راهکارهای مدیریت نوسان ارز در بورس

ریزش 1000 واحدی شاخص بازار‌سهام طی 2 روز ابتدایی هفته جاری

گروه بورس  

 بازار ارز کشور که نوسان‌‌های غیرقابل کنترلی را طی چند ماه گذشته تجربه کرد، چند روزی می‌شود که با دخالت دولت به آرامش رسیده است اما این آرامش ظاهری و ثبات در نرخ دلار متاسفانه فقط روی تابلوی صرافی‌ها نقش بسته و در بازار غیر رسمی دلار بیش از نرخ تعیین شده مورد داد و ستد قرار می‌گیرد.

در همین راستا، واکنش بورس تهران به تغییرات نرخ ارز به دلیل وجود صنایع و شرکت‌‌‌های انبوه بسیار زودهنگام بوده، به‌طوری که می‌توان اثر تغییرات این نرخ را سریعا در روند قیمتی سهام شرکت‌‌های بورسی مشاهده کرد.

به هر حال برای کنترل یا به عبارتی مدیریت مناسب این نرخ، تشکیل بورس ارز که سال‌هاست در دست بررسی بانک مرکزی قرار دارد و هیچ نتیجه‌یی را هم تاکنون در بر نداشته است، بسیار ضروری ارزیابی می‌شود، چرا که اقتصاد و روند عرضه و تقاضا در بازار است که منجر به تعیین قیمت‌ها می‌شود.

 این در حالی است که رفتار‌های دستوری و ایجاد یک نرخ بر خلاف واقعیات بازار می‌تواند روند فعالیت شرکت‌های بورسی را آهسته‌تر از گذشته کند. با نگاهی به تحولات اخیر مشاهده می‌شود که یکی از دلایل ریزش‌‌‌های اخیر بازار‌ سهام نرخ ارز و افزایش روز‌به‌روز ریسک‌های سیستماتیک در حوزه برنامه جامع اقدام مشترک است.

 به هر حال عقب‌گرد نزدیک به 1000واحدی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در 2 روز ابتدایی معاملات سهام طی هفته جاری نشان از احتیاط سهامداران در جریان خرید و فروش سهم دارد و پیش‌بینی می‌شود تا 12 روز دیگر سایه احتیاط همچنان همراه معامله‌گران تالار شیشه‌یی باشد. بر‌این اساس، به عقیده برخی صاحب‌نظران اقتصادی تا مشخص نشدن موضع امریکا و عدم ارائه برنامه مشخص و شفاف توسط تصمیم‌گیرندگان اقتصادی در راستای حمایت از صنایع همچنین شرکت‌ها در صورت خروج یا ماندگاری ترامپ در برجام، بورس همچنان باید بریزد.

 راهکار مدیریت نوسان ارز

در همین حال و در جهت ساماندهی به وضعیت بازار ارز، قاسم محسنی عضو شورای عالی بورس سه راهکار برای کنترل ریسک‌های سرمایه‌گذاری در این بازار پیشنهاد کرد و گفت: راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارز در سازمان بورس به تصویب رسیده و زیرساخت‌های آن نیز آماده است. به گزارش سنا، قاسمی در توضیح نحوه عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارزی گفت: با راه‌اندازی این صندوق‌ها، دارندگان ارز می‌توانند ارز خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحویل دهند و صندوق‌ها نیز ارزها را در بانک‌ها سپرده کرده یا آنها را به خرید اوراق ارزی که شرکت‌های ایرانی یا دولت منتشر می‌کنند، اختصاص دهند. وی ادامه داد: همچنین صندوق‌ها می‌توانند این ارزها را به خرید ال‌سی‌هایی که بانک‌های ایرانی برای صادرکنندگان کالای خارجی به ایران افتتاح می‌کنند، اختصاص دهند، به این ترتیب که ال‌سی‌های مدت‌دار را تنزیل و خریداری کنند. محسنی در تشریح مزیت‌های صندوق سرمایه‌گذاری ارزی گفت: در صورت افزایش نرخ ارز دارایی‌های این صندوق‌ها متناسب با نرخ ارز رشد می‌کند، ضمن اینکه سرمایه‌گذاران از محل سود صندوق نیز منتفع می‌شوند. به این ترتیب سرمایه‌گذار صندوق ارزی علاوه بر شناسایی سود از محل رشد قیمت ارز به دلیل سرمایه‌گذاری در صندوق هم سود دریافت می‌کند. وی افزود: این در حالی است که اگر ارز خریداری شود، سودی نصیب فرد نمی‌شود و فقط از افزایش قیمت بهره‌مند می‌شود.

محسنی دومین راهکار برای کنترل نوسان‌های نرخ ارز را انتشار اوراق ارزی دانست و گفت: شرکت‌ها یا پروژه‌هایی که درآمد ارزی دارند برای تامین مالی می‌توانند اوراق بهادار ارزی مثل اوراق مشارکت ارزی، اوراق صکوک اجاره ارزی و از این قبیل اوراق را در بستر بازار سرمایه منتشر کنند. این عضو شورای عالی بورس انتشار اوراق مشتقه ارزی را راهکار دیگری برای کنترل نوسان‌های بازار ارز دانست و افزود: انتشار اوراق مشتقه ارزی نیز راهکار دیگری است که آن هم اثر مفیدی برای اقتصاد دارد. وی با اشاره به سه راه مطرح شده مذکور برای کنترل بازار ارز گفت: فعالان اقتصادی از این طریق می‌توانند ریسک نوسان‌های ارز را پوشش دهند و در عین حال یک بخشی از تقاضای بازار نقدی ارز به بازارهای دیگر منتقل خواهد شد. محسنی در پاسخ به این سوال که کدام یک از سه راهکار مطرح شده در مرحله اجرا قرار دارند، گفت: تمام این موارد قابلیت اجرا دارند اما باید با بانک مرکزی هماهنگی شود.