد ترامپ رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا موضع رسمی خود را در قبال برنامه جامع اقدام مشترک مشخص خواهد کرد، باشند از طرفی،

در صورت متعهد بودن این کشور به برجام به طور قطع شاهد هجوم نقدینگی به بورس و شکوفایی صنایع داخلی خواهیم بود.

  نارضایتی از عملکرد بورس

افزون بر این عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس تقویت بازار سرمایه را تاکتیکی مناسب برای ارتقای شفافیت در اقتصاد عنوان کرد. به گزارش خانه ملت، علی اسماعیلی درباره عملکرد بازار بورس کشور گفت: از عملکرد بازار بورس کشور رضایت ندارم چراکه ظرفیت این بازار در کشور بالا بوده و می‌تواند نقش موثرتری در ارتقای اقتصاد داشته باشد. عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر نقش مهم شفافیت اقتصادی در توسعه اقتصاد کشور ادامه داد: اگر بازار سرمایه کشور توسعه یابد، سطح شفافیت در اقتصاد کشور با افزایش روبه‌رو می‌شود، وزارتخانه‌هایی که در زیرمجموعه وزارتخانه‌شان دارای شرکت‌های دولتی هستند، علاقه‌یی ندارند که وضعیت شرکت‌های زیرمجموعه شفاف شود بنابراین تمایلی ندارند شرکت‌های زیرمجموعه‌شان وارد بازار سرمایه شوند. نماینده نور و محمودآباد در مجلس دهم شورای اسلامی افزود: تقویت بازار سرمایه و ورود شرکت‌های دولتی به این بازار به شفافیت در اقتصاد کشور کمک می‌کند بنابراین باید این سیاست مدنظر باشد و توقف طولانی ‌مدت برخی نمادهای بورسی باید مورد رسیدگی قرار بگیرد. وی با اشاره به لزوم استفاده از استانداردهای حسابداری بین‌المللی در تهیه صورت‌های مالی شرکت‌ها تصریح کرد: شرایط برای اتصال بورس کشور به بورس‌های جهانی فراهم نیست بنابراین بدیهی است ابتدا باید بازار بورس را تقویت کرد تا شرایط برای انجام این مهم فراهم شود. اسماعیلی تصریح کرد: ارتقای شفافیت در زمینه عملکرد شرکت‌های بورسی یکی از لازمه‌های اتصال بورس ایران به بورس‌های جهانی است. عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در هر صورت باید اتکای اقتصاد کشور به بانک محور بودن کاهش یابد چراکه در شرایطی که کشور از اقتصاد با ثباتی برخوردار باشد و به بحث بورس محور بودن نیز توجه شود، امکان پیشرفت‌های بیشتر حاصل می‌شود.