نبود استراتژی خرید سهام در بورس
گروه بورس| مسعود کریمی|
طی معاملات چند روز اخیر بورس اوراق بهادار تهران مشاهده میشود که رفتار هیجانی معاملهگران جایگزین رفتار منطقی و عقلایی در بازار شده است و به نوعی نبود استراتژی در راستای خرید و فروش سهام شرکتهای بورسی در شرایط فعلی به عنوان بزرگترین معضل این روزها مطرح میشود. به هر حال، خرید سهام و افزایش تقاضا در یک روز معاملاتی و تشکیل صفهای سنگین فروش در روز معاملاتی بعد فقط سیگنال روانی بازار را به بیرون از تالار شیشهای مخابره میکند. از سویی، هجوم سفتهبازان و نوسانگیری بر مبنای تغییرات قیمتی روزانه در کنار واکنش لحظهای و بدون تحلیل این دست از سرمایهگذاران به ریسکهای متفاوت، از آفتهای معاملاتی بورس کشور محسوب خواهد شد چراکه این نوع خرید و فروش در بازاری خارج از سهام رواج دارد و در بازار سرمایه میتواند اثر منفی در کلیت بازار بجای بگذارد. به هر روی، با توجه به اینکه رشد نرخ ارز، شرکتهای صادرات محور و کامودیتی محور را با افزایش چشمگیری همراه کرد و به نوعی قیمتهای فروش و سودآوری این دست از صنایع را تحت تاثیر قرار داد مشاهده میشود که به دلیل برخی از سیاستگذاریهای نامناسب همچنان این شرکتها با جایگاه واقعی خود فاصله دارند و به اعتقاد کارشناسان با توجه به ارقام فعلی دلار، سکه و ارز، همچنان بازار سرمایه با توجه به گمانهزنیهای مثبت گزارش عملکرد 6 ماهه شرکتها، پتانسیل رو به رشد خود را خواهد داشت.
مسائل ژئوپلیتیک و دخالت
در همین رابطه، مهدی طحانی مدیرعامل مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه درخصوص فراز و فرودهای شدید بورس تهران در گفتوگو با «تعادل» عنوان کرد: در مواقعی که تصمیمگیری با اضطرار همراه شود بطور قطع تصمیمات بطور منظم و متمرکز گرفته نمیشود. وی با اشاره به نرخگذاری محصولات در بورس کالای ایران خاطرنشان کرد: با وجود اینکه بارها بر نرخ بازار ثانویه تاکید شده است اما مشاهده میشود که شرکتها محصولات خود را در بورس کالا با دلار 4200 تومانی عرضه کنند. چنین عاملی در فضای فعلی منجر به دلسردی سرمایهگذاران در بازار مولدی همانند بازار سرمایه شده است. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اکثر خریداران در بورسکالا از جنس تولیدکنندگان نیستند و محصولی که در بورس کالا مورد عرضه قرار میگیرد با 3 برابر قیمت خارج از این بازار به تولیدکننده واقعی به فروش میرسد. مهدی طحانی با اشاره به اینکه چنین عاملی باعث انتقاد مدیران شرکتها و سهامداران نیز شده است، تاکید کرد: . نامهنگاریهای مختلف، آزادسازی قیمتها و دوباره جایگزین شدن قیمت 4200 تومانی باعث بههمخوردن هارمونی سرمایهگذاری در بازار سرمایه شد و نتیجه آن در معاملات روز شنبه و یکشنبه بورس تهران قابل مشاهده است. مدیرعامل مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه معتقد است نا آرامیهای سوریه و مسائل ژئوپلتیک اطراف کشور باعث شده است که بازار غیر مولد و سفته بازانه دلار و طلا رشد کند و بازار سرمایه منفی شود. این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به بازارهای موازی نیز گفت: طی معاملات روز گذشته بازار طلا و سکه با افزایش همراه شدند اما متاسفانه هیچ رقم مشخصی برای دلار و سکه در کشور قابل تصور نیست و این موضوع بدترین اتفاق برای اقتصاد در نظر گرفته میشود. با این حال، فضای آتی بازار سرمایه بطور قطع صعودی خواهد بود.
تحلیل تکنیکال جوابگو نیست
وی با بیان اینکه قیمت 12000 تومانی دلار هیجانی است، اذعان داشت: در حال حاضر قیمت سهام شرکتهای بورسی حداقل باید با 50 درصد افزایش همراه شود تا به نوعی با دلار فعلی منطبق شود. این در حالی است که تحلیل تکنیکال در یک فضای آرام، منطقی و با ثبات میتواند درست باشد اما در فضایی که روزانه نرخها دستخوش تغییر میشوند بطور قطع تکنیکال هم دیگر جوابگو نخواهد بود. مهدی طحانی معتقد است خرید و نگهداری سهام به عنوان نخستین استراتژی سرمایهگذاری مطرح میشود. از سویی، با توجه به تضعیف ریال در شرایط فعلی، یک دارایی مولد از جمله سهام میتواند علاوه بر کمک به اقتصاد کشور، باعث مصون ماندن افراد در برابر کاهش قدرت خرید میشود. این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: متاسفانه فرهنگ سرمایهگذاری و سهامداری در کشور وجود ندارد بر این اساس، سرمایهگذارانی که وارد بازار میشوند با هیجان اقدام به خرید و فروش میکنند. در همین حال، با نگاهی به فرآیند معاملاتی این دست از افراد مشاهده میشود که خرید و فروشها با زیان در حال انجام است.
بر این اساس، صندوقهای سرمایهگذاری برای این موضوع در سهام، طلا و... تعبیه شده است که مردم با استفاده از خدمات سبدگردانی شرکتها میتوانند میزان قابل توجهی از ریسک معاملاتی خود را کاهش دهند. وی تاکید کرد: مردم برای سرمایهگذاری در فضای فعلی میبایست از خدمات حرفهای شرکتهای سبدگردانی دارای مجوز سبدگردانی استفاده کنند تا بتوانند در بازار بورس به سود برسند و نه اینکه صرفا از چنین بازاری فقط زیان نصیبشان شود.
مدیرعامل مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه تصریح کرد: کسب و کار و بطور کلی اقتصاد کشور دوستدار تورم است. اگر فرض بر این موضوع است که روند حرکتی دلار رو به افزایش خواهد بود بطور قطع در پی این مهم بازار سرمایه هم با افزایش مواجه میشود. از سویی، از منظر تحریم شاید حدود 10 تا 20 درصد از لحاظ مقداری فروش، شرکتها منفی شوند اما از لحاظ ریالی شرکتها در وضعیت فوقالعاده جذابی قرار دارند و دارای محصولاتی با قیمت ارزنده هستند. بر این اساس، پیشبینی شود که سهام شرکتها با سودآوری و افزایش قیمتی همراه خواهند شد. این در حالی است که تحریم برای سال 1392 هم وجود داشت و همزمان با این موضوع قیمتها در بورس تهران با ثبت رکوردهای جدید رو به افزایش بود و در حال حاضر همچنین فضایی در معاملات موجود است.
ضرورت حمایت جدی دولت و مجلس
از سویی دیگر، حمیدرضا مهرآور مدیرعامل کارگزاری بانک سامان ریزشهای چند روز اخیر بورس تهران را طبیعی دانست و در گفتوگو با «تعادل» بیان کرد: خریداران سهام با یک هدف مشخص قیمتی در بورس کشور اقدام به فعالیت میکنند، بنابراین زمانی که بازار به قیمت مورد نظر سهامداران دست یابد بطور قطع با عرضه سهام در معاملات مواجه میشویم. این در حالی است که در بازارهای بینالمللی همچنین رویدادی رخ میدهد که این مهم نشان از رفتار حرفهای در بین معاملهگران است. وی با اشاره به انتظارات قیمتی در بازار سهام نیز خاطرنشان کرد: بازار سرمایه نسبت به مبنای اطلاعات اقتصادی و سیاسی بسیار حساس عمل میکند. بر این اساس در صورتی که شرایط به گونهای از طرف دولت و مجلس فراهم شود که نقش بازار سرمایه بیش از گذشته برای جامعه آشکار شود بطور قطع منابع وارد این بازار خواهد شد. اما اینکه گفته میشود بر اساس تحلیل تکنیکال آینده بازار قابل پیشبینی است، اصلا درست نیست چراکه این نوع از تحلیل با توجه به اطلاعات گذشته صورت میگیرد و بطور معمول روند معاملات تحت تاثیر چنین پیشبینیهایی قرار نخواهد گرفت. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است در سایر بازارهای مالی از جمله ارز و سکه متاسفانه حباب زیادی وجود دارد و تحلیل این موضوع میبایست به صورت شفاف در جامعه عنوان شود در چنین شرایطی یقینا نقدینگی به صورت هوشمند بازار سرمایه را بهترین گزینه سرمایهگذاری انتخاب خواهد کرد. مدیرعامل کارگزاری بانک سامان با اشاره به کلیت فضای اقتصادی تصریح کرد: در حال حاضر میزان نقدینگی بسیار مطلوبی در سطح جامعه وجود دارد و با سوق آن به سمت بازار سهام بطور قطع شرایط بهتری را تجربه خواهیم کرد. به گفته حمیدرضا مهرآور ضرورت حمایت بخش دولتی از مکانیسم بازار سرمایه در شرایط فعلی بهشدت احساس میشود. از طرفی، در زمینه اقدامات مثبت دولت طی چند وقت اخیر میتوان به هزینههای فروش و میزان دریافت مالیات از شرکتها که با کاهش همراه شده است اشاره کرد چرا که این موضوع در نهایت باعث کاهش قیمت تمام شده سهام یا بطور کلی معامله برای سرمایهگذاران خواهد شد.
لزوم توسعه ابزاری بورس
این تحلیلگر بازار سرمایه ابراز داشت: توسعه ابزارهای جدید در بازار سهام و 2 سویه کردن معاملات از اهمیت زیادی برخوردار است. در حال حاضر سرمایهگذاران داخلی فقط از افزایشهایی که صورت میگیرد سود میبرند اما در بازارهای جهانی افراد علاوه بر این مهم از روند کاهش قیمتی بازار سهام هم منتفع میشوند. از همین رو، در چنین شرایطی بازار سرمایه برای افراد جذابتر خواهد شد چرا که سود فقط در روند افزایشی نخواهد بود و مدار ریزشی هم برای سرمایهگذاران دارای سود است. مدیرعامل کارگزاری بانک سامان درخصوص میزان رشد دلاری و بنیادی سهام شرکتها نیز افزود: ارز نقش پر رنگی را در صعود نماگر بازار سهام ایفا کرد اما بخش بنیادی هم قابل توجه است چرا که گزارشهای منتشر شده 3 ماهه و اخباری که در خصوص گزارشهای 6 ماهه به گوش میرسد بیانگر روند مثبت عملکرد شرکتها است. حمیدرضا مهرآور عنوان کرد: هر اندازه که میزان پیشبینی در بازار سرمایه افزایش پیدا کند در نقطه مقابل میزان ریسکپذیری سرمایهگذار با کاهش همراه خواهد شد. بر این اساس، عدم پیش بینیپذیری بازار میتواند افراد را در حوزه سرمایهگذاری مردد کند.