احتمال گردش به چپ مکزیک
گروه جهان|
سیاست خارجی مکزیک در دو دهه گذشته بهطور فزاینده باز و حامی تعامل با منطقه و جهان بوده است. اما اگر آندرس مانوئل لوپز اوبرادور در انتخابات ریاستجمهوری این کشور پیروز شود آنگاه سیاست خارجی مکزیک گردش شدیدی به چپ خواهد داشت و انتظار میرود این تغییر بیش از همه در روابط با امریکا حس شود. لوپز اوبرادور نامزد ائتلاف سیاسی گروههای چپگرای مکزیک از جمله حزب جنبش بازسازی ملی، حزب کارگر و حزب رویارویی اجتماعی است و با توجه به نظرسنجیهای پیش از انتخابات میتوان گفت بخت خوبی برای پیروزی دارد. لوپز اوبرادور که برای سومین مرتبه نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری را تجربه میکند به اتخاذ مواضعی در مخالفت با نظرات نخبگان مکزیکی مشهور و به عنوان یک چهره پوپولیست مطرح است. برخی ناظران بر این عقیدهاند که او در صورت پیروزی در انتخابات تصمیمهای خطرناکی اتخاذ خواهد کرد که به نفع کشور نخواهد بود؛ گزینه محتمل او برای ریاست وزارت خارجه نیز نگرانیها در این زمینه را تشدید میکند. انتظار میرود در صورت پیروزی لوپز اوبرادور تنشهای بین مکزیک و ایالات متحده تشدید شود. مکزیک در مواردی همچون مهار بحران مهاجرت، تامین هزینه دیوار مرزی و پیمان تجاری نفتا درگیر مناقشات جدی با امریکاست.
ریکاردو آنایا که در نظرسنجیها در جایگاه دوم محبوبیت قرار دارد، رهبر ائتلاف مرکزی «برای پیشروی مکزیک» است که احزاب انقلاب دموکراتیک، جنبش شهروندان و حزب ملی اقدام را شامل میشود. این نامزد ۴۰ساله سابقه نمایندگی و ریاست مجلس نمایندگان مکزیک را در کارنامه سیاسی خود دارد. خوزه آنتونیو مید نامزد ائتلاف راستمیانه مکزیک، رهبری احزاب سبز مکزیک، اتحاد جدید و حزب انقلاب ساختاری را بر عهده دارد، اما به دلیل دارا بودن مناصب مختلف در دولت فعلی و نیز متهم شدن به فساد مالی در نظرسنجیها محبوبیت خود را از دست داده است.
دایناسور روابط خارجه
نشریه فارنپالسی در گزارشی در این باره نوشته، لوپز اوبرادور به احتمال زیاد هکتور واسکنسلوس 73 ساله، دیپلمات پیشین و کهنهکار روابط بینالمللی را به عنوان وزیر خارجه دولت خود انتخاب میکند. او که فرزند خوزه واسکنسلوس نویسنده مشهور و اسپرانزا کروز دانشآموخته علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد است، نوازنده پیانو است و سه کتاب درباره موسیقی کلاسیک نوشته و معاون مدیر مسوول صندوق ملی فرهنگ و هنر مکزیک نیز بوده است. او همچنین ارتباطی مستقیم با پیشینه انقلابی مکزیک دارد؛ پدرش که متولد 1882 بوده در انقلاب سالهای 1910 تا 1920 مکزیک در زمره فعالان بوده و بعدتر به عنوان وزیر آموزش خدمت کرده است، اما این چهره سرشناس فرهنگی در مکزیک با سیاست هم بیگانه نیست. او که مدارک عالی خود را در رشتههای علوم سیاسی و روابط بینالملل از دانشگاههای کمبریج و آکسفورد دریافت کرده، به عنوان نخستین فعالیت خود در دولت مکزیک ریاست کنسولگری در بوستون را بر عهده گرفت و بعدها به عنوان سفیر مکزیک در دانمارک، نروژ و ایسلند خدمت کرد. پس از انتخابات سال 2006 وقتی لوپز اوبرادور از پذیرش نتیجه انتخابات امتناع کرده و خود را رهبر «حقیقی» مکزیک میخواند، واسکنسلوس وزیر خارجه دولت در سایه بود. او همچنین در کمیته اندیشمندان حزب جنبش بازسازی ملی لوپز فعالیت کرده است.
برخی دیدگاههای واسکنسلوس چپگرا به دهه 1930 و زمانی برمیگردد که گنارو استرادا وزیر خارجه وقت تصمیم گرفت «خودداری از مداخله» تعریفکننده سیاست خارجی کشور باشد. از نظر او هر آنچه در داخل مرزهای کشوری دیگر رخ میداد، به خود آنها مربوط بود. واسکنسلوس نیز اوایل سال جاری میلادی گفت مکزیک در دوران ریاستجمهوری لوپز ابرادور درباره سیاستهای داخلی کوبا و ونزوئلا مداخله نخواهد کرد. اوبرادور ماه گذشته گفت اگر او در راس قدرت بود، بیانیه اخیر گروه لیما در محکوم کردن دیکتاتوری ونزوئلا را امضا نمیکرد.
این چرخش به گذشته انتقاد شدید مدافعان حقوق بشر را برانگیخت. خوزه میگوئل ویوانکو از دیدبان حقوق بشر گفت، موضعگیریهای لوپز اوبرادور و واسکنسلوس میتواند به نادیده گرفتن تعهدات مکزیک در زمینه محافظت از حقوق بشر در جهان و از بین رفتن اعتبار مکزیک در جامعه بینالمللی منجر شود. با این حال واسکنسلوس تاکید کرده که مکزیک تحت رهبری لوپز اوبرادور بیشک بر محافظت از حقوق بشر تمرکز خواهد داشت؛ او در اظهارنظری درباره کوبا به شدت تلاش کرد دو موضعگیری گاها ضد و نقیض را همزمان بیاورد: «ما نمیخواهیم در شرایطی خاص در یک جای دنیا مداخله کنیم، با این حال از ارزشهای جهانی حقوق بشر حمایت خواهیم کرد. »
درباره دیگر مسائل همچون روابط با امریکا و همکاری امنیتی دوجانبه، دیدگاههای واسکنسلوس به دوران ماقبل تاریخ باز میگردد. او در مصاحبهیی در ماه مارس با اشاره به «سرنوشت جغرافیایی» موقعیت مکزیک گفت: «امریکا در هر زمینهیی که بتوان متصور شد، همه چیز تمام بوده و خواهد بود و مهمترین کشور است. با این حال مکزیک برای ارتباط با دیگر کشورها از جمله چین، اتحادیه اروپا، هند، آفریقایجنوبی و دیگران در امریکایلاتین تلاش خواهد کرد. »
واسکنسلوس در زمینه مبارزه با مواد مخدر معتقد است که مکزیک به مناظرات گسترده برای تعیین استراتژی بهتر نیاز دارد. او گفته: «مکزیک باید درباره احتمال قانونی کردن مصرف برخی مواد مخدر بهشیوهیی منطقی بازنگری کند تا بتواند این فضای شبیه به جنگ داخلی در برخی مناطق را از بین ببرد.» اظهارنظرهای واسکنسلوس و لوپز اوبرادور در این زمینه به مثابه بخشودگی رهبران کارتلهای مواد مخدر بوده و زنگ خطر را در گوش سیاستگذاران امریکایی به صدا درآورده است. این اظهارات به این معنا هستند که مکزیک در دولت پوپولیستی لوپز اوبرادور تمایل چندانی به مشارکت در جنگ امریکا علیه مواد مخدر نخواهد داشت.
لوئیس ویدگارای کازو وزیر امور خارجه کنونی مکزیک بهطور متداول با جرد کوشنر داماد و مشاور ارشد دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا در ارتباط است و هر دو در جهت حفظ روابط دو کشور تلاش میکنند. اگر لوپز اوبرادور در انتخابات پیروز شود، شاید هوشمندانهترین رویکرد برای واسکنسلوس برقراری ارتباط با کوشنر باشد؛ بهطور خلاصه میتوان گفت یکی از مهمترین روابط دوجانبه در دنیا به این رابطه بستگی خواهد داشت.