منتظر دیدار روحانی و ترامپ در نیویورک نباشیم
«مسیرمان نسبتا هموار است؛ در عین حال هنوز با قطعیت نمیتوانیم بگوییم تا آبان ماه در مذاکره با اروپاییها به نتیجه میرسیم» این جمله شاید کلیدیترین گفته مجید تخت روانچی، معاون سیاسی دفتر رییسجمهور در گفتوگو با ایسنا باشد. دیپلماتی کهنه کار که از جمله، تجربه حضور در مذاکرات ایران با کشورهای 1 + 5 را در کارنامه خود دارد و با ادبیات، خواستهها و واکنشهای اروپاییها بیگانه نیست.
شاید همین تجربه و سابقه فعالیت دیپلماتیک سبب شده که تخت روانچی در این گفتوگو همواره جانب احتیاط را نگه دارد و از قطعیت بخشیدن به کلامش خودداری ورزد، به ویژه زمانی که پرسشها به سمت و سوی آینده کشور در شرایط بازگشت تحریمها و احتمال باز شدن مجدد باب مذاکره در آن زمان معطوف میشود و او در پاسخ به احتمال دیدار روحانی و ترامپ با صراحت اظهار میکند: «نباید بیهوده انتظار مردم بالا برود و بعد اتفاقی هم رخ ندهد، اگر چنین شود مردم ناراحت خواهند شد. من شخصا زمینهای برای مذاکره نمیبینم. اجرایی شدن هرچیز نیازمند زمینهای است و الان زمینه این موضوع فراهم نیست.»
تخت روانچی در این گفتوگو از رسیدن محورهای مذاکرات ایران با کشورهای اروپایی به مسائل بانکی خبر داد و البته تاکید کرد «جزئیاتی که طبق آن ما با اروپاییها وارد مذاکره شده ایم را تاکنون خبری نکرده ایم و حتی از برخی هیأتهایی که برای مذاکره میفرستیم نیز هیچ خبری اعلام نمیکنیم. ما تیمهایی از بانک مرکزی، ستاد برجام در وزارت خارجه و وزارت نفت را هم برای مذاکرات فرستاده ایم، اما لزومی ندارد که در این حد و تا وقتی به نتیجهای نرسیده ایم، اقدامات آنان را اطلاعرسانی کنیم.» معاون سیاسی دفتر رییسجمهوری هرچند معتقد است که سر ترامپ در ماجرای بازگرداندن تحریمها به سنگ میخورد، اما در عین حال تاکید میکند که «ترامپ در مذاکرهاش با ایران جدی نیست وگرنه سه ماه پیش زیر توافقی که دولت کشور خودش آن را امضا کرده بود، نمیزد.»
مقابله با تحریم ها
تخت روانچی در خصوص فرآیند بازگشت تحریمها گفت: دو سری از تحریمها علیه ایران با اقدامات ترامپ قرار بود که دوباره باز گردد؛ بخش نخست آن ۱۶ مرداد اجرا شد و بخش دوم آن در آبان ماه اجرایی خواهد شد. من نه به عنوان شعار، بلکه برای ثبت یک موضع میگویم که از لحاظ حقوق بینالملل این اقدامات امریکا کاملا غیرقانونی است، تعهداتی ضد تعهدات خودش است و بر اساس حقوق بینالملل عهدشکنی و بی سابقه است.او در ادامه تاکید کرد: « اینکه تعهدات امریکا چه اثراتی دارد نیازمند پاسخ است. سری اول تحریمها در ارتباط با خودرو و طلا و امثال آن بود که نه بیاثر است و نه اثرش خیلی شدید و سخت خواهد بود و به عنوان کاری که نباید اتفاق میافتاد کاری مردود محسوب میشود، ولی طبیعتا ما چون از خیلی وقت قبل پیشبینی میکردیم که چنین اتفاقاتی قرار است بیفتد، آمادهسازیهایی در این زمینه داشتیم. وقتی با آمادهسازی با یک موضوع روبهرو میشویم راحتتر با آن برخورد میکنیم. همین که دیروز، در روزی که تحریمها بازگشت، در بازار ارز و سکه گشایش پیدا میشود خودش بسیار گویا است. بحث ارز و سکه خیلی کار دارد تا به جایی که باید باشد، برسد. من میخواهم بگویم اگر ما خیلی از اقدامات را انجام نمیدادیم و مشقمان را از قبل نمینوشتیم ممکن بود وقتی تحریمهای جدید اعمال شد با مشکلات جدیتری روبهرو شویم. آمادگی ما از قبل باعث میشود که راحتتر با این موضوع برخورد کنیم.»
عملکرد اروپایی ها
معاون سیاسی دفتر رییسجمهوری در پاسخ به این پرسش که نظرتان درباره عملکرد اروپاییها در زمینه برجام چیست؟ آنان تا امروز که بیشتر صحبت کردهاند تا اینکه اقدامی عملی انجام دهند گفت: «این حرف هم درست است و هم شاید کامل درست نیست. چرا میگویم درست است؛ زیرا چیزی که در عموم آمده و در افکار عمومی وجود دارد این است که بیانیههایی که صادر میشود را میبینیم. بیانیه خانم موگرینی و وزرای خارجه و صحبتهای ایشان را طی چند روز گذشته دیدهایم. طی چند ماه گذشته هم در سطح ۱+۴ بیانیه داشتیم، خانم اشمیت هم بیانیهای داشتند. همه اینها مواضع سیاسیای بود که در حمایت از برجام و در مخالفت با کاری که امریکاییها کردند، انجام شد. این بیانیهها بیانیههای سیاسی قدرتمندی بودند. در عالم سیاست به ویژه سیاست خارجی کلمات است که معنا و وزن خودش را دارد. کسی میتواند موضوعی را به نحوی مطرح کند که نظرش را گفته باشد اما آنقدر وزن نداشته باشد. اینکه خانم موگرینی دیروز در نیوزیلند مصاحبه میکنند و میگویند با اعمال تحریمهای جدید شرکتهایمان را برای کار کردن با ایران بیشتر تشویق میکنیم یک نوع حمایت است بنابراین از بعد حمایتهای سیاسی خوب جلو آمدند.»
مذاکره با اروپا و منافع ملی
او در ادامه تاکید میکند: «اما از نوع حمایتهای عملی هم باید موضوع را بررسی کرد. شما کلیات را فقط در بیانیهها میبینید اما ما چندین ماه است که مذاکره میکنیم و به بحثهای ریزتری رسیدهایم. شما پشت بحثها را نمیبینید که مثلا در مورد موضوعات بانکی در مورد چه مسائلی پیش رفتهایم. الان هم نمیشود این موضوعات را مطرح کرد. جزئیاتی که ما با آنان در سطوح مختلف وارد کار شدهایم را خبری نمیکنیم و حتی بعضی از هیأتهایی که برای مذاکره میفرستیم را هم از آن خبری منتشر نمیکنیم. در حوزه کارشناسی تیمهایی برای مذاکره میفرستیم که از بانک مرکزی، ستاد برجام در وزارت خارجه و وزارت نفت هم در آن حضور دارند، ولی لزومی ندارد که در این حد و تا وقتی به نتیجهای نرسیده ایم، اقدامات را اطلاعرسانی کنیم، هر وقت کارها به جایی رسید که قابل پخش بود اعلام خواهیم کرد.