دوستی‌های مجازی پشت نیمکت
گروه گوناگون
این روزها، استفاده از اینترنت و فضای مجازی، امری جدایی‌ناپذیر در زندگی انسان‌ها در سراسر جهان شده است. این موضوع از طرفی تسهیلات بسیاری برای فعالیت و ارتباط‌های روزمره ایجاد کرده و از طرفی بحران و چالش‌هایی به خصوص برای کودکان و نوجوانان ایجاد کرده است. همچنین دسترسی آزاد و بدون کنترل کودکان و نوجوانان به فضای مجازی علاوه بر آنکه خطرات فراوانی برای این گروه سنی آسیب‌پذیر به همراه دارد، اعتیاد به اینترنت نیز زمان و تمرکز مورد نیاز آنها را برای تحصیل از بین می‌برد. بر این اساس طبق بسیاری از گزارش‌های منتشر شده در کشورهای اروپایی و امریکایی برای استفاده از فضای مجازی محدودیت‌های سنی اعمال شده و کودکان تا سن مشخص شده حق استفاده از تبلت و گجت‌ها با کارایی اینترنت را ندارند. این درحالی است که تازه‌ترین گزارش بهداشت و روابط اجتماعی کودکان در بریتانیا نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر حضور در شبکه‌های اجتماعی در میان کودکان در مدارس افزایش یافته است. آن طور که دفتر ملی آمار بریتانیا گزارش داده از سال تحصیلی 2010-2009 تاکنون نه تنها شمار کودکانی که در مدارس از اینترنت استفاده می‌کنند دو برابر شده بلکه بخش قابل توجهی از کودکان در سال‌های اخیر زمان بسیاری صرف دوستی و ارتباط‌های مجازی در مدارس می‌کنند. طبق این گزارش، تفاوت چشمگیری نیز در میان دختران و پسران وجود دارد.
براساس تازه‌ترین آمار دفتر ملی آمار بریتانیا در سال تحصیلی 2010-2009 کمتر از 10درصد از دانش‌آموزان در مدارس بیشتر از 3ساعت از اینترنت استفاده می‌کردند. در آن سال سهم پسران دانش‌آموز 4.1درصد و سهم دختران، 8.1 درصد اعلام شده بود. همانطور که گفته شد، این بررسی بر پایه ایجاد روابط دوستی در فضای مجازی صورت گرفته است. در سال تحصیلی بعدی، شمار دخترانی که در مدارس بیشتر از 3ساعت از زمان خود را صرف دوستی‌های مجازی می‌کردند، افزایش قابل توجهی یافته و به 12.1درصد رسید اما در میان پسران دانش‌آموز تنها یک درصد افزایش داشت. همانطور که گفته شد، کشورهای اروپایی تلاش‌های بسیاری برای محدود کردن استفاده کودکان از اینترنت و فیلترینگ اعمال کردند. با این حال طبق بسیاری از گزارش‌های منتشر شده، بخش قابل توجهی از والدین بریتانیایی بر این باورند که فرزندان آنها می‌توانند فیلترهای کنترل را دور زده و وارد سایت‌ها، بازی‌ها یا اپلیکیشن‌های ممنوع شوند. بر این اساس نخست‌وزیر وقت بریتانیا به والدین وعده داده بود که دولتش، اعمال فیلتر را برای سرویس‌دهندگان اینترنت اجباری خواهد کرد. آن طور که آمارهای منتشر شده نیز نشان می‌دهد به نظر می‌رسد در سال‌های 2011تا 2013 این محدودیت‌ها با جدیت بیشتری اعمال شده است؛ چراکه در سال تحصیلی
2012-2011 شمار دختران و پسرانی که در طول روز بیش از 3ساعت در شبکه‌های اجتماعی و ارتباط‌های مجازی حضور دارند، کاهش یافت. طبق آمار منتشر شده در این سال حدود 4.9درصد از پسران و 8.7 درصد از دختران روزانه بیش از 3ساعت در مدرسه وقت خود را صرف دوستی و ارتباط‌های مجازی می‌کردند. سال تحصیلی 2013-2012 نیز با اینکه در مقایسه با سال تحصیلی قبلی، شمار این کودکان افزایش یافت اما همچنان تعداد کمتری از دانش‌آموزان در مقایسه با سال تحصیلی 2011-2010 در مدارس مشغول فضای مجازی بودند. به نظر می‌رسد با نفوذ و گسترش غیرقابل تصور تلفن‌های همراه هوشمند و ابزارهای دیجیتال، اعمال محدودیت‌های سنی برای کاربران اینترنت در بریتانیا نتوانست به خوبی صورت بگیرد؛ چراکه در سال تحصیلی 2014-2013 با توجه به تلاش‌های دولت برای کنترل دانش‌آموزان و منع استفاده از ابزارهایی با کاربری اینترنت در مدارس شمار کودکانی که در روز بیش از 3ساعت را صرف دوستی‌های مجازی در مدارس می‌کنند، افزایش یافت. در این سال نیز همچنان دختران تمایل بیشتری به ارتباط و دوستی‌های اینترنتی داشتند. در سال تحصیلی 2015-2014 نیز حدود 6 درصد از پسران دانش‌آموز بریتانیایی بیش از 3ساعت از زمان خود را در مدرسه صرف دوستی‌های مجازی می‌کردند که این آمار در بین دختران دانش‌آموز به 13.3درصد رسید. در سال تحصیلی 2017-2016 نیز آمار دخترانی که در مدارس بیش از 3ساعت از وقت خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذراندند به 17.4درصد و در میان پسران به 8.3 درصد رسید. هر چند همانطور که گفته شد، تلاش‌های بسیاری برای محدود و کنترل کردن کودکان و نوجوانان در استفاده از اینترنت در بریتانیا صورت گرفته اما بسیاری از محققان موسسه سیاست‌گذاری آموزشی در بریتانیا بر این باورند که محدود کردن استفاده نوجوانان از اینترنت ممکن است آنها را از مضرات شبکه‌های اجتماعی حفظ نکند بلکه ممکن است پیشرفت مهارت‌های دیجیتال آنها را مختل کند و اجازه ندهد این نوجوانان استقامت عاطفی کافی پیدا کنند.
