مرجعیت علمی ایران در زمینه گرد و غبار

رییس مرکز امور بین‌الملل سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه ایران از لحاظ ظرفیت علمی در حوزه گرد و غبار جزو کشورهای مطرح و مرجع دنیا به حساب می‌آید، گفت: ارتباطات و تعاملات بین‌المللی به منظور کاهش خطرات بلایای طبیعی از جمله گرد و غبار ضروری است. ناصر مقدسی در نشست تخصصی و بین المللی مشترک در زمینه همکاری‌های منطقه‌ای برای ایجاد آمادگی در مواجهه با بلایای طبیعی از جمله طوفان‌های گرد و غبار اظهارکرد: مساله گرد و غبار در سال‌های اخیر در منطقه غرب آسیا و کشور تشدید شده است به همین منظور از سال ۲۰۱۰ تلاش‌هایی بین کشورهای موثر و متاثر از گرد و غبار در این زمینه انجام شده است.

او ادامه داد: متاسفانه تلاش‌ها و همکاری‌ها برای مقابله با گرد و غبار به دلایل متعدد، پیشرفت ثمربخشی نداشته است. گرد و غبار یک بحران فرامرزی است و راه‌حل ریشه‌ای و درمان آن به تعامل کشورها بر می‌گردد. رییس مرکز امور بین‌الملل سازمان حفاظت محیط زیست افزود: غرب آسیا و شمال آفریقا به دلیل خاصیت طبیعی و اکوسیستمی به‌شدت از پدیده گرد و غبار آسیب پذیر است همچنین در این مناطق مناقشاتی در زمینه منابع آبی وجود دارد. کمبود بارش و افزایش دما از مختصات مربوط به این مناطق به حساب می‌آید. مقدسی در ادامه اظهار کرد: بر اساس گزارش‌های هیات بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC)، مناطقی مثل ایران از خسارت‌های ناشی از تغییر اقلیم بسیار متاثر است. قطعا چنین شرایطی به تلاش و همکاری جمعی همه کشورها نیاز دارد.

او با اشاره به شناسایی کانون‌های بحرانی گرد و غبار در داخل کشور گفت: کانون‌های بحرانی گرد و غبار در ایران شناسایی شده است همچنین بر اساس مطالعات مراکز تحقیقاتی ایران و UNEP کانون‌های بحرانی فرامرزی گرد و غبار در عراق، عربستان و سوریه قرار دارند و در این مناطق خوشه‌های فرستنده گرد و غبار وجود دارند. عمده این اراضی به دلیل از دست دادن رطوبت خاک در معرض حرکت قرار گرفته‌اند و با وزش باد کیلومترها منتقل می‌شوند. به همین علت استان‌های غربی و جنوب غربی ایران متاثر از این مناطق هستند.

رییس مرکز امور بین‌الملل سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه پدیده گرد و غبار در دو قالب ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی پیگیری می‌شود، اظهار کرد: دستگاه‌های اجرایی مثل وزارت جهاد کشاورزی در زمینه مهار کانون‌های داخلی گرد و غبار فعال هستند و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان نهاد هماهنگ کننده حاکمیتی وظایف نظارتی خود را در این زمینه انجام می‌دهد. در بعد فرامرزی تلاش‌های بسیاری به منظور ایجاد همکاری با کشورهای عراق، سوریه و ترکیه صورت گرفته است همچنین کنوانسیون‌های بین‌المللی مثل کنوانسیون مقابله با بیابان زایی و مرکز APDIM همچنین سازمان هواشناسی جهانی در این زمینه کمک کننده هستند. مقدسی ادامه داد: ایران از لحاظ ظرفیت علمی در حوزه گرد و غبار جزو کشورهای مطرح دنیا به حساب می‌آید و در جریان مذاکرات مربوط به گرد و غبار همواره دست بالا را داشته است. بنابراین کشور ما از لحاظ علمی در زمینه گرد و غبار مرجع به حساب می‌آید اما باید به منظور مقابله با این پدیده ارتباطات و تعاملات خود را توسعه دهیم.

او با اشاره به اینکه مناطق بیابانی ایران پتانسیل اقتصاد پایدار دارند، گفت: کشورهای مختلف به‌ویژه چین در زمینه اقتصاد پایدار در مناطق بیابانی فعال هستند و تجربیات ارزشمندی دارند بنابراین تبادل اطلاعات و تجربیات به منظور مقابله با بیابان‌زایی و مهار کانون‌های گرد و غبار امری ضروری است.