صلح امریکا و طالبان امکان پذیر است؟
گروه جهان|
نماینده ویژه امریکا در افغانستان اظهار امیدواری کرده بتواند یک معاهده صلح را با طالبان تا بهار سال آینده به امضاء برساند. به گزارش یورونیوز، برای این منظور زلمی خلیلزاد نماینده پیشین ایالات متحده، در سازمان ملل متحد مامور شده تا مذاکرات میان امریکا، طالبان و دولت افغانستان را از سر بگیرد. این مذاکرات به مدت سه روز در قطر برگزار خواهد شد.
یک روز پیش از ابراز امیدواری زلمی خلیلزاد برای توافق صلح طالبان، جوزف دانفورد رییس ستاد مشترک ارتش امریکا، هم گفته راهحل نظامی برای پایان دادن جنگ افغانستان وجود ندارد، زیرا طالبان در حال حاضر در جنگ شکست نمیخورد. دانفورد در سخنرانیاش در یک نشست امنیتی در هالفکس کانادا گفته بود: «به نظرم این عادلانه است که گفته شود طالبان در جنگ شکست نمیخورد.»
جوزف دانفورد همچنین گفته گرچه راهحل نظامی برای پایان جنگ افغانستان وجود ندارد اما امریکا و شرکای ناتو تلاش کردهاند تا از راه نظامی، سیاسی و اقتصادی بر طالبان فشار بیاورند و آنان را مجبور کنند تا پای میز مذاکره آمده و جنگ را تمام کنند. بهگزارش سیانان، دانفورد گفته: «بر این باوریم که طالبان متوجه خواهند شد که در نهایت مجبورند تا به روند صلح بپیوندند. موفقیت ما در این است که همه تلاشها و فشارهایمان را برای انگیزه دادن به طالبان برای گفتوگو هماهنگ کنیم.»
رییس ستاد مشترک ارتش امریکا همچنین گفته انتخابات پارلمانی گذشته در افغانستان با موفقیت برگزار شده و این انتخابات امیدواریها برای برگزاری انتخابات ریاستجمهوری سال آینده را نیز افزایش داده است. دانفورد این اظهارات را در حالی مطرح کرده که برخی گزارشها حاکی از آن است که دولت امریکا به امید جلب اعتماد طالبان برای پیوستن به روند صلح تلاش دارد تا انتخابات ریاستجمهوری افغانستان را به تاخیر بیندازد؛ طرحی که دولت اشرف غنی رییسجمهوری افغانستان، بهشدت با آن مخالف است.
ایالات متحده از چندی پیش تلاشها برای آغاز گفتوگوهای مستقیم صلح میان حکومت افغانستان و طالبان را آغاز کرده است. زلمی خلیلزاد که از سوی وزارت خارجه امریکا به عنوان نماینده ویژه این کشور برای صلح افغانستان تعیین شده، تاکنون دوبار به افغانستان و کشورهای منطقه سفر کرده است. خلیلزاد در جریان این دو سفر با نمایندگان طالبان در قطر نیز دیدار کرده است.
روزنامه هشت صبح افغانستان نوشته: رسانههای امریکایی فاش کردهاند که تعلیق انتخابات ریاستجمهوری، بخشی از طرح خلیلزاد برای پایان جنگ است. وقتی انتخابات برگزار نشود و عمر حکومت وحدت ملی سپری شود، روشن است که خلأ قدرت ایجاد شده و آنانی که از تعلیق انتخابات دفاع میکنند، حتما از روی کار آمدن دولت موقت حمایت خواهند کرد، دولتی که یک نشست بینالمللی شبیه کنفرانس بن یا چیزی شبیه به جرگهای متشکل از نیروهای سیاسی و سران قومی به آن مشروعیت میدهد. این همان طرح طالبان برای پایان جنگ است. پذیرش طرح طالبان برای پایان جنگ خطر زیادی دارد. هنوز تمام جزییات این طرح افشا نشده اما یک چیز روشن است، پذیرش طرح طالبانی برای صلح، افغانستان را ۱۷ سال به عقب برمیگرداند. تجربه نشان داده حرف و عمل طالبان فرق دارد. این گروه در آغاز ظهورشان گفته بودند برای بازشدن راهها، پایان سلطه گروههای مسلح غیر مسوول و برگردندان نظم تلاش میکنند و قصد حکومت کردن ندارند. وعدههایی که هیچگاه عملی نشد. آنان در بدو ورودشان به کابل، حکومت سرپرست تشکیل دادند. بسیاری تصور میکردند که طالبان به مدارس برمیگردند و حکومت را به دیگران میسپارند. اما دیده شد که تمام این حرفها تبلیغات بوده است. حالا هم هیچ تضمینی وجود ندارد که طالبان به پایان جنگ و تشکیل یک حکومت مشارکتی و انتخابی متعهد باشد و خود را بخشی از حکومت بداند نه همه آن... در این هیچ تردیدی نیست که ماموریت افغانستان هزینه دارد و هزینه مالی حضور نظامی امریکا در افغانستان هم بسیارسنگین است. کم کردن این هزینه بخشی از نیاز انتخاباتی دولت دونالد ترامپ در ایالات متحده است. به همین دلیل است که خلیلزاد عجله دارد. همین ضرورت انتخاباتی شاید سبب شده که خلیلزاد طرحی را آماده کند که در کلیات با طرح طالبان تفاوتی ندارد تا رهبران شورای کویته طرح را قبول کنند و مذاکره برای پایان جنگ آغاز شود. اما روشن است که عجله در هر کاری پیامدهای ناخواستهای دارد که کسی حتی نمیتواند حدس بزند. واقعیت این است که با این طرح دولت افغانستان که حاصل هزینههای مالی و انسانی سنگینی است صدمه خواهد دید و به حاشیه حواهد رفت.
گفته شده، گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی، طرح تعویق احتمالی انتخابات ریاستجمهوری و ایجاد حکومت موقت را دسیسه خوانده و هشدار داده که پیامد این طرح فاجعهبار خواهد بود. حکمتیار گفته: «اگر دولت به خواست معقول و مشروع احزاب تمکین نکند و در این تلاش باشد که انتخابات ریاستجمهوری هم مانند انتخابات پارلمانی قبلی با تقلب همراه باشد در این صورت ما چارهای جز این نداریم که برای انتقال قدرت به یک حکومت موقت پافشاری کنیم.»
روزنامه ماندگار نیز با اشاره به نشست صلح مسکو و اکنون تلاشهای امریکا برای به توافق رسیدن با طالبان نوشته: «هر کشوری که به بحث صلح در افغانستان میاندیشند، نباید اعتراضهای پنهان را نادیده بگیرند. اگر تجربه فراموش کردن و نادیده گرفتن طالبان در نشست اول بن، باعث شد تا جنگ افغانستان 17 سال طول بکشد، نباید مخالفان امروز طالبان را نادیده گرفت.»