پاسخی سنجیده به درشت‌گویی امریکایی
امریکا حدود دو هفته پیش از برجام خارج شد و اخیرا «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه این کشور 12شرط برای توافق جدید با ایران ارائه کرده است؛ شروطی واهی که از عدم شناخت ایران و تاریخ جهان نزد مقامات دولت تازه کار امریکا نشان دارد.
به گزارش ایرنا، کارشکنی‌های مداوم «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری امریکا سرانجام به خروج این کشور از برجام انجامید. امریکا اما دیگر اعضای توافق هسته‌یی را در کنار خود نیافت و کشورهای اروپایی عضو برجام(انگلیس، فرانسه و آلمان) به همراه روسیه و چین خود را پایبند به برجام اعلام کرده‌اند. گزارش پیش رو نگاهی دارد به مهم‌ترین رخدادهای برجامی در روزهای اخیر. به تازگی وزیر خارجه امریکا طی سخنانی در بنیاد هریتج با بیان اینکه ایران با نیت بد وارد برجام شده بود، برجام را توافقی بد و دارای کاستی‌های زیاد دانست و ادعا کرد که جمهوری اسلامی مبالغ دریافتی حاصل از توافق را در منطقه برای کمک به عناصر و گروه‌های تروریستی هزینه کرده است؛ ادعاهایی که از سوی مقامات کشورمان و همچنین مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بی‌پاسخ نماند.
«فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پاسخ به سخنان پمپئو با انتشار بیانیه‌یی توافق هسته‌یی را دستاوردی عمده برای دیپلماسی بین‌المللی دانست. وی تاکید کرد: «برجام این اطمینان را می‌دهد که قابلیت‌های هسته‌یی ایران تنها برای اهداف صلح‌‌آمیز باقی می‌ماند. » وی همچنین با اشاره به تایید فعالیت‌های هسته‌یی ایران از طریق آژانس اظهار کرد اتحادیه اروپا متعهد به اجرای کامل و موثر برجام بوده و خواهد ماند، مادامی که ایران به تمامی تعهدات هسته‌یی خود پایبند باشد. در ایران نیز وزیر امور خارجه و رییس‌جمهوری به اظهارات ستیزه‌جویانه و غیرمنطقی پمپئو واکنش نشان دادند. «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سخنان وزیر امور خارجه امریکا، پمپئو و دیگر مسوولان دولت کنونی این کشور را زندانی تصورات و توهمات غلط خود دانست و افزود: این افراد زندانی گذشته و از آن بدتر زندانی گروه‌های فشار فاسدی هستند که هر روز کوس رسوایی یکی از آنها بر سر بازار افکار عمومی جهان به صدا درمی‌آید».
«حسن روحانی» رییس‌جمهوری نیز طی سخنرانی با تاکید بر لزوم احترام به استقلال کشورها تلاش امریکا را برای تغییر تصمیم جهان نسبت به برجام آن هم با اعمال فشار اقدامی ناپسند دانست که مورد پذیرش دنیا نخواهد بود. او با بیان اینکه زمان این حرف‌ها گذشته و مردم ایران صدها بار این حرف‌ها را شنیده و بی‌اعتنایی کردند، افزود: دنیا این منطق را نمی‌‌پذیرد پمپئو که تا مدتی پیش در مرکز جاسوسی فعالیت داشته و اینک به عنوان وزیر خارجه امریکا معرفی شده درباره ایران و جهان تصمیم‌گیری کند. خروج امریکا از برجام مقامات اتحادیه اروپا را به تکاپو و ارائه سازوکارهای لازم برای حفظ توافق هسته‌یی واداشته است که سفر «میگل آریاس کانیته» کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا به ایران در این راستا قابل بررسی است. کانتیه در دیداری با «علی‌اکبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی با تاکید بر حمایت همه جانبه سران اتحادیه اروپا از توافق هسته‌یی نسبت به خروج یکجانبه امریکا ابراز تاسف کرد. وی با بیان اینکه تصمیم امریکا تاثیری بر برجام نخواهد داشت، افزود: اتحادیه اروپا تلاش دارد براساس این توافق و در کنار آن بتواند همکاری‌های اقتصادی را با ایران حفظ کند. کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا توافق هسته‌یی را برنامه‌یی دارای منافع اقتصادی دو سویه برای ایران و اروپا دانست و تصریح کرد: کمیسیون انرژی اتحادیه اروپا برای تسهیل دستیابی به این اهداف برنامه‌هایی را پایه‌گذاری کرده است. کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا ضمن اشاره به موضوع تصمیم قطعی اتحادیه اروپا بر حفظ برجام، اجرای توافق هسته‌یی و تداوم همکاری‌های شرکت‌های اروپایی با ایران را اراده و تصمیم سیاسی اتحادیه اروپا دانست. وزیر امور خارجه کشورمان نیز با تاکید بر اینکه با خروج امریکا از برجام انتظارات افکار عمومی از اتحادیه اروپا برای حفظ و حمایت از دستاوردهای برجام بیشتر شده است، اظهار کرد: درحال حاضر تنها حمایت سیاسی اروپا از برجام کافی نیست و ضرورت دارد تا سران این اتحادیه با اقدام‌های عملی و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در ایران حمایت‌های خود را نشان دهند. همچنین وی افزود: تعهد اتحادیه اروپا بر اجرای برجام با اعلام انصراف احتمالی شرکت‌های بزرگ اروپایی از همکاری با ایران همخوانی و تطابق ندارد. به جز چند کشوری که دشمنی دیرینه آنها با ایران آشکار بوده و تاکنون به هر بوته‌یی برای مخالفت با برجام چنگ می‌انداختند دیگر مقامات جهان بر اهمیت تداوم این توافق تاکید دارند. به تازگی «سباستین کورس» صدر اعظم اتریش ضمن اشاره به ادامه همکاری‌ها با ایران برای حفظ برجام، این توافق را برنامه‌یی کارآمد خوانده و تاکید کرده است که زیر سوال بردن برنامه جامع اقدام مشترک شرایط منطقه را اکنون به اندازه کافی متزلزل است، ناپایدار خواهد کرد. «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان طی سخنانی در حاشیه اجلاس «گروه 20»(جی20) در آرژانتین توافق هسته‌یی را تاثیرگذار در حفظ امنیت اروپا دانست و اعلام کرد که آلمان برای حفظ برجام با متحدان خود مشارکت خواهد کرد. علاوه بر این مقام آلمانی «رومن نادال» سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز با اعلام اینکه کشورش به تعهدات برجامی خود عمل خواهد کرد بر لزوم ادامه همکاری شرکت‌های فرانسوی با ایران تاکید کرد. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه وجود توافق هسته‌یی را امری ضروری برای حفظ امنیت و ثبات منطقه دانست و افزود: فرانسه در نظر دارد تا تضمین‌هایی درباره عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌یی دریافت کند. از طرفی در روزهای گذشته «سباستیان هایلمن» مدیر مرکز تحقیقات چین در برلین نیز از همکاری کشور متبوع خود و اتحادیه اروپا برای محدود کردن نقش دلار در مناسبات تجاری برای حفظ برجام سخن گفت. وی با اشاره به این نکته که در صورت عدم رعایت قوانین بین‌المللی توسط امریکا، آلمان و اتحادیه اروپا راه‌های دیگری برای همکاری بیشتر با چین خواهد یافت، موضوع برجام و سازمان‌های جهانی را مقوله‌یی مهم در گفت‌وگوهای مرکل با چین دانست. او تصریح کرد: آلمان و چین به عنوان مهم‌ترین کشورهای صادرکننده جهان هیچ علاقه‌یی ندارند که ترامپ هر از گاهی قوانین و مقررات بین‌المللی را فلج کند.
