وجود هزار میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی در ایران صحت ندارد
عضو کارگروه آب‌های ژرف کشور با تاکید بر اینکه انتشار خبر وجود هزار میلیارد متر مکعب آب زیر زمینی غیر علمی است، گفت: ایران به لحاظ ساختار زمین‌شناسی که دارد، ممکن نیست که چنین منبع آب عظیمی را بتواند داشته باشد و ما نیز با حفر چاه اکتشافی در حال مطالعه در این زمینه هستیم و تاکنون نتایجی از این مطالعات به دست نیامده است.
طی روزهای گذشته در شبکه‌های اجتماعی مطالبی در خصوص وجود هزار میلیارد متر مکعب آب زیرزمینی در سیستان و بلوچستان منتشر شده است. در این خبر ادعا شده بود که این آب می‌تواند تا ۱۷۳ سال آب شرب کشور را تامین کند. این خبر در حالی در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد که به گفته محققان این حوزه، ساختار زمین‌شناسی ایران به گونه‌ای است که وجود این حجم از آب در عمق‌های زیاد آن محال است.
ایران هم‌اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است. خشکسالی‌های مکرر توأم با برداشت بیش از حد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیکی و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده است. از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گرد و غبار است که به عنوان چالش‌های زیست محیطی با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم و این در حالی است که برخی نیز ادعا می‌کنند هر جا که گسلی وجود داشته باشد، منابع آبی نیز موجود است که به باور کارشناسان این حوزه هر چند که کلیات این ادعا صحت دارد، ولی به این صورت نیست که هر جا گسلی باشد، به منابع آبی دسترسی خواهیم داشت.
منشا نشر شایعه
دکتر مسعود مرسلی، عضو کارگروه آب‌های ژرف کشور و مشاور رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، با اشاره به اقدامات سازمان زمین‌شناسی برای یافتن آب‌های کارستی، افزود: بعد از یکسری مطالعات مقدماتی در حوزه آب‌های ژرف، چاهی در منطقه «زهک» زابل استان سیستان و بلوچستان در عمق ۲ هزار متری حفر شد.
وی با بیان اینکه در این حفاری در برخی از نواحی به آب برخورد کردیم، خاطرنشان کرد: کیفیت آبی که در این حفاری به دست آوردیم، کیفیت مناسبی نیست، ضمن آنکه این آب مخلوطی از گل حفاری را به همراه داشت، ولی به هر حال به آب رسیدیم. مرسلی با تاکید بر اینکه چاه حفر شده یک چاه اکتشافی است، اظهار کرد: در حوزه منابع آب زمانی که صحبت از “چاه اکتشافی “ می‌شود، به این معنا است که چاهی به منظور بررسی لایه‌های زمین، شرایط و کیفیت آب و نفوذپذیری‌ها حفر می‌شود.مشاور رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در امور آب با بیان اینکه بر این اساس چاه حفر شده یک چاه بهره‌برداری نیست، توضیح داد: ما در ابتدا یک چاه اکتشافی حفر می‌کنیم و در صورتی که به آب مناسبی برخورد کردیم، اقدام به حفر چاه بهره‌برداری می‌شود، ولی در حال حاضر آزمایشات چاه حفرشده تکمیل نشده است.وی اضافه کرد: تاکنون آزمایش‌های مورد نظر در داخل آن انجام نشده است، ضمن آنکه بخشی از آنالیزهای ایزوتوپی نمونه‌های آزمایشی برای بررسی بیشتر به خارج از کشور ارسال شده است و نتایج آن هنوز آماده نشده، مطالعات ما در حال انجام است و تکمیل نشده است. مرسلی با اشاره به اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی با تاکید بر اینکه این اخبار به هیچ عنوان صحت ندارد و از نظر علمی رد شده است، یادآور شد: بطور کلی از نظر علمی اینکه ادعا شود در این منطقه چنین حجم عظیمی از آب وجود دارد، صحت ندارد. وی با تاکید بر اینکه وجود هزار میلیارد متر مکعب آب با توجه به تخلخل و ضریب ذخیره نیاز به وسعت زیادی دارد، ادامه داد: از این رو این خبر از نظر علمی اشتباه است و همچنان مطالعاتمان روی این چاه در حال انجام است و تکمیل نشده است.این محقق تاکید کرد: بعد از تکمیل شدن نتایج این مطالعات، نیاز به مطالعات روی چاه‌های دیگر داریم تا بتوانیم تخمین اولیه از حجم آب به دست آوریم.وی افزود: در انتشار این خبر مقداری عجله ناشیانه شده است.
