روز موعود «کیم» و «ترامپ»
گروه جهان
دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا گفت نشست تاریخی او با کیم جونگاون رهبر کرهشمالی میتواند «خیلی خوب» پیش برود. مقامات دو کشور هم برای کاهش اختلافنظرهای احتمالی و پایان دادن به بنبست هستهیی در شبه جزیره کره دیدار کردهاند. ترامپ در حالی برای نشست تاریخی امروز با کیم جونگاون رهبر کرهشمالی آماده میشود که با انتقادهای شدید رهبران جهانی و حتی چهرههای شاخص امریکایی مواجه است. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان یکشنبه در برنامهیی تلویزیونی از رفتار ترامپ در نشست گروه هفت بهشدت انتقاد کرده و توییتهای رییسجمهوری امریکا را «مأیوسکننده» خوانده است. برنی سندرز سناتور دموکرات امریکایی هم روابط ترامپ با رهبران جهان را زیر سوال برده و گفته عجیب است که رییسجمهوری امریکا در روابط با متحدان کشور با دشواریهایی مواجه است، اما در ارتباط با رهبران مستبد مشکلی ندارد.
بیاعتمادی جهانی و خوشبینی ترامپ
ترامپ پس از پایان نشست کشورهای صنعتی گروه هفت با ارسال یک توییت، امضای خود را از زیر بیانیه پایانی این اجلاس پس گرفت. رییسجمهوری امریکا صبح شنبه حدود پنج ساعت پیش از پایان نشست مشترک سران هفت کشور صنعتی جهان، کانادا را ترک کرده بود و یکی از علتهای این اقدام هم برنامه دیدار او با رهبر کرهشمالی در سنگاپور بود. اگرچه این دیدار تاریخی بهطور گسترده مورد استقبال قرار گرفته، اما رفتارهای بیمهابای ترامپ، اظهاراتش در نشست گروه هفت و اقداماتی نظیر خروج یکجانبه او از توافق هستهیی با ایران (برجام) اعتبار نشست امروز را زیر سوال برده است. سوزان دیمگیو تحلیلگر اندیشکده امریکایی «نیو امریکا» به پولیتیکو گفت: «در مذاکرات غیررسمی که با مقامهای کرهشمالی داشتم، آنها همواره به مساله برجام اشاره میکردند.»
اما ترامپ شامگاه دوشنبه درباره دیدار تاریخی خود با کیم ابراز خوشبینی کرد و در توییتی نوشت: «بودن در سنگاپور فوقالعاده است. هیجان در هوا موج میزند.» مقامات سنگاپور تدابیر شدید امنیتی را برای این دیدار برقرار کردهاند. گفته شده بیش از ۲۳هزار مامور برای تامین امنیت این نشست به خدمت گرفته شدهاند. نخستوزیر سنگاپور گفته برگزاری این نشست حدود ۱۵ میلیون دلار هزینه داشته که حدود نیمی از آن صرف تامین تدابیر امنیتی شده است.
موضوع اصلی مذاکرات کیم و ترامپ «خلع سلاح هستهیی و چگونگی رسیدن به «ساز و کار دایمی و پایدار برای تضمین صلح در شبهجزیره کره» است. برخی تحلیلگران سیاسی به این موضوع با دیده تردید مینگرند و بر این باورند که رهبر کرهشمالی حاضر به دست کشیدن از تاسیسات هستهیی نخواهد بود. یورگن هارت کارشناس مسائل سیاسی خارجی حزب دموکرات مسیحی (حزب مرکل) به یکی از روزنامههای چاپ آلمان گفته باتوجه به تجربه قبلی تردید دارد دیکتاتور کرهشمالی خواستههای غرب را در رابطه با برنامههای هستهیی بهعنوان شرطی برای عادیسازی روابط بپذیرد. ریچارد آرمیتاژ معاون وزیر امور خارجه امریکا در دوره اول ریاستجمهوری جورج دابلیو. بوش هم گفته انتظار ندارد در زمینه خلع سلاح اتمی کرهشمالی پیشرفت زیادی در جریان مذاکرات رهبران دو کشور حاصل شود.
گفته شده کیم از ترامپ دعوت کرده برای دور دوم مذاکرات در ماه جولای سال جاری میلادی به پیونگیانگ سفر کند. به گفته مقامات آگاه، این پیشنهاد از طریق دعوتنامهیی مطرح شده که در اول ماه ژوئن توسط کیم یونگچول معاون ارشد رهبر کرهشمالی به رییسجمهوری امریکا داده شده است.
دیدارهای مقدماتی
طبق بیانیه وزیر امور خارجه امریکا، مقامات ارشد این کشور و کرهشمالی در آستانه دیدار کیم و ترامپ مذاکرات سازندهیی در سنگاپور برگزار کردند. به گزارش اسپوتنیک، مایک پمپئو در توییتر خود عکسی از دیدار سونگ کیم سفیر امریکا در فیلیپین با چویی سون هوی مقام ارشد وزارت امور خارجه کرهشمالی و سایر نمایندگان دو کشور منتشر کرد و نوشت: «امروز سونگ کیم و نماینده کرهشمالی نشست مفصل و قابلتوجهی داشتند.» کاخ سفید نیز این دیدار را که برای کاهش اختلافنظرها صورت گرفته، تایید کرد.
رییسجمهوری امریکا که شامگاه یکشنبه وارد سنگاپور شد، دیروز با نخستوزیر این کشور دیدار داشت. دیلیمیل در این باره نوشت، ترامپ دوشنبه را در کاخ ریاستجمهوری سنگاپور سپری و پس از حضور در چند مراسم، یک ناهار کاری نیز با لی هسینلونگ نخستوزیر سنگاپور صرف کرده است. پیش از ترامپ رهبر کرهشمالی با نخستوزیر سنگاپور دیدار کرده بود. در جریان این دیدار دوطرف به بررسی روابط کرهشمالی و سنگاپور و همچنین تحولات در منطقه پرداختند. نخستوزیر سنگاپور هم از اقدامات و تصمیم رهبر کرهشمالی و رییسجمهوری امریکا برای نشستن بر سر میز مذاکره قدردانی و درباره موفقیتآمیز بودن نشست ابراز امیدواری کرد.
به گزارش سیانان، دیدار امروز به شکل «یک به یک» و تنها با حضور مترجم برگزار میشود و هیچ مقام دیگری از امریکا، کرهشمالی یا سنگاپور در این نشست حضور نخواهد داشت. طبق اطلاعات منتشر شده از سوی مقامات ارشد امریکا، ترامپ و کیم ابتدا در برابر دوربین رسانهها با یکدیگر دست میدهند و سپس پشت درهای بسته به مذاکره میپردازند. هیچ یک از اعضای هیات امریکایی و کرهشمالی از جمله مشاوران امنیتی ترامپ که در سفر به سنگاپور همراه او هستند و حتی پمپئو در این دیدار حضور نخواهند داشت.
الگوی چینی کرهشمالی
ترامپ وعده داده، کرهشمالی در صورت کنار گذاشتن سلاحهای هستهیی و در مواجهه با سرمایهگذاریهایی که پس از آن از سوی امریکا صورت میگیرد، «بسیار ثروتمند» خواهد شد؛ اما به گزارش رویترز، کارشناسان اقتصادی و کارشناسان امور کرهشمالی بر این باورند که الگوی اقتصادی قابل اجرا در کرهشمالی سرمایهگذاری به سبک امریکایی نیست، بلکه بازار تحت کنترل دولت در چین است که نخستینبار از سوی دنگ شیا اوپینگ رهبر چین در سال ۱۹۷۸ به اجرا درآمده است. در زمان رهبری او، چین در حال خروج از حکومت ۲۷ ساله مائو زدونگ و ممنوعیت سرمایهداری و تجارتهای خصوصی بود. دنگ اصلاحاتی را به اجرا درآورد که زیربنای معجزه اقتصادی چین در ۴۰ سال گذشته شدند؛ این تغییرات گسترده به رشد بالای اقتصادی انجامیدند.
حتی در آستانه نشست کیم با ترامپ هم با وجود تصورات عمومی درباره اینکه کرهشمالی به امریکا نزدیک میشود، پیونگیانگ مرتبا به پکن مراجعه کرده است. کیم از ماه مارس تاکنون دو مرتبه با شی جینپینگ رییسجمهوری چین دیدار داشت. هیاتی از مقامات عالیرتبه کرهشمالی در سفری 11 روزه به چین از مراکز صنعتی این کشور دیدار کردند. سفر این هیات به چین چند هفته پس از آن صورت گرفت که کیم برای پایان دادن به آزمایشهای هستهیی و موشکی ابراز آمادگی کرد و تلاشها در جهت «ساختار اقتصادی سوسیالیستی» را وعده داد. رسانههای چین اظهارات کیم را «گشایش و اصلاحات» خواندند که بهطور خلاصه به سیاستهای دنگ اطلاق میشود.
جئون کیونگمن کارشناس اقتصادی در موسسه یکپارچگی جامعه کره گفت: «کیم با ترامپ گفتوگو میکند چون نیاز دارد که امریکا از تحریمها عقبنشینی کند. اما پس از آن همه سرتیترها درباره کیم و شی خواهد بود.» چین همین حالا هم مهمترین متحد کرهشمالی و بزرگترین شریک تجاری این کشور است و شاهرگ حیات اقتصادی پیونگیانگ محسوب میشود.