اصلاح ساختاری قوانین و توجه به خدمات پس از فروش
گروه بنگاه‌ها
بلافاصله پس از نامگذاری سال 97 با عنوان سال حمایت از کالای ایرانی؛ دامنه وسیعی از اظهارنظرهای کارشناسی و غیرکارشناسی درباره ضرورت این حمایت تاثیرگذار در خبرگزاری‌ها و شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد و افراد و جریانات مختلف تلاش کردند تا براساس اطلاعات و آگاهی خود درباره ضرورت افزایش دامنه‌های حمایتی از کالای ایرانی اظهارنظر کنند.
اما در میان این دیدگاه‌های مختلف موضوعی که در محافل کارشناسی و رسانه‌یی کمتر به آن پرداخته شد؛ مشکلات ساختاری است که در بخش‌های مختلف اقتصاد و تولید ایرانی باعث شده تا ایرانی جماعت نسبت به کالایی که در کشورش تولید می‌شود؛ اعتماد و اطمینان لازم را نداشته باشد و مصرف کالای خارجی را به استفاده از نمونه‌های داخلی ترجیح دهد.
به عقیده اکثر کارشناسان؛ کالای ساخت داخل باید با کیفیت، قانع‌‌کننده، بادوام و مستحکم باشد و مرغوبیت آن در درجه‌یی باشد که بتواند مشتری داخلی را قانع کند. در واقع این گزاره‌های پیش‌نیاز هر کالایی است که قصد دارد در سبد مصرفی جامعه بنشیند و مورد توجه افکار عمومی قرار بگیرد. بررسی تطبیقی محصولات تولیدی داخلی نشان می‌دهد هر زمان که تولیدکنندگان ایرانی گزاره‌های کیفی را مورد توجه قرار داده‌اند، اقبال عمومی مردم هم برای مصرف کالاهای با کیفیت افزایش پیدا کرده و هر زمان که محصولی بدون توجه به نیازهای کیفی در ویترین عرضه محصولات تولید نشسته با پاسخ منفی مردم مواجه شده است. در واقع بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد، نبود کیفیت مطلوب کالاهای ایرانی و مشکل خدمات پس از فروش علت اصلی مصرف کالای خارجی است.
در جریان این گزارش و با کنار هم قرار دادن دیدگاه چهره‌های اقتصادی در استان‌های مختلف تلاش شده تا حفره‌های کیفی که باعث شده تا محصول ایرانی مورد توجه افکار عمومی قرار نگیرد، شناسایی شود و راهکارهای اجرایی برای بهبود وضعیت ارائه شود.
تشویق ایرانیان به مصرف کالای داخلی
عضو اتاق لرستان معتقد است: برای تحقق حمایت از کالای ایرانی نیازمند اصلاحات ساختاری در قوانین مالیاتی، گمرکی، ارائه مشوق‌های صادراتی و وام‌های کم‌بهره به تولیدکنندگان هستیم.
علی محمدی‌فر می‌گوید: برای حمایت از کالای ایرانی لازم است نمایندگان مجلس و دولت برای پیش‌نیاز حمایت از کالای ایرانی اصلاحات ساختاری را در قوانین گمرکی، عوارض تولید، قوانین مالیاتی، تسهیل در ارائه وام‌های کم‌بهره به تولیدکنندگان، مشوق‌های صادراتی، فرهنگ‌سازی برای خرید و مصرف کالای ایرانی را در ساختار دولت و کشور به وجود آورند. درحال حاضر بهره‌وری تولید در کشور بسیار پایین است و از طرفی بهای تمام‌شده محصولات تولید داخل بالاست و هزینه‌های سربار تولید زیاد است؛ همچنین کیفیت محصولات داخلی بعضا نتوانسته رضایت مشتریان داخلی را به طور کامل جلب کند. در واقع باید آسیب‌شناسی شود که صنایع و تولیدکنندگان چطور و با استفاده از چه راهکاری‌هایی می‌توانند رضایتمندی مشتریان را افزایش دهند در صورت تحقق این امر مسیر برای عرضه و فروش محصولات ایرانی هموار خواهد شد.
این عضو کمیسیون کشاورزی اتاق لرستان بیان کرد: درخصوص جذب سرمایه‌گذاری داخلی، استان لرستان نیز توفیقات چندانی نداشته و می‌طلبد برای برون‌رفت از وضعیت کنونی مدیران اجرایی استان، استاندار، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی صنایع و معادن، صاحبان صنایع، تولیدکنندگان، متخصصان و کارگران دست به دست هم دهند و با همدلی، برنامه‌ریزی، پایش صنایع فعال و صنایع راکد که قابلیت احیا دارند زمینه را برای رونق تولید با کیفیت و رقابت‌پذیر در عرصه‌های داخلی و صادراتی فراهم کنند.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی افزود: بین اقتصاد مقاومتی و حمایت از کالای ایرانی ارتباط مستقیم وجود دارد و اصولا این دو لازم و ملزوم همدیگرند؛ اقتصاد مقاومتی بدون حمایت از کالای ایرانی محقق نخواهد شد. بسیاری از کشورهای آسیای شرقی که امروز در دنیا توسعه‌یافته تلقی می‌شوند و دارای رونق اقتصادی هستند ابتدا از کالاهای ساخت کشور خودشان استفاده می‌کردند و با ارتقای کیفیت محصولات خود علاوه بر بازارهای داخلی، بازارهای منطقه‌یی و جهانی را تصاحب کردند.
وی افزود: لرستان هم به عنوان یکی از استان‌هایی که به عنوان پایلوت اقتصاد مقاومتی معرفی شده باید با حمایت از کالای داخلی از طریق رفع موانع تولید و تسهیل در ارائه تسهیلات به صنایع فعال، راکد و رسیدن به رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال برای نیروی کار فارغ‌التحصیل در جهت تحقق شعار سال ۹۷ گام‌های اساسی بردارد. محمدی‌فر عنوان کرد: همچنین پیشنهاد می‌شود کارگروهی متشکل از صاحبان صنایع، تولیدکنندگان، کارشناسان، صاحب‌نظران اقتصادی و مدیران اجرایی تشکیل شده و هر ماهه با برگزاری جلساتی برای رفع موانع تولید بر کاهش بهای تمام شده محصولات تولیدی، مدیریت هزینه‌ها و ارتقای کیفیت محصولات تولید داخل استان تاکید شود.
وی گفت: مصوبات این جلسات باید ضمانت اجرایی داشته باشند و صنایع، دستگاه‌ها، نهادها و ادارات حمایت‌کننده ملزم به رعایت و اقدام به مصوبات باشند از طرفی استاندار لرستان مطابق دستور دولت تدبیر و امید کلیه نهادها، ادارات، ارگان‌های دولتی، نیمه‌دولتی و عمومی را ملزم به خرید کالای تولیدی استان کند. این عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی صنایع و معادن لرستان افزود: لازم است برای تحقق شعار حمایت از کالای ایرانی به عنوان یک خواست و اراده ملی همه آگاهان و اندیشمندان آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها، صداوسیما و رسانه‌ها نقش مهم و اساسی خود را در فرهنگ‌سازی برای خرید کالای ایرانی و تاثیر آن بر رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال به خوبی ایفا کنند.
خدمات پس از فروش تقویت شود
در شرایطی که محمدی‌فر از ضرورت اصلاح قوانین اقتصادی برای بهبود شاخص‌های تولید محصولات ایرانی صحبت می‌کند صادق فیض‌آبادی، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و تعمیرکاران تجهیزات الکترونیکی و حفاظتی تهران درخصوص شرایطی که می‌تواند کالای ایرانی را در سبد مصرفی جامعه بنشاند، می‌گوید:«کالای ایرانی باید برازنده هر ایرانی باشد و پیش‌نیاز خرید کالای ایرانی تولید داخلی مرغوب است. به عبارت دیگر برای مصرف‌کنندگان کالای ایرانی باید احترام قائل شد. کالای ایرانی به لحاظ کیفیت باید مطلوب و قابل رقابت باشد چراکه کیفیت، اصل مهم در ترغیب مردم به خرید کالای ایرانی است. رسانه‌ها نیز باید فرهنگ باور ملی را در خرید کالای ایرانی افزایش دهند. از سوی دیگر اجرای طرح‌های اقتصاد مقاومتی و تشویق مصرف‌کنندگان به خرید کالای ایرانی نیز با بالا بردن کیفیت و ساخت کالاهای استاندارد میسر است. توجه و حمایت از تولید ملی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین مولفه‌هایی است که سبب بهبود وضعیت اقتصادی کشور می‌شود چراکه با به گردش درآمدن چرخ‌های تولیدی کشور بسیاری از مسائل و بحران‌های فعلی اقتصادی جامعه از بن‌بست خارج خواهد شد. گسترش و رونق تولید کشور موجب می‌شود، فرصت‌های شغلی جدیدی به وجود آید و مساله اشتغال جوانان که به یکی از اصلی‌ترین معضلات فعلی نظام اقتصادی کشور بدل شده تا حدی برطرف شود.»
فیض‌آبادی با اشاره به ضرورت توسعه اشتغال‌زایی در کشور به عنوان یک اولویت اساسی می‌گوید:«بیکاری و تعطیلی واحدهای تولیدی داخلی یکی از عوارض خرید کالای خارجی است که امروز بسیاری از خانواده‌ها با معضل بیکاری به نوعی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که این معضل خود زمینه‌‌ساز معضلات اجتماعی بسیاری است. برای اشتغال جوانان و توسعه اقتصادی کشور باید از خرید کالاهای خارجی خودداری کرد و با خرید کالای ایرانی می‌توان نقش اساسی در حمایت از اقتصاد مقاومتی و تولید داخلی ایفا کرد. حمایت از تولیدکنندگان داخلی در جهت تبلیغات موثر برای معرفی محصولات یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در راستای رونق تولید ملی اهمیت دارد چراکه اثبات شده تبلیغات در دنیای امروز خرج و هزینه کردن نیست بلکه سرمایه‌گذاری است. خرید هر کالای خارجی زمینه نابودی فرصت‌های شغلی را سبب می‌شود که افزایش کیفیت کالاهای تولید داخلی مهم‌ترین عامل در ترغیب مردم به مصرف کالای داخلی است. از طرفی دیگر مصرف کالای ایرانی برای حمایت از تولید داخلی و سرمایه‌گذاری، صیانت از اشتغال‌زایی، جلوگیری از خروج ارز، کاهش وابستگی به واردات و... باید به عنوان اولویت خریداران قرار گیرد. برای تحقق حمایت از تولید داخلی و اقبال جامعه به سمت تولیدات ملی باید اسطوره ذهنی کیفیت کالای خارجی در باور افراد جامعه بشکند و شکستن چنین باور غلطی نیازمند اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی است. بنابراین باید اشاره کرد که ثبات در اقتصاد ملی با حمایت از تولیدات داخلی امکان‌پذیر است. یکی از مهم‌ترین اصول ایجاد ثبات در اقتصاد ملی، حمایت همه جانبه هدفمند از تولیدات داخلی است. کیفیت پایین، قیمت تمام شده بالا، عدم توجه به خواسته‌های مشتری و خدمات پس از فروش ضعیف از مهم‌ترین علل و عواملی است که موجب عدم استقبال آحاد مردم از اجناس داخلی شده است.»
خرید کالاهای با کیفیت ایرانی و توسعه کسب و کار کوچک
لطف‌الله اصلاحیان، نماینده اتاق اصناف ایران در استان خوزستان نیز از منظر دیگری به بحث ورود کرده و به موضوع قاچاق کالای خارجی اشاره می‌کند و در این زمینه می‌گوید:«با حذف کالاهای قاچاق برای خرید کالاهای ایرانی می‌توان از طریق فرهنگ‌سازی و البته با ارتقای کیفیت تولیدات اقدام کرد. در سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی بر ضرورت حمایت و تقویت از توانمندی‌های داخلی تاکید شده لذا با حرکت به سمت سرمایه‌گذاری برای تولید محصولات مورد نیاز در داخل کشور می‌توان زمینه افزایش تولید و اشتغال را فراهم کرد. در شرایط فعلی باید از واردات کالاهای واسطه‌یی و مصرفی غیرضروری جلوگیری شود تا تولید داخلی توان رقابت و رشد را داشته باشد.»
او در ادامه تاکید می‌کند:«البته لازم است توان و دانش نیروهای متخصص و نخبه کشور برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی به کار گرفته شود چون اکنون بسیاری از قدرت‌های اقتصادی جهان جایگاه امروز خود را با تکیه بر داشته‌ها و ظرفیت‌های بومی خود به دست آورده‌اند. همچنین حمایت و تقویت بنگاه‌های کوچک و متوسط در کشور ضرورت دارد و باید اشاره کرد که قابلیت نیروی انسانی کشور بسیار زیاد است و باید فرهنگ به کارگیری این افراد را در جامعه نهادینه و از آنان حمایت کرد. همچنین ترغیب مردم به خرید کالای ایرانی حائز اهمیت بسیاری است و تا زمانی که محصول تولیده شده به فروش نرسد، چرخه تولید کامل نمی‌شود به همین دلیل یکی از اقدامات اساسی نهادینه کردن فرهنگ خرید کالای ایرانی به ویژه دانش‌بنیان است.»
