خط و نشان مسکو برای واشنگتن
گروه جهان|
روسیه سخنان رییس‌جمهوری ایالات متحده مبنی بر خروج امریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای کوتاه‌برد و میان‌برد را خطرناک خوانده است. مسکو تاکید کرده در صورتی که دونالد ترامپ به عقب‌نشینی از پیمان‌ها و توافق‌های بین‌المللی ادامه دهد به اقدامات تلافی‌جویانه از جمله اقداماتی با ماهیت نظامی دست خواهد زد.
به‌گزارش یورونیوز، دونالد ترامپ گفته قصد دارد کشورش را پس از بیش از سه دهه، از پیمان منع تولید و آزمایش موشک‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد با روسیه خارج کند. ترامپ گفته به اعتقاد او، روسیه به این پیمان متعهد نبوده و بارها با آزمایش موشک‌های جدید آن را نقض کرده است. پیشتر باراک اوباما رییس‌جمهوری پیشین امریکا، هم ادعای ترامپ را مطرح کرده بود ولی گفته بود با هدف جلوگیری از رخداد یک جنگ تسلیحاتی از آن پیمان خارج نخواهد شد. روسیه همواره نقض پیمان موشکی با امریکا را رد کرده است. با این حال، دولت امریکا گذشته از اینکه نگران افزایش توان نظامی روسیه برای برخورد با کشورهای عضو ناتوست، معتقد است که ادامه اجرای این پیمان میان روسیه و امریکا به چین فرصت داده تا توان موشکی خود را با هدف افزایش سلطه نظامی بر شرق آسیا افزایش دهد. بر این اساس، ترامپ گفته با وجود تلاش روسیه و چین برای تولید و توسعه موشک‌های هسته‌ای کوتاه برد و میان برد، ادامه تعهد یک جانبه امریکا به پیمان قدیمی این کشور با روسیه، منطقی نیست. ترامپ در شرایطی اعلام کرده از این پیمان خارج می‌شود که جان بولتون مشاور امنیت ملی او به مسکو سفر کرده تا با ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه، در این باره گفت‌وگو کند.
پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد، در سال ۱۹۸۷، بین رونالد ریگان رییس‌جمهوری وقت ایالات متحده، و میخاییل گورباچف دبیرکل حزب کمونیست شوروی، امضا و از ژوئن ۱۹۸۸ نیز اجرایی شد. هدف از این پیمان از میان‌بردن موشک‌های هسته‌ای و متعارف کروز و سکوهای پرتاب آنها، با برد ۵۰۰ تا هزار، و هزار تا ۵۵۰۰ کیلومتر بود. این پیمان مربوط به موشک‌های زمینی می‌شود. با این حال مقام‌های ایالات متحده سال‌هاست می‌گویند روسیه دست به ساخت و توسعه این موشک‌ها زده است. در سال ۲۰۱۴ واشنگتن آشکارا این اتهام را به مسکو وارد کرد.
روزنامه‌های گاردین و نیویورک‌تایمز یک روز پیش از آنکه ترامپ بطور رسمی از نیت خود برای خروج از پیمان منع موشک‌های میان‌برد خبر دهد، نوشته بودند واشنگتن متحدان اروپایی خود را از این موضوع باخبر کرده است. با خروج ایالات متحده، این دومین پیمان امریکا و شوروی خواهد بود که در سال‌های اخیر از سوی واشنگتن کنار گذاشته می‌شود. در سال ۲۰۰۲، دوره ریاست‌جمهوری جرج بوش و ولادیمیر پوتین، امریکا از «پیمان موشک‌های ضد بالستیک» خارج شده بود.
تهدید روسیه به تلافی
معاون وزیر خارجه روسیه یک‌شنبه ضمن محکوم کردن خروج امریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد گفته در صورت ادامه عقب‌نشینی‌های یک جانبه امریکا از توافق‌ها و تعهدات، روسیه هیچ راهی جز اقدامات تلافی‌جویانه از جمله اقداماتی با ماهیت نظامی ندارد.
به‌گزارش اسپوتنیک، سرگئی ریابکوف گفته: «این مساله بسیار جدی‌تر از آن است که به معرض بحث عمومی گذاشته شود. اگر امریکا به اقدامات عجولانه خود که در بسیاری از موارد شاهد آن بوده‌ایم ادامه دهد، اگر به عقب‌نشینی‌های یکجانبه از توافقات، انواع و اقسام مکانیزم‌ها و تعهداتی که شاهدش بودیم از برجام گرفته تا اتحادیه جهانی پست، ادامه دهد هیچ گزینه‌ای جز اقدام تلافی‌جویانه از جمله اقداماتی با ماهیت نظامی و تکنولوژیکی نداریم. اما ما تا آنجا که بتوانیم از آن اجتناب می‌کنیم. سیاست عجولانه امریکا تنها رویگردانی هر چه بیشتر کشورها و محافل گسترده جهانی است. واشنگتن نباید این تغییر احساس را دست کم بگیرد.»
ریابکوف با ذکر این نکته که جان بولتون، مشاور امنیت ولی کاخ سفید به مسکو سفر کرده، گفته: «به نظر می‌رسد که واشنگتن نیازمند آن است که ما را به خروج از این توافق تهدید کنند تا آسان‌تر بتوانند به نقض آشکار این توافق حیاتی در زمینه کنترل تسلیحاتی ادامه دهند. امریکا سال‌ها این پیمان را نقض کرده است. ما با صبوری تلاش می‌کنیم که همکاران خود در واشنگتن را به گفت‌وگو و حذف متقابل نگرانی‌ها سوق دهیم. روسیه انتظار دارد که توضیحات بیشتری را در خصوص اقدامات امریکا در زمینه پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد از سوی او دریافت کند.»
مایک کافمن کارشناس موسسه تحقیقاتی ویلسون، می‌گوید: «در حال حاضر حفظ پیمان کاهش تسلیحات تهاجمی (استارت۳) برای واشنگتن اهمیت بیشتری دارد، در حالی که پیمان نابودی موشک‌های کوتاه‌برد و میان‌برد توافقی مرده است و دیگر نمی‌توان آن را حفظ کرد.» پیمان استارت۳ سال ۲۰۱۱ بین دو کشور منعقد شده و دوره اجرای آن در سال ۲۰۲۱ به پایان می‌رسد. بر اساس این پیمان، تعداد تسلیحات هسته‌ای روسیه و امریکا تا ۱۵۵۰ واحد و تعداد سامانه‌های پرتاب موشک، تا ۷۰۰ واحد، باید کاهش یابد.
تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از پیمان منع موشک‌های میان‌برد با روسیه، نه تنها واکنش روس‌ها را در پی داشت بلکه صدای اعتراض برخی از نمایندگان جمهور‌خواه را هم بلند کرده است. رند پل سناتور جمهوری‌خواه، تصمیم ترامپ را اقدامی غیرسازنده خوانده است. او با اشاره به نقش بولتون در ترغیب ترامپ برای خروج از این پیمان گفته: «به همین دلیل است که بولتون نباید اجازه داشته باشند تا در مسائل سیاست خارجی دخالت کند. این تصمیم‌گیری تلاش ده‌ها ساله برای کنترل دوجانبه تسلیحات راهبردی را از بین می‌برد. واضح است که ما نباید دست به چنین اقدامی بزنیم. لازم است تا مشکلات مربوط به این توافق را رفع کرده و به جلو حرکت کنیم، نه آنکه از آن خارج شویم.» مایکل مک‌فول سفیر سابق امریکا در مسکو نیز هشدر داده که خروج واشنگتن از این پیمان به متحدان اروپایی امریکا آسیب خواهد زد. این دیپلمات سابق امریکایی در توییتر نوشته: «خارج شدن از پیمان منع موشک‌های کوتاه‌برد و میان‌برد در جهت منافع کرملین است و اصلی‌ترین بازندگان این وضعیت، متحدان اروپایی ما خواهند بود.»
