زنگ خطر کاهش تولید را جدی بگیریم!

امیر عالی‌زاده|

صنعت خودرو در ماه‌های اخیر با افت شدید در تعداد تولید به واسطه مشکلات متعددی نظیر: نوسان شدید ارز، افزایش چندبرابری نهاده‌های تولید، موانع جدی برای ورود قطعات حساس خودروهای داخلی و همچنین تامین قطعات خودروهای مشترک با شرکای تجاری به دنبال تحریم‌های یک جانبه امریکا رو به رو شده است. به درستی می‌دانیم که هیچ تولید‌کننده‌ای راضی به توقف یا کندی خطوط تولید نیست چرا که این شرایط منجر به کاهش گردش مالی، افزایش هزینه‌ها و انباشته شدن ضرر و زیان مالی تولیدکننده خواهد شد. نتیجه کاهش تولید، کاهش عرضه خودرو به بازار و گرانی شدید همه خودروها را به دنبال دارد که این وضعیت به نفع مردم و خودروسازان نخواهد بود.  از این شرایط بگذریم قیمت‌گذاری دستوری خودروهای پرتیراژ داخلی عامل دیگری است تا خودروسازان داخلی علاوه بر مقابله با شرایط تحریمی کشور، مجبور به تحمل شرایط تحمیلی داخلی متاثر از تاخیر در تصمیم‌گیری برای اعلام قیمت جدید خودروهای تولیدی باشند و ادامه این روند نه تنها کمکی به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نخواهد کرد بلکه باعث سردرگمی بیشتر مردم و خودروسازان می‌شود و در این بین تنها واسطه‌های بازار خودرو، به سودهای هنگفتی خواهند رسید. چنانچه تعلل سازمان‌های مسوول در خصوص تعیین قیمت جدید خودروهای تولید داخل ادامه یابد، مردم و تولیدکنندگان داخلی همچنان از این شرایط متضرر خواهند شد.  برابر گزارش‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت و گمرک جمهوری اسلامی ایران، آمار تجمعی تولید خودروسازان و واردات خودرو از ابتدا تا پایان آبان ماه سال جاری (8 ماه ابتدایی سال 97)، 741 هزار و 216 دستگاه اعلام شده که با کاهش 27درصدی در تولید و واردات خودرو نسبت به مدت مشابه در سال 96 (1 میلیون و 10 هزار و 845 دستگاه)، رو به رو شده است. طبق این گزارش‌ها، گروه سایپا 23 درصد و گروه ایران خودرو 30 درصد کاهش در تولید را در 8 ماهه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال قبل تجربه کرده‌اند و روند تولید در سایر خودروسازان نیز با کاهش جدی رو به رو بوده است. همچنین واردات خودرو در 8 ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل، 61درصد کاهش داشته است.

سهم بازار تعدادی خودرو/ سهم بازار تجمعی سال 1397 (آبان ماه 1397)

شرکت 97 96 رشد/کاهش سهم بازار

گروه سایپا 313,290 406,718 23 درصد کاهش 42.3 درصد

گروه ایران خودرو 315,757 453,627 30 درصد کاهش 42.6 درصد

سایر 92,316 99,658 7 درصد کاهش 12.5 درصد

کل 721,363 960,003 25 درصد کاهش 97.3 درصد

واردات 19,853 50,842 61 درصد کاهش 2.7 درصد

مجموع 741,216 1,010,845 27 درصد کاهش 100 درصد

بررسی آمار تجمعی 8 ماهه امسال و مقایسه آن با مدت مشابه در سال 96، گویای این واقعیت است که صنعت خودرو به هیچ‌وجه حال و روز خوشی ندارد و در وضعیتی گرفتار آمده که گویی نفس‌هایش به شماره افتاده و رمقی برای خودروسازان، قطعه‌سازان و چرخه بزرگ صنعت خودرو باقی نمانده است که جا دارد متولیان صنعت خودرو در بدنه دولت و مجلس شورای اسلامی هرچه سریعتر برای بازگشت رونق به این صنعت اقدام کنند و از حرف درمانی به دور شوند و گامی موثر برای نجات صنعت خودرو بردارند.

مهم‌ترین اقدام در شرایط فعلی تعیین قیمت‌های جدید برابر افزایش قیمت نهاده‌های تولید است. اگرچه افزایش قیمت در خودروهای کمتر از 45 میلیون تومان، تابع تصمیم‌گیری متولیان این صنعت در وزارت صنعت، معدن و تجارت است که متاسفانه با تاخیر شدید در تصمیم‌گیری و اعلام عمومی آن، باعث به وجودآمدن شرایط نابسامان بازار این رده از خودروها شده است.

نیک می‌دانیم که صنعت خودروی داخلی در مقایسه با خودروسازان برتر جهانی، راه درازی را در پیش دارد که شایسته است سیاست‌گذاران و مدیران بخش‌های مختلف این صنعت با همراهی خودروسازان، قطعه‌سازان و تامین‌کنندگان در کنار حمایت‌های قانونی دستگاه‌های متولی در دولت و مجلس شورای اسلامی، تدابیری اتخاذ کنند تا با بازگشت آرامش به بازار خودرو، این صنعت مهم و فراگیر در مسیر جهانی شدن قرار گیرد و شاهد ارتقای کیفیت و افزایش بهره‌وری در همه سطوح اعم از منابع انسانی، تکنولوژری ساخت و افزایش کیفیت محصولات باشیم.