دو ابزار حامی تولید
نایبرییس اتاق ایران معتقد است، اگر از خدمات دولتی تراز گرفته و آن را کنار تراز کالای ایرانی قرار دهند، کالای خصوصی به قطع موفقتر از کالای عمومی (خدمات دولتی) عمل کرده است.
پدرام سلطانی نایبرییس اتاق ایران در نشست تخصصی سازمان مدیریت و برنامهریزی با موضوع بررسی راهکارها و الزامات حمایت از تولید داخلی اظهار کرد: بعد از این مدت کار کردن در بخش خصوصی با مرور اتفاقات گذشته به نظر میرسد محیط حاکم بر اقتصاد به قدری امور را مختل کرده که در حال حاضر این محیط اصل و مسائل اقتصادی به فرع تبدیل شده است.
به گفته او از ابتدای امسال تاکنون هیچ یک از بنگاهداران بخش خصوصی چشمانداز روشنی از اقتصاد کشور و تحولات آن نداشتهاند. با وجود چنین چشماندازی طبیعی است که ارادهیی هم برای گام برداشتن در مسیر بهبود بنگاهها وجود نداشته باشد. سلطانی بااشاره به آغاز موج جدید مهاجرت به دیگر کشورها بیان کرد: خروج سرمایه رو به افزایش است که این خروج فقط مربوط به بخش خصوصی نیست، بلکه قشر فرهیخته و متوسط را نیز در برمیگیرد. شرایط به وجود آمده هرگونه امید نسبت به بهبود وضعیت کشور را از بین میبرد.
نایبرییس پارلمان بخش خصوصی بااشاره به هرم مازلو توضیح داد: هرچه نیازهای اولیه افراد مانند خوراک و امنیت بیشتر تامینشده و متوسط جامعه در طبقات بالاتر این هرم باشد، عزت ملی نیز در تناظر با آن بیشتر است. اما در جامعهیی که حتی کارگران نمیدانند به موقع حقوق میگیرند یا نه و بنگاهدار نمیداند از عهده فروش برمیآید یا نه، افراد به طبقات پایین هرم مازلو تنزل میکنند و در نتیجه حس وطندوستی فراموش میشود.
او با اعتقاد به اینکه تحقق حمایت از کالای ایرانی نیاز به دو ابزار دارد، تصریح کرد: نخستین آن ابزار سیاستی است که در اختیار دولت و حاکمیت است؛ دومین ابزار، ابزار فرهنگی شامل آموزش در مدرسه و فرهنگسازی میشود. نمیتوان از کالای ایرانی حمایت کرد، اما حمایتی از هویت ایرانی نداشت. نماینده بخش خصوصی ادامه داد: وقتی فرد ایرانی باشخصیت و هویت خود بیگانه میشود، نباید از او انتظار داشت از کالای ایرانی حمایت کند. وقتی تعداد متقاضیان مهاجرت به کشورهای دیگر روز به روز افزایش مییابد آیا میتوان از چنین کسانی انتظار داشت که از کالای ایرانی حمایت کنند؟ سلطانی درباره ابزار اول توضیح داد: ابزار سیاستی دولت مانند تخصیص وام و ارز ارزان نتوانسته باعث رشد و توسعه اقتصاد شود. دولت هرچه در توانش بوده انجام داده و ابزار بیشتری برای حمایت از کالای ایرانی در دست ندارد.
او با بیان اینکه بخش خصوصی کشور نیز جزئی از این کل است، افزود: چقدر میتوانیم خودمان را از لحاظ کیفیت خدمات دولتی و کیفیت تولید کالای عمومی با تراز جهانی مقایسه کنیم؟ چقدر از کیفیت تولید قانون در ایران راضی هستیم درحالی که قوانین از همان ابتدای امر دایما در حال اصلاح شدن هستند؟
او معتقد است اگر از خدمات دولتی تراز گرفته و آن را کنار تراز کالای ایرانی قرار دهند، کالای خصوصی به قطع موفقتر از کالای عمومی (خدمات دولتی) عمل کرده است. نایبرییس اتاق ایران با تاکید بر لزوم صادرات کالای ایرانی به دیگر کشورها اظهار کرد: متاسفانه امکان صادرات کالاها به صورت مطلوب نیز وجود نداشته و ایران به منزویترین اقتصاد بزرگ دنیا تبدیل شده است، یعنی بزرگترین اقتصاد خارج از سازمان جهانی تجارت که حتی هیچ موافقتنامه معناداری ندارد که بتواند موجب تسهیلات تعرفهیی و غیر تعرفهیی با کشورهای دیگر شود. سلطانی با بیان اینکه
۵۰ الی ۷۰ درصد بازار صادراتی هر کشور را کشورهای همسایه تشکیل میدهد، اظهار کرد: ایران با کدام یک از کشورهای همسایه میتواند تجارت ثابت داشته باشد؟ با عراق که دایماً تعرفهها را تغییر میدهد یا کشوری مانند افغانستان؟ حتی ابزار سیاستی و امنیتی در عراق کمک نکرده که بتوانیم بازار پایداری در آنجا داشته باشیم. این امر لطمه زیادی به بخش کشاورزی و غذایی ما وارد کرده است. لذا در بازارهای جهانی نیز امکان حمایت از کالای ایرانی نداریم. او اظهار کرد: در سالهای گذشته تبلیغات منفی زیادی بر روی برند ایرانی در دنیا انجام شده که دیپلماسی ما نتوانسته آن را اصلاح کند، حتی هیچ کمپین بینالمللی برای بهبود جایگاه نام ایران و کالای ایرانی راهاندازی نشده است.
او درباره علت افزایش کالای قاچاق بیان کرد: کالای قاچاق برای مردم ارزانتر تمام میشود و کارگری که حقوق آن کفاف زندگیاش را نمیدهد، ترجیح میدهد کالای ارزانتر تهیه کند. سلطانی با اشاره به اختلاف سلیقه فرهنگی موجود در جامعه مطرح کرد: این اختلاف سلیقه باعث شده مردم به جان هم بیفتند و خشونت روز به روز بیشتر شود، نمیتوان از چنین افرادی انتظار داشت که حامی کالای ایرانی باشند. عمده مشکلات ما فرهنگی و بنیادی است. تا زمانی که ساختارها اصلاح نشوند، نمیتوان انتظار حمایت موثر از کالای ایرانی را داشت.