گام اول در برخورد با احتکار خودرو

گروه خودرو     

افزایش بی‌محابای قیمت خودرو در سکوت متولیان امر به آشفتگی بیش از پیش در بازار خودرو کشور دامن زده است و هر لحظه شاهد سیر صعودی قیمت خودرو در پس عدم عرضه این محصول در بازار هستیم. حال به تازگی، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به موضوع احتکار خودرو واکنش نشان داده و اعلام کرده که با احتکار خودرو برخورد می‌کند. به این ترتیب، اقدام سازمان حمایت را می‌توان نخستین برخورد نهادی با افزایش قیمت انفجاری خودرو در هفته‌های اخیر دانست. افزایش قیمت خودرو اما تا جایی پیش رفته که حتی برخی از مدل‌های خودرویی که تا چندی پیش خبر از توقف خط تولید آنها شنیده می‌شد، حالا افزایش قیمت دوبرابری به خود گرفته‌اند. این در حالی است که به عقیده بسیاری از کارشناسان، عامل مهم گرانی خودرو، وجود دلالان و محتکران است و نه تقاضای واقعی از سوی مصرف‌کننده.  رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در واکنش به اخبار احتکار خودرو توسط تولیدکنندگان گفت: طبق گزارشی که خودروسازان داده‌اند، تعدادی از خودروهای تولید شده هنوز به مرحله تجاری نرسیده‌اند و تولیدکننده مجبور است این خودروها را تا کامل شدن فرآیند تولید در انبار نگهداری کند. دلیل وارد نشدن این خودروها به بازار هم نقص در تعدادی از قطعات است. در واقع، اگر این قطعات وصول شوند، هرچه سریع‌تر این خودروها در اختیار مشتریان قرار خواهد گرفت. محمود نوابی افزود: با این حال وزارت صنعت، معدن و تجارت در هر موردی اگر به این نتیجه برسد که احتکاری صورت گرفته است به صورت جدی برخورد خواهد کرد و مطمئناً در این زمینه اطلاع‌رسانی خواهد شد.

رییس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، همچنین با رد عرضه قطره چکانی خودرو به بازار توضیح داد: در حال حاضر خودرو در کشور یک کالای صرفا مصرفی محسوب نشده و بسیاری از اقشار جامعه به عنوان کالای سرمایه‌ای به آن نگاه می‌کنند. او در رابطه با پرونده‌های تشکیل شده در زمینه خودرو با بیان اینکه اکثر این پرونده‌ها مربوط به خودروهای وارداتی است، گفت: اکثر شکایات و پرونده‌های حوزه خودرو به خودروهای وارداتی مربوط می‌شود. در این زمینه، افرادی شکایت کرده‌اند مبنی براینکه شرکت‌ها وجه بالایی را برای فروش خودرو از آنها دریافت کرده‌اند اما در حال حاضر پاسخگوی مشتریان خود نیستند. شکایت‌هایی که در رابطه با خودروهای داخلی تنظیم شده است عموما حاکی از تاخیر در تحویل و یا نقص فنی در ساختار خودرو است.

   مافیا و انحصار؛ 2عامل گرانی

برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز به آشفته بازار خودرو واکنش نشان داده و عامل گرانی خودرو را «مافیا» و «انحصار» عنوان می‌کنند. به گفته عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، وضع کنونی خودرو محصول انحصار و مافیا در این صنعت است. رضا انصاری در این زمینه گفت: از اواخر سال 1396 در جلسات متعددی که با خودروسازان داشتیم، آنها درخواست افزایش قیمت می‌کردند. خودروسازان با توجه به تحلیلی که از وضع امروز داشتند از ماه‌ها قبل خودرو به بازار عرضه نکردند و می‌خواهند در این شرایط به هدف افزایش قیمت برسند.

به گفته او، حربه خودروسازان در چنین مواقعی که بازار به‌ دلیل انحصار مافیایی است توقف عرضه خودرو برای افزایش قیمت است. انصاری افزود: با توجه به اینکه حدود 70 هزار خودرو در انبارهای خودروسازان وجود دارد آنها به ‌بهانه آنچه که نبود یک قطعه یا دو قطعه اعلام می‌کنند از عرضه این خودروها خودداری کرده‌اند که این گفته آنها واقعی نیست. به گفته انصاری، اکنون مشخص شده است بحث‌های بومی‌سازی صنعت خودرو که خودروسازان مدعی آن می‌شدند نادرست و حاشیه‌ای بوده و گزارش‌ها در این زمینه دقیق نبوده است. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: مدیران خودروساز در جلسه با نمایندگان مجلس قول داده‌اند در هفته آینده عرضه خودرو را بیشتر کنند.

از سوی دیگر، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، مشکلات موجود در ترخیص قطعات خودرو، مافیای دلالان و هجوم مردم برای خرید را از عوامل گرانی خودرو دانست و گفت: پراید توسط کارخانه با قیمت ۲۲ میلیون تومان وارد بازار می‌شود اما در این بین مافیای دلالان ۲۳ میلیون تومان یعنی رقمی بیشتر از کارخانه‌ با این همه کارگر، سود می‌برند. عزیر اکبریان با اشاره به نقش مردم در گرانی خودرو افزود: در همه جای دنیا وقتی چیزی گران می‌شود مردم آن را نمی‌خرند اما در ایران برعکس است. اکبریان ادامه داد: امیدواریم با دستورالعمل جدیدی که دولت ابلاغ کرده ۷۰ تا ۸۰ درصد مشکلات گمرکی حل و کالاهای مانده در گمرک ترخیص شود تا مشکلات کارخانجات به خصوص خودرو حل شود.

با این وجود، برخی نیز معتقدند که در آشفتگی پیش آمده در بازار خودرو برخی آدرس غلط داده‌اند. آنها بر این باورند که خودروسازان محصولات خود را احتکار نکرده‌اند و دلیل عدم عرضه خودرو در بازار کسری قطعات تجاری نشده است و دلیل افزایش دوبرابری قیمت خودرو نیز دلالان و واسطه‌گرها هستند. به گفته دبیر انجمن خودروسازان ایران، طبق قانون، خودروسازان ۱۸ درصد سود مشارکت به پیش‌پرداخت واریزی مشتریان به صورت روزشمار تا روز تحویل خودرو پرداخت می‌کنند که علاوه بر این در صورت تاخیر در تحویل خودرو نیز به صورت روزشمار ۱۲ درصد جریمه تاخیر در تحویل به مشتریان پرداخت می‌شود.

 احمد نعمت‌بخش افزود: بنابراین خودروسازان در صورت تاخیر در تحویل خودروهای پیش فروش شده ملزم به پرداخت ۳۰ درصد سود به صورت روزشمار به مشتریان هستند. در چنین شرایطی از نظر منطقی و اقتصادی توجیهی ندارد که خودروسازان خودرو را احتکار کرده و از تحویل آن به مشتریان خودداری کنند. او در خصوص افزایش قیمت خودروهای پرتیراژ در بازار آزاد، اظهار کرد: متاسفانه دلالان و واسطه‌ها که تعداد زیادی خودرو را خریداری و انبار کرده‌اند، در فکر کسب سودهای آنچنانی بوده و خودروهای خود را با قیمت‌های نجومی آگهی می‌کنند.