پیروزی نخستوزیر در جدال قدرت
گروه جهان| طلا تسلیمی|
به نظر میرسد، ترزا می نخستوزیر بریتانیا موفق شده بر چالش پیش آمده در زمینه رهبری حزب محافظهکار فائق آید، چرا که محافظهکاران مخالف اتحادیه اروپا در حزب از تلاشها برای کنار گذاشتن او از مقامش دست کشیدند. کنارهگیری وزرای برگزیت و خارجه بریتانیا از سمتشان در اعتراض به برنامه نخستوزیر درباره خروج از اتحادیه اروپا و روابط تجاری آتی با این بلوک، دولت ترزا می را بهشدت متزلزل کرد. اما به نظر میرسد این اتفاق که وخیمترین چالش پیش روی دفتر نخستوزیری پس از شکست حزب محافظهکار در انتخابات زودهنگام پارلمانی بوده، به قدرتمندتر شدن کابینه منجر شده است.
به گزارش فایننشالتایمز، نخستوزیر در واکنش به انتقادهای شدید همحزبیهایش از برنامه او برای خروج از اتحادیه اروپا به همکارانش گفته که یا از او حمایت میکنند یا با روی کارآمدن دولت جناح چپی حزب کارگر به رهبری جرمی کوربین مواجه میشوند. قانونگذارانی که در این جلسه حضور داشتند، گفتهاند که احساس غالب بر اعضای حزب در زمان ترک جلسه، حمایت از نخستوزیر بود.
جیکوب ریزماگ رییس گروه تحقیقات اروپایی مشکوک به اروپا گفته پیشبینی نمیکند که قانونگذاران قصد رای عدم اعتماد به نخستوزیر را داشته باشند. یکی از دیگر قانونگذاران مخالف اروپا هم گفته: «هیچ گزینه جایگزینی (نامزدی برای رهبری حزب) وجود ندارد. » به گفته یک محافظهکار دیگر احتمال بروز چالش رهبری وجود ندارد. مایکل هاوارد رهبر پیشین حزب محافظهکار نیز به قانونگذاران درباره رای عدم اعتماد به نخستوزیر هشدار داده است: «فکر میکنم به شدت احمقانه و نادرست بود که کسی بخواهد درخواست برگزاری جلسه رای اعتماد به نخستوزیر برگزار کند. فکر میکنم از اینکه شاهد نمایان شدن احساس خوب بودم، خرسندم. »
پس از بحران پیش آمده در دولت در پی کنارهگیری دیویس و جانسون از وزارتهای برگزیت و خارجه، ترزا می با اعضای حزب محافظهکار دیدار و همکارانش را به حمایت از خود ترغیب کرد و هشدار داد اگر چنین حمایتی نباشد، حزب چپ کارگر به رهبری کوربین روی کار خواهد آمد. اگرچه طبق قوانین حزب محافظهکار، امضای 48 قانونگذار برای برگزاری جلسه رای اعتماد به نخستوزیر کافی است، اما برای برکناری او به 159 رای نیاز است. یکی از متحدان ترزا می گفت: «نخستوزیر ممکن است، مجبور شود انتخابات رهبری حزب برگزار کند تحت این عنوان که از من دفاع یا برکنارم کنید. در چنین رایگیری او با فاصله خیلی زیاد از هر رقیبی پیروز خواهد شد. »
ویلیام هیگ وزیر خارجه پیشین سهشنبه به قانونگذاران مخالف اروپا هشدار داده اگر در اعتراض به ترزا می دنبالهرو افرادی «احساسی» همچون دیویس و جانسون عمل کنند، برگزیت را با خطر خروج از مسیر مواجه میکند. هیگ در دیلیتلگراف نوشته: «احساسی بودن در این زمینه خیلی هم خوب است، اما هیچ سودی برای کشور نخواهد داشت. این زیادهروی است، نه سیاست. » جانسون و دیویس هر دو ابراز نگرانی کردند که برنامه ترزا می پس از برگزیت به همانگسازی قوانین بریتانیا با بروکسل بینجامد و جانسون هشدار داد که در نتیجه این برنامه بریتانیا وضعیت مستعمره اتحادیه اروپا را خواهد داشت. اما دیوید گوک وزیر دادگستری بامداد سهشنبه گفت: «این یک مذاکره است و اگر بنا باشد به توافقی دست یابیم که منافع بریتانیا و اتحادیه اروپا در آن تامین شود، هر دو طرف باید امتیازهایی بدهند. » او همچنین درباره برگزیت بدون توافق هشدار داد: «به همکارانم میگویم که اگر کسی در میان شماست که فکر میکند، چنین اتفاقی عاری از رنج و ناراحتی خواهد بود و ما خیلی ساده میتوانیم آن را پیش ببریم، بداند که چنین برداشتی اشتباه است و عدم دستیابی به توافق عواقب بدی برای مردم بریتانیا خواهد داشت. »
دیویس یکشنبه از ریاست وزارت برگزیت و جانسون دوشنبه از ریاست وزارت خارجه استعفا و ترزا می را به بازنگری در کابینه وادار کردند. در کابینه جدید دولت ترزا می، جرمی هانت وزیر بهداشت در سمت وزیر خارجه و دومینیک راب در سمت وزیر برگزیت ایفای نقش میکنند. کابینه جدید ترزا می دیروز سهشنبه نخستین جلسه خود را برگزار کرد. دومینیک راب پس از انتخابات سراسری سال 2017 به عنوان وزیر دادگستری انتخاب شد و در روند تغییر کابینه در سال 2018، ریاست وزارت مسکن، جوامع و دولتهای محلی را بر عهده گرفت. مالکوم ریفکایند سیاستمدار بریتانیایی در گاردین نوشت، کابینه دولت بریتانیا با رفتن دیویس و جانسون قدرتمندتر شده است، چرا که دومینیک راب وزیر کنونی برگزیت یک حامی احساساتی و باهوش خروج از اتحادیه اروپاست و حتی احتمال انتخاب او به عنوان نخستوزیر بعدی بریتانیا وجود دارد. ترزا می و کابینه او به خوبی میدانند که اگر بریتانیا در پایان ماه مارس آتی بدون توافق و بدون دوره انتقالی از اتحادیه اروپا خارج شود، دهها هزار فرصت شغلی و آینده صنایع بریتانیایی به خطر میافتد. استعفای وزرای خارجه و برگزیت ممکن است در کوتاهمدت به بحران انجامیده باشد، اما طیف وسیعی از محافظهکاران حامی آنها نیستند و نبود آنها در کابینه موجب قدرت گرفتن دولت میشود. در این میان استعفای دیویس منطقیتر به نظر میرسید، چرا که باید درباره شرایطی که موافق آن نبود مذاکره میکرد. اما رفتار جانسون رفتاری غیرمحترمانه و دنبالهروی بیمورد از دیویس بود. اما مساله مهمتر در بلندمدت انتخاب راب به عنوان وزیر برگزیت است. او در مناظرات در آستانه همهپرسی برگزیت، مدافع قدرتمند خروج بود؛ اما آنچه مزیت او در مذاکرات محسوب میشود تخصص و تمایلش به همکاری نزدیک با ترزا می و مشاور ارشد او اولی رابینز است که به معنای تیم متحد بریتانیایی در مقابل بروکسل خواهد بود.