طلای سیاه زیر سایه جنگ و تحریم

گروه انرژی|

هنوز «جنگ تجاری» پربسامدترین عبارت ادبیات تحلیل‌گران است. روز گذشته نیز قیمت نفت تحت تأثیر رویکرد خصمانه امریکا به شرکای تجاری‌اش و کاهش ذخایر در این کشور افزایشی ناچیز داشت. در همین حال پیش‌بینی می‌شود که تا کمتر از

1 ماه دیگر، بحث «تحریم‌ ایران» سکه رایج تحلیل‌ها و سیاست‌گذاری در بازار نفت شود. از همین حالا نشانه‌هایی به سمت بازار نفت فرستاده شده که مهم‌ترین‌ آنها را می‌توان سفر وزرای خارجه و دفاع امریکا به دومین بازار نفت ایران یعنی هند دانست. در ادامه ضمن بررسی این سفر به حال و هوای بازار در روزهای پایانی هفته می‌پردازیم.

قیمت نفت روز جمعه تحت تاثیر کاهش بی‌سابقه ذخایر نفت امریکا که تنش‌های تجاری میان پکن و واشنگتن را تحت الشعاع قرار داد، ثابت ماند.

بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت امریکا تنها 1 سنت نسبت به روز گذشته افزایش یافت و به 67 دلار و 78 سنت در هر بشکه رسید.

به گزارش رویترز، بهای معاملات نفت برنت با ۸ سنت کاهش، به 76 دلار و 42 سنت در هر بشکه رسید. به گفته ویلیام اولاگلین، تحلیل‌گر سرمایه‌گذاری در شرکت ریوکین سکیوریتیز استرالیا، آمار ذخایر نفت امریکا که شب گذشته منتشر شد، کاهش بیشتر از حد انتظار ذخایر نفت را نشان داد. طبق آمار اداره اطلاعات انرژی امریکا، ذخایر نفت تجاری در هفته منتهی به ۳۱ اوت، به میزان 4 میلیون و 300 هزار بشکه کاهش یافت و به 401 میلیون 490 هزار بشکه رسید که پایین‌ترین میزان از فوریه سال ۲۰۱۵ به این سو به حساب می‌آید.

با وجود این تحلیلگران اظهار کردند رشد قیمت‌ها به دلیل افزایش ذخایر فراورده‌های پالایشی و ضعف نسبی مصرف سوخت امریکا در فصل سفرهای تابستانی محدود ماند. ذخایر بنزین امریکا به میزان 1 میلیون800 هزار بشکه افزایش یافت در حالی که ذخایر میعانات شامل دیزل و نفت کوره به میزان 3 میلیلون و 100 هزار بشکه رشد کرد. بانک سرمایه‌گذاری امریکایی جفریز روز جمعه در یادداشتی به مشتریانش اعلام کرد که ذخایر بنزین امریکا اکنون بالای میانگین پنج ساله است. انتظار می‌رفت که در تابستان که طبق معمول به دلیل افزایش مسافرها تقاضا برای بنزین بیشتر شود اما تابستان امسال در این کشور از این منظر کم‌فروغ بود.

  تب اقتصادهای نو و لرز تقاضا

ضعف بازارهای نوظهور و همچنین احتمال اعمال تعرفه جدید امریکا روی کالاهای چینی نیز بر فضای بازار نفت سنگینی می‌کند. یک روز پیش‌تر یعنی پنج‌شنبه، قیمت نفت تحت تاثیر مشکلات بازارهای نوظهور و نزدیک شدن زمان اجرای دور جدید تعرفه‌های امریکا روی واردات ۲۰۰ میلیارد دلار کالای چینی کاهش یافته بود. به گزارش رویترز، ضعف گسترده‌ای که در بازارهای نوظهور مشاهده می‌شود، روی دورنمای رشد اقتصاد جهانی سنگینی می‌کند.

در این بین، دوره نظرخواهی عمومی درباره تعرفه‌های امریکا روی واردات ۲۰۰ میلیارد دلار کالای چینی روز پنج‌شنبه به پایان رسید و انتظار می‌رود رییس‌جمهور امریکا تعرفه بیشتری روی واردات این میزان کالای چینی وضع کند. با در نظر گرفتن این حقیقت که بازارهای نوظهور و چین در رشد تقاضا برای نفت کلیدی هستند، تحلیل‌گران اظهار می‌کنند که قیمت نفت تحت فشار کاهشی قرار گرفته است.فواد رزاق زاده، تحلیلگر بازار در شرکت کارگزاری فارکس در این باره به رویترز گفت: «چشم‌انداز عرضه بالاتر نفت از سوی اوپک و متحدانش و تقاضای کمتر از سوی چین و سایر بازارهای نوظهور ممکن است قیمت‌های نفت را با فشارهای کاهشی بیشتری روبرو کند یا دست کم پتانسیل صعودی قیمت‌ها را محدود کند. این امر تا حدودی به دلیل صعود ارزش دلار در برابر ارزهای بازارهای نوظهور از جمله یوان است که هزینه کالاهایی که به دلار قیمت‌گذاری شده‌اند را بالا برده است». با این حال در حال حاضر تقاضا برای نفت بالا مانده است. آمار موسسه امریکن پترولیوم در روز چهارشنبه نشان داد ذخایر نفت خام امریکا در هفته گذشته یعنی زمانی که پالایشگاه‌ها تولیدشان را بالا بردند، کاهش یافت. طبق آمار این موسسه، ذخایر نفت در هفته منتهی به ۳۱ اوت، 1 میلیون 170 هزار بشکه کاهش یافت و به 404 میلیون و 500 هزار بشکه رسید در حالی که فعالیت پالایشگاهی ۱۹۸ هزار بشکه در روز افزایش داشت.بر اساس گزارش رویترز، اوپک روز چهارشنبه اعلام کرد که انتظار دارد تقاضای جهانی برای نفت امسال برای نخستین بار از مرز ۱۰۰ میلیون بشکه در روز عبور کند.

  فشار تحریم‌ ایران بر طرف عرضه

در بخش عرضه، تولید نفت امریکا در هفته گذشته در رکورد ۱۱ میلیون بشکه در روز ماند. طبق یادداشت جفریز، پس از رشد یک سومی در دو سال گذشته، رشد تولید امریکا اکنون به میزان قابل توجهی تا سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۹ آهسته خواهد شد. خارج از امریکا، تحریم‌های واشنگتن علیه صادرات نفت ایران که از نوامبر آغاز می‌شود، به نگرانی‌ها نسبت به کمبود عرضه در بازار دامن زده است. بر اساس گزارش رویترز، واشنگتن اعلام کرده ممکن است به متحدانش برای ادامه واردات نفت ایران معافیت از تحریم‌ها را اعطا کند.

ایالات متحده تحت رهبری ترامپ با وجود داشتن روابط پرتنش با چین، سعی کرده روابط حسنه‌ای خود با هند را حفظ کند. هند نه تنها شریک استراتژیک امریکاست که یکی از خریداران بزرگ نفت ایران نیز هست. وادار کردن هند به توقف واردات نفت از ایران می‌تواند رشد یکی از مهم‌ترین کشورهای درحال توسعه را مختل کند. از همین رو و در راستای سفر مایک پمپئو و جیمز ماتیس وزرای خارجه و دفاع ایالات متحده، یک مقام ارشد وزارت امور خارجه امریکا به رویترز گفته که واشنگتن و دهلی‌ در حال انجام رایزنی‌های بسیار جزیی در خصوص توقف کامل واردات نفت هند از ایران هستند. این مقام وزارت خارجه امریکا ادامه داد: «امریکا و هند در حال انجام گفت‌وگوهای بسیار جزیی و دقیق در خصوص درخواست واشنگتن برای توقف کامل واردات نفت هند از ایران هستند».

این مقام امریکایی که نام او فاش نشده در ادامه اظهار کرد: «ما از تمام شرکای خود و نه فقط هند می‌خواهیم تا واردات نفت از ایران را به صفر برسانند و من اطمینان دارم که این بخشی از رایزنی‌های ما با هند خواهد بود». وی ادامه داد: «هم‌اکنون گفت‌وگوهای دقیق میان امریکا و هند بر سر مسائل فنی مرتبط با توقف کامل واردات نفت از ایران در جریان است و این رایزنی‌ها ادامه خواهد داشت».

یک مقام هندی ماه گذشته به رویترز گفت: «هند واردات نفت از ایران را متوقف نخواهد کرد، اما پس از دیدارهای بلندپایه خود با مایک پمپئو وزیر امور خارجه و جیمز متیس وزیر دفاع امریکا استراتژی نهایی خود در خصوص خرید نفت خام را مشخص خواهد کرد».

  تمایل هند به حفظ نفت ایران

یک نشانه دیگر از تمایل دهلی برای ادامه خرید نفت از ایران این است که رویترز در هفته گذشته گزارش داد که هند به پالایشگاه‌های دولتی خود اجازه داده است تا از نفتکش‌های و بیمه ایرانی استفاده کنند. آمارها نشان می‌دهد واردات نفت هند از ایران در اوت ۵۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است. به گزارش رویترز، آمار رهگیری نفتکش‌ها نشان داد هند در ماه اوت حدود ۵۲۳ هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کرده است که ۵۶ درصد نسبت به اوت سال ۲۰۱۷ رشد داشت، اما ۳۲ درصد نسبت به ژوییه کاهش نشان داد.

آمار به دست آمده از منابع بازرگانی نشان داد بخشی از این محموله‌ها در ژوییه بارگیری شده بودند و در اوت به مقصد رسیدند.

برنامه واردات سالانه پالایشگاه‌های دولتی هند برای سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۱۸ پیش از تصمیم ماه مه دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا برای خروج از برجام و وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران نهایی شده بود.

یک مقام دولتی هندی اظهار کرد: هند که بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران پس از چین است، واردات نفت ایران را متوقف نخواهد کرد و استراتژی خود در زمینه خرید نفت ایران را پس از دیدار روز پنج‌شنبه با مقامات امریکایی نهایی خواهد کرد.

در فاصله آوریل تا اوت که پنج ماه نخست سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۱۸ هند است، واردات نفت این کشور از ایران ۴۳ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد کرد و به ۶۴۶ هزار و ۲۰۰ بشکه در روز رسید.

شرکت ایندین اویل که بزرگ‌ترین پالایشگاه هند است، حدود ۴ میلیون بشکه نفت ایران را در اوت وارد کرد که معادل حدود ۱۳۴ هزار بشکه در روز بود. شرکت “بهارات پترولیوم “ حدود ۱۳۱ هزار بشکه در روز نفت ایران را در اوت دریافت کرد.

شرکت‌های ریلاینس اینداستریز و هندوستان پترولیوم در اوت نفت ایران را خریداری نکردند در حالی که آمار ماهانه شرکت پالایشگاه و پتروشیمی مانگالور و نایارا انرژی تغییر چندانی نداشت و به ترتیب حدود ۱۲۰ هزار و ۱۳۸ هزار بشکه در روز بود. بر اساس آمار رویترز که از منابع ثانویه به دست آمده، واردات نفت هند از ایران در فاصله ژانویه تا اوت سال ۲۰۱۸ به میزان ۲۱ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۱۷ رشد داشت و به ۶۰۰ هزار و ۴۰۰ بشکه در روز رسید.

با وجود این، ماندن ایران در مدار صادرکنندگان نفتی یکی از اقتصادهای بزرگ جهان در گرو فشارهای ایالات متحده به این کشور است. در آینده‌ای نه چندان دور معلوم خواهد شد که آیا اصرار دهلی‌نو، واشنگتن را به مماشات وادار خواهد کرد یا اینکه هند در برابر شریک تجاری خود کوتاه خواهد آمد. اگر حالت دوم درست باشد، افزایش واردات نفت از ایران را باید به معنای استفاده از آخرین فرصت‌های پیش از اعمال تحریم‌های نفتی امریکا باید دانست.