افزایش پول در دسترس برای خرید کالا در 5 ماه اول 97

بیش از 700 هزار میلیارد تومان پول به صورت کارت‌های بانکی، حساب جاری و نقد

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|

در حال حاضر به میزان 473 هزار میلیارد تومان در سپرده کوتاه‌مدت، 187 هزار میلیارد تومان در سپرده دیداری و حساب جاری و چک، 44 هزار میلیارد تومان اسکناس و روی هم رفته معادل 700 هزار میلیارد تومان پول در دسترس و به اصطلاح پول داغ در اختیار مردم است که می‌تواند به سرعت تبدیل به تقاضا و خرید کالا از بازارهای مختلف شود.

بررسی آثار التهاب بازار ارز و طلا و افزایش قیمت کالاها و خدمات از جمله قیمت خودرو، مسکن و سایر کالاها بر روی روند سپرده‌گذاری بانک‌ها و جذب نقدینگی موجود در کشور توسط بانک‌ها نشان می‌دهد که در 5 ماه اول سال 97، میزان سپرده بلندمدت با وجود سود 15 درصدی سال جاری، عملا رشد منفی داشته و 1.2- درصد کاهش داشته است.

به گزارش «تعادل»، با وجود افزایش 116 هزار میلیارد تومانی نقدینگی معادل 7.6 درصد در 5 ماه اول 97 که در مرداد 97 میزان نقدینگی را از 1530 هزار میلیارد تومان در اسفند 96 به 1646 هزار میلیارد تومان افزایش داده، اما میزان سپرده بلندمدت یکساله از 840 هزار میلیارد تومان در اسفند 96 به 830 هزار میلیارد تومان در مرداد 97 رسیده و 10 هزار میلیارد تومان معادل 1.2- درصد کاهش داشته است.

اما از سوی دیگر، میزان 126 هزار میلیارد تومان رقم جابه‌جا شده نقدینگی شامل 116 هزار میلیارد تومان رشد نقدینگی و 10 هزار میلیارد تومان کاهش سپرده بلندمدت، به صورت توزیع و افزایش سپرده کوتاه‌مدت نزدیک به 80 هزار میلیارد تومان، حساب قرض الحسنه 8 هزار میلیارد تومان و پول نزدیک به 37 هزار میلیارد تومان شامل سپرده دیداری و اسکناس جذب شده است.

این آمارها نشان می‌دهد که با وجود رشد 116 هزار میلیارد تومانی نقدینگی، مردم ترجیح داده‌اند که پول خود را به صورت حساب جاری، اسکناس و سپرده کوتاه‌مدت نگهداری کنند تا در صورت نیاز بتوانند با پول نقد، چک و کارت بانکی مبلغی را بابت خرید کالا، مسکن، خودرو، ارز و طلا و... پرداخت نمایند. براین اساس، در حال حاضر به میزان 473 هزار میلیارد تومان در سپرده کوتاه‌مدت، 187 هزار میلیارد تومان در سپرده دیداری و حساب جاری و چک، 44 هزار میلیارد تومان اسکناس و روی هم رفته معادل 700 هزار میلیارد تومان پول در دسترس و به اصطلاح پول داغ در اختیار مردم است که می‌تواند به سرعت تبدیل به تقاضا و خرید کالا از بازارهای مختلف شود.

براین اساس، رقم 700 هزار میلیارد تومانی پول داغ در مقایسه با رقم 830 هزار میلیارد تومانی سپرده بلندمدت هرچند که کمتر است اما می‌تواند آثار سیل نقدینگی به سمت بازارهای مختلف بورس، کالاهای مختلف، خودرو، ارز و طلا و... را به همراه داشته باشد.

سپرده کوتاه‌مدت در 5 ماه اول سال 97 از رقم 393 هزار میلیارد تومان با افزایش 80 هزار میلیارد تومانی به 473 هزار میلیارد تومان رسیده و رشد 20 درصدی داشته است. این در حالی است که اثر سیاست سود بانکی 20 درصدی شهریور سال 96 و همچنین فروش اوراق سپرده ریالی 20 درصدی اسفندماه 96 باعث شد که میزان سپرده کوتاه‌مدت از مرداد 96 تا مرداد 97 به میزان 21- درصد کاهش داشته باشد اما در 5 ماه اول سال 97 سیاست کاهش سپرده کوتاه‌مدت کاملا برعکس شده و بر میزان کوتاه‌مدت افزوده شده است.

اما سپرده بلندمدت از رقم 514 هزار میلیارد تومان در مرداد 96 به 840 هزار میلیارد تومان در اسفند 96 رسید و تحت تاثیر سیاست نرخ سود 20 درصدی به میزان 63 درصد ظرف هشت ماه رشد کرده است. اما در سال 97 که رشد نرخ ارز و طلا به اوج خود رسید و چند برابر شد، نرخ سود 15 درصدی سود بانکی نتوانست جلوی کاهش سپرده بلندمدت را بگیرد و در نتیجه از 840 هزار میلیارد تومان به 830 هزار میلیارد تومان در مرداد 97 کاهش یافته و به میزان 1.2- درصد رشد منفی داشته است.

  رشد بالای سپرده جاری و چک

میزان سپرده دیداری یا حساب جاری و خالص چک‌ها نیز از 150 هزار میلیارد تومان در اسفند 96 به 187 هزار میلیارد تومان در مرداد 97 رسیده و بیش از 37 هزار میلیارد تومان رشد کرده است که رشد بالای 24 درصدی در 5 ماه اول 97 و رشد 42 درصدی در یکسال منتهی به مرداد 97 داشته باشد. این نکته نشان می‌دهد که متاثر از تحولات بازار ارز که از تابستان سال 96 شروع شده و چهاربرابر شدن نرخ دلار را به همراه داشت، میزان سپرده‌ها در حساب جاری افزایش زیادی داشته است.

میزان اسکناس نیز از 33 هزار میلیارد تومان در مرداد 96 به 43 هزار میلیارد تومان در مرداد 97 رسیده و در این یکسال به میزان 28 درصد رشد کرده است که نشان‌دهنده توجه مردم به نقد شوندگی پول بیش از رشد 20درصدی نقدینگی در یکسال اخیر است.

  نقدینگی کجا رفت؟

نتیجه بررسی وضعیت سپرده‌های بلندمدت، کوتاه‌مدت، جاری، قرض الحسنه نشان می‌دهد که از افزایش 116 هزار میلیارد تومانی نقدینگی که از 1530 هزار میلیارد تومان در اسفند 96 به 1646 هزار میلیارد تومان در مرداد 97 رسیده و رشد 20.5 درصدی در یک سال و 7.6 درصدی در 5 ماه اول 97 داشته، به میزان 80 هزار میلیارد تومان در سپرده کوتاه‌مدت، 8 هزار میلیارد تومان در قرض الحسنه، 37 هزار میلیارد تومان در حساب دیداری جذب شده است و البته سپرده بلندمدت تنها سپرده‌ای است که با کاهش و رشد منفی در 5 ماه اول سال 97 مواجه شده است.