نباید توقع کاهش نرخ ارز را داشت
کمیسیونهای «صنایع»، «بازار پول و سرمایه»، «سرمایهگذاری»، «احداث و خدمات فنیو-مهندسی» و «معادن و صنایع معدنی» اتاق بازرگانی ایران در نشستی مشترک «راههای برونرفت از شرایط فعلی و کاهش اثر تحریم» را مورد بحث و بررسی قرار دادند. به گزارش پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران، در این نشست علاوه بر حضور روسا و اعضای کمیسیونهای مذکور، احمد عزیزی مشاورعالی بانک مرکزی به ایراد سخنرانی پرداخت. به اعتقاد احمد عزیزی مشاورعالی بانک مرکزی که در نشست مشترک 5کمیسیون تخصصی اتاق بازرگانی ایران حاضر شده بود، مدیریت بازار ارز در گروی انجام دو اقدام مهم است؛ اول: بخشبندی بازار و دوم: کسب سود از طریق اختلاف قیمت در دو بازار یا به اصطلاح «آربیتراژ».
عزیزی در مقایسهیی تطبیقی میان ایران و دیگر کشورهای دنیا، مهمترین راهکارهای اثربخش برای برونرفت از شرایط فعلی را تشریح کرد. به اعتقاد او، یکی از مهمترین ایراداتی که به سیستم بانکداری کشور وارد است، نبود الگوی بانکی متنوع برای رفع نیازهای بازار و در عوض تبعیت از یک الگوی بانکی است. مشاورعالی بانک مرکزی در این نشست با تاکید بر این موضوع که متاسفانه سیستم اقتصادی کشور قاعدهمند کار نمیکند و این سیستم درگیر تناقض است، گفت: ایران نظام ارزی ندارد و به عبارتی تفکری پشت این نظام ارزی وجود ندارد. همین موضوع است که باعث شده تصمیماتی گرفته شود که با واقعیت منطبق نیست. عزیزی در ادامه تصریح کرد: در شرایط فعلی مساله، نرخ ارز نیست، بلکه مسیری است که این نرخ طی میکند. در همین شرایط انتظار میرود تا ثبات معقولی حاکم باشد. به نظر میرسد تا زمانیکه دولت نپذیرد نرخ ارز توسط صادرکنندگان آزاد شود، نباید توقع کاهش نرخ ارز را داشت.
بهگفته احمد عزیزی مشاور عالی بانک مرکزی، از سال 60 تا سال 96، نقدینگی 3 هزار برابر و دلار 400 برابر شده است. دلیل اصلی این موضوع هم به عدم تعادلی برمیگردد که در بازارهای مختلف وجود دارد و فشار آن به یکباره در بازار ارز تخلیه میشود. او تاکید کرد: متاسفانه در طول سالهای گذشته، بنابر اشتباهی که وجود داشت از یکطرف از ارز به عنوان لنگر اسمی برای ثبات استفاده کردیم و از طرف دیگر تقویت پول ملی را به جای بهرهوری اقتصاد هدف قرار دادیم. عزیزی معتقد است بررسی بازار ارز حاکی از تکرار الگوهایی است که در سالهای قبل هم اتفاق افتاده است و متاسفانه طی 5 سال گذشته با یکسری ناسازگاریهای سیاستی مواجه هستیم.
مشاورعالی بانک مرکزی با اشاره به مهمترین چالشهایی که اقتصاد امروز ایران با آنها مواجه است، ادامه داد: «تکنرخی کردن نرخ ارز و حذف صرافیها»، الزام صادرکنندگان به نرخ دستوری، خودتحریمیها، وابستگی به ارزهای واسط مانند دلار و یورو، وابستگی به پیامرسان متمرکز سوییفت و اغراق در نقش سوییفت، واردات مدیریت نشده، محدودیتهای بانکهای ایرانی در ارتباط با بانکهای بینالمللی، نقل و انتقال وجوه، جایگزین شدن صرافیها و وابستگی مسیرهای انتقال وجوه ارزی کشور به برخی نقاط خاص مانند دوبی و... » از مهمترین چالشهای اقتصاد ایران هستند. او در ادامه سخنان خود گفت: در این میان «نااطمینانی و خروج سرمایه از کشور، افزایش انواع ریسکها، محدودیتهای جدید در مسیرهای نقل و انتقال ارزی کشور در دوبی، ترکیه و چین» منجر به تشدید افزایش نرخ ارز شدهاند.
احمد عزیزی مشاور عالی بانک مرکزی با تاکید بر ضرورت اصلاح نظام سیاستگذاری با هدف کاهش اثر تحریمها به ارائه راهکارهای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت برای تحقق این هدف پرداخت. بر همین اساس، «اصلاح نظام اقتصادی»، «ساماندهی و استقلال بانک مرکزی»، « اجرای نظام ارزی مناسب» از جمله راهکارهای کوتاهمدتی بود که احمد عزیزی برای عبور از تحریمها پیشنهاد کرد. همچنین «آزادسازی بازار ارز و طراحی مدل مدیریت بازار ارز، تغییر ارز بر مبنای برابری پول ملی، تهیه الگوی مناسب تامین مالی، خطوط اعتباری، مدیریت بدهیهای ارزی، مدیریت ذخایر و مدیریت ریسک دولتها و بنگاهها» نیز از موارد دیگری بود که به عنوان راهکارهای میانمدت و بلندمدتی از سوی مشاور عالی بانک مرکزی به آنها اشاره شد.